agrúgu , nm Definizione
boghe de animale, mescamente su gúgulu de su cane; fintzes boghe de persona pranghendho
Sinonimi e contrari
gruju,
gurrúliu,
órulu
Frasi
s'agrugu de su cani
2.
est a agrugus tzerriendi ca dhi est mortu su mairu ◊ scerau, cussu piciocu: est mortu a agrugus!
Terminologia scientifica
bga
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
hurlement
Inglese
animal howl
Spagnolo
grito de animal,
gañido
Italiano
urlo animalésco
Tedesco
Schrei,
Heulen.
ancúa , nf Definizione
dhu narant po anca, camba; est puru sa parte de apalas de sa còscia de un'animale macellau, sa nàdiga, e sa petza chi portat / s'ossu de s'ancua = sa cannedha de s'anca
Sinonimi e contrari
anca,
anconi
Frasi
carnatzeri valenti segat petza de ancua ◊ sa bricicheta 'e fogu bogat fumu niedhu de sa part'e s'ancua…
Etimo
ctl.
ancuda
Traduzioni
Francese
gîte à la noix
Inglese
haunch channell,
hip
Spagnolo
parte posterior del muslo de animal
Italiano
scannèllo
Tedesco
Kugel.
animàbi , nm, nf: animale,
animali,
arimabi,
arimai Definizione
css. organísimu chi naschit, creschet e morit, si movet a solu e portat sensos, tenet cumportamentu guvernau totu cun is istintos o sa domadura (e tandho chentza mancu sa libbertade e responsabbilidade), chentza is atuamentos e ne s'immaginatzione de su cristianu (ma po totu s'àteru custu puru est cunsiderau animale); si narat meda po s'àinu e po su margiane; nau a disprétziu, chie faet che is animales, persona de aguantare atesu, de ànimu malu, mala e tonta / min. animaledhu, animebedhu, nf. animaledha (nau prus che àteru lastimandho un'animale); s'animale podet èssere: mascu, fémina, masedu o areste, domau o rude, mannalitzu o de chedha; animali po fai casta = pro parare ratza
Sinonimi e contrari
fiadu
/
àinu,
grodhe
/
animiniedhu,
miseràbbile
| ctr.
cristianu,
pelsone
Frasi
mi apo postu s'animale a missinnantis e… toca! ◊ ant bociu cuss'animebedha, làstima de mallora!…◊ cheret bene che fizas a sas tres animales
2.
pastore, retene sa robba dai sos chenadolzos, no la ponzas in buca a s'animale!
3.
cussu est un'animale, si li cumbinat bochit s'àteru pro nudha
Etimo
ltn.
animal
Traduzioni
Francese
animal
Inglese
animal
Spagnolo
animal
Italiano
animale,
bruto
Tedesco
Tier.
animalàtzu , nm Definizione
foedhu chi si narat a disprétziu, a unu, prus che àteru brigandhodhu; nau in cobertantza, su dimóniu
Sinonimi e contrari
bestiatzu
/
dimóniu
Frasi
in cue ses, brutu animalatzu: essimiche! ◊ animalatzu, cudha crebendhe de su fàmine ma no ponet a manigare!
2.
s'animalatzu mi abbaidaiat cun ogros de fiamas e mi lantzitaiat su sentidu (G.Ruju)
Traduzioni
Francese
animal,
imbécile
Inglese
nasty-animal
Spagnolo
animal,
bestia
Italiano
animalàccio (détto in tòno di rimpròvero)
Tedesco
plumpe Person.
animalínu , agt Definizione
de animale / avb: a s'animalina = comente a is animales
Sinonimi e contrari
ferale
Frasi
cussos zughent coro animalinu, bochint fintzas sas criaduras!
2.
una fémina in sos ballos in piatza fit brinchitendhe a s'animalina ◊ in cussa domo sunt a s'animalina: no bi ndh'at unu chi andhat a missa!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
animal,
bestial
Inglese
animal,
bestial
Spagnolo
animal
Italiano
animale,
animalésco
Tedesco
tierisch.
asserilàu , pps, agt: assirilau Definizione
de asserilare; chi est làngiu meda, nau de porcu chi giughet gremes
Sinonimi e contrari
lagnu,
marriu
Traduzioni
Francese
infesté de vers,
plein de vers
Inglese
wormy animal
Spagnolo
animal verminoso
Italiano
animale verminóso
Tedesco
Tier voller Würmer.
madricàu , nm: madrigadu,
mardigau,
matricatu Definizione
calesiògiat animale mannu, pruschetotu fémina, chi tenet duos e prus annos; sa parte de su tàgiu (prus che àteru brebès) chi est pesandho s'angione, at angiau, est de múrghere, giai sèmpere contivigiada a parte in tempus de giare frutu
Sinonimi e contrari
madriedu
| ctr.
lachinza
2.
norant'una sunt de mardigau, cussas chi oe soe murghendhe ◊ lachinza e madricau est totu ammisturu ◊ in su cubile bi at abbarrau lachinza e madricau
Etimo
ltn.
matrice(m)
Traduzioni
Francese
poulinières,
les bêtes reproductrices
Inglese
she-beasts
Spagnolo
animal que ha parido
Italiano
le béstie matricine
Tedesco
Muttertiere (Pl.).