apiliàre , vrb rfl: apilliare Definizione
bènnere su disígiu, pigare a disígiu, disigiare forte, pedire ccn. cosa (o fintzes gente, agiudu) chi s'iat a bòllere; fintzes atacare, andhare o cúrrere aifatu po cracare
Sinonimi e contrari
apeliai
Frasi
si est apilliadu a li dare cosa ◊ sos fizos si sunt apiliados a sa mama ◊ sa ulturina si est apiliada a su mortorzu ◊ ite balet cust'umanu apiliare sentza ischire pro pòdere isperare si avreschet un'àteru manzanu? (G.A.Salis)◊ a sos carvonajos si apillieit a li dare su carvone ◊ so apilliadu a erba ◊ ti ses apilliadu a una castigada: no agataias una fémina menzus?!
2.
donzi borta chi bogo a pizu carchi faina paret chi si mi apíliet su malejanu ◊ si li sunt apilliados sos canes che dimónios
Etimo
itl.
appigliare
Traduzioni
Francese
désirer ardemment
Inglese
to have a strong wish,
to ask insistently
Spagnolo
anhelar,
pedir con insistencia
Italiano
avére fòrte desidèrio,
chièdere con insistènza
Tedesco
wünschen,
eindringlich bitten.
ispedhiài , vrb: spedhiae Definizione
disigiare meda, àere a disígiu, apílliu mannu de calecuna cosa o de ccn.
Sinonimi e contrari
apedhiae,
desizare,
renchènnere
Frasi
portamí su pipiu a dhu biri, ca m'ispédhiat! ◊ funt binti annus chi ammancu e is de domu m'ispédhiant!
2.
torrau a innòi ses: m'ispedhiàst puru, lah, ca tanti ses pécula bella!…
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
désirer ardemment
Inglese
to long for
Spagnolo
anhelar,
codiciar
Italiano
bramare,
desiderare forteménte
Tedesco
begehren.
petíre 1 , vrb Definizione
andhare o tirare a…, cricare de… : pruschetotu bolet nàrrere a tènnere sa volontade, sa gana de ndhe pigare ccn. cosa chi praghet, de dhue lòmpere po si ndhe impobidhare, po dha tènnere, po dha fàere; fintzes tènnere calecunu difetu (es. a sa vista, a s'oidu)
Sinonimi e contrari
apititai,
impugnare,
punnai,
puxae
Frasi
male niedhu contràriu, cantu petint a su Comunu: a Badu ’e Carros nessunu bi andhat volontàriu! ◊ bi at chie bi petit finas si est topu a fàghere s'amministradore! (Tz.Muredda)◊ su bestiàmine petit a su brusiadu ◊ deo a sos durches no bi peto
2.
cussu petit a sa vista e fintzas a surdu
Traduzioni
Francese
tendre,
viser,
aspirer
Inglese
to tend,
to yearn,
to aspire
Spagnolo
anhelar,
ansiar,
tender
Italiano
tèndere,
anelare,
aspirare,
propèndere
Tedesco
streben,
neigen.