atipriàre , vrb: atripiare, atropiare, atrupiare Definizione catzigare o istrecare e múrghere su súciu de calecuna cosa; istrínghere, múrghere is trastos, s’orrobba samunada, po che dhis bogare s’abba Sinonimi e contrari tilpiare* / intortijare, tortojare / irfrutuare Frasi a sa malàida l'at atrupiadu sa tita e de matéria ndh'at pienadu una tatza ◊ atropiaiat cun sas manos suas sa ua sèbera pro fàghere su binu de sa Missa ◊ unu tempus sa ua l'atropiaiant a pes Traduzioni Francese presser Inglese to squeeze Spagnolo exprimir Italiano sprèmere, strizzare Tedesco pressen, auswringen.

ispremiàre , vrb Definizione coment'e istrecare, istringhendho o incracandho a forte po ndhe fàere essire cosa Sinonimi e contrari afíere, isprèmere, supressai Etimo spn. (a)premiar Traduzioni Francese presser Inglese to squeeze Spagnolo exprimir, extraer Italiano sprèmere Tedesco ausdrücken.

múgghere , vrb: mugi, múgiri, mújere, múlgere, múlghere, múlgiri, múrgere, múrghere, múrguri Definizione istrínghere sa tita a manos (o is tzimingiones, si est baca) o fintzes passare is tzimingiones in mesu de is pódhighes coment'e a tiradura a manera de ndhe fàere essire su late; nau de àteru, istrínghere cosa fintzes a atrotigadura a manera de ndhe dhi fàere essire abba o súciu; nau in cobertantza, isfrutare / pps. múlghidu, multu, muntu, murtu Sinonimi e contrari múgliri / atipriare, isciuciai / irfrutuare Modi di dire csn: m. a sa cadhigada = a s'imperriotu, ponindhe su fiadu suta de ancas e murghindhe a conca imbassiada a cara a betu contràriu; m. a cúcuru in culu = apispirinados in daisegus de su fiadu; múrghere a unu che chera de abbatu = isfrutaidhu, pigaindedhi totu sa cosa, acomenti faint is allurpius Frasi immoi mugeus is bacas ◊ murtas las azis sas berbeghes? ◊ ndh'at murtu duas, de berbeghes, in tantos annos chi fit pastore!…◊ como murghent fintzas a màchina ◊ murgiant a un'ipiolu ◊ is mannalissas si mulgiant in domu ◊ su babbu est mujenno ◊ cussa craba, candu dha mugint, imbrutat s'istrégiu!◊ custa manu mi dolet e no si dha fatzo a múrgere! 2. sa samunadora murghet sa robba samunada ◊ ti murgo a sa tatza su sutzu de un'arantzu ◊ sa lavatrice est murghindhe: candho faghet, istèrreche sa robba 3. ant postu sa giustíscia in movimentu pro la múrghere issos sa bidha! Terminologia scientifica pstr Etimo ltn. mulgere Traduzioni Francese traire, tordre Inglese to squeeze, to milk Spagnolo ordeñar, exprimir Italiano múngere, strizzare Tedesco melken, auswringen.

tilpiàre , vrb: tirpiare, tripiare, tropiare, trupiare Definizione istrínghere cosa a istrecadura, a murghidura, a atrotigadura, po che dhi bogare su súciu, s'abba; fintzes isfrutuare s'àteru Sinonimi e contrari afíere, isciuciai, isprèmere, profizare / acacigai, atipriare, irfrutuare Frasi su pastore trúpiat sas titas de sas arveghes murghíndhelas ◊ l'ant tilpiada che istratzu ◊ si trúpiant sos budrones in su lachedhu ◊ tropiendhe sa raba… faghent brou! ◊ l'at trupiadu a tenatzas ◊ su suore che l'azis tripiadu debbadas 2. su coro oprimidu restat che limone tripiadu (S.Macis)◊ adiu vida de gherra chi tripiadu mi as pro chimbant'annos! (M.Dore)◊ a su pensionadu lu fúliant tripiadu che limone ◊ no ti fóscighes su coro e ne ti trúpies sos chervedhos! ◊ a sa pianta ti atacas a tilpiare ca sa vida cheres ◊ ant tripiadu sa famíglia de su secuestradu ◊ pro nos fàghere mannos as tirpiadu sas fortzas chi aias 3. trípio pro su chi at fàmine e fritu Etimo srd. Traduzioni Francese presser, essorer Inglese to squeeze Spagnolo estrujar, exprimir Italiano strizzare, sprèmere Tedesco auswringen, auspressen.

«« Cerca di nuovo