abbudagàre , vrb: abbudegare, abbudescare, abbudragare, abbudregare, abbutegare Definizione tzacare in ragas, betare a bentre, papare meda Sinonimi e contrari abbentrare, abbidhiai, abbiscarzare, abbudhai, abbuselcare, abbuzare, aelcare, atatamacare, imbrentai, irvudhare, sgagliubbai, tzèrghere Frasi ti abbudegas che sacaju ◊ su cane de su padronu, abbudegadu, bidu su cane meu, si pesaiat reu totu pili astriadu! (G.A.Cossu)◊ in su tzilleri si est abbudescadu de tzichetes Etimo srd. Traduzioni Francese bourrer, gaver Inglese to stuff Spagnolo atiborrar, llenar Italiano rimpinzare Tedesco vollstopfen.

abbudhài, abbudhàre , vrb Definizione tzatzare a meda, a tropu (e mescamente nau cun tzacu); púnghere cun calecuna cosa; pèrdere su bonumore / abbudhaisí de sonnu = drommire meda Sinonimi e contrari abbentrare, abbentruscare, abbidhiai, abbiscarzare, abbudagare, abbudhescare, abbuzare, aelcare, imbrentai, intrudhiri / istocagiare / abbudhonadu, annicare, pirmare Frasi si ndhe fit abbudhadu tantu chi su giagadu in su labiolu che fit faladu piús de unu prammu Etimo srd. Traduzioni Francese se bourrer Inglese to stuff oneself Spagnolo atiborrar, llenar Italiano rimpinzare Tedesco vollstopfen.

acucuradúra , nf Definizione su acucurrare, su prènnere a meda, fàere a cucurru Sinonimi e contrari acucurada, acucuronzu, acurumada Etimo srd. Traduzioni Francese colmatage Inglese filling in Spagnolo el llenar, colmar Italiano colmata Tedesco Auflandung.

incarramacinài , vrb Definizione betare a s'afaiu trastos bècios o arrimaos, impreare su logu cun carramatzinas Sinonimi e contrari imbarratzare Etimo srd. Traduzioni Francese encombrer de fanfreluches Inglese to hamper with trifles Spagnolo llenar un lugar de baratijas Italiano ingombrare di cianfrusàglie Tedesco mit Krams überfüllen.

intzibbàre , vrb Definizione prènnere a intibbu; tzatzare a meda Sinonimi e contrari istibbire, stibbai / satzai Etimo ctl., itl. estibar + inzeppare Traduzioni Francese remplir jusqu'au bord, entasser Inglese to fill up, to cram Spagnolo colmar, llenar Italiano colmare, stipare Tedesco auffüllen.

pienàre , vrb: prenare Definizione betare o pònnere calecuna cosa in istrégiu o in calecunu logu fintzes a candho no dhue ndhe cabet àtera: fintzes pònnere cosa o betare apitzu coment'e imbrutandho meda o totu, ocupandho logu; foedhandho de terrenos, betare su sèmene in sa terra arada; foedhandho de fémina, impringiare; in cobertantza, fintzes cumbínchere a ccn. a calecuna idea, su si crèdere meda, ocupare fintzes cun prexu sa mente, s'ànima, su coro / cong. pres. 1ˆp. sing. prenga, prene; pps. prenadu, prenu / prenare s'ogru a unu = (nau de calincuna cosa) pàrriri bella meda, bona, pràxiri Sinonimi e contrari acolumare, cènnere, impreni, imprignare, improssimare, plèniri, semenai, umpire | ctr. abbuidai, ilgavantare, illichidare Frasi so prenendhe su binu ◊ mi prenaia sas busacas de càriga ◊ comente at betadu cussa cosa mi at prenu de brúere! ◊ prena s'ozu a sas ampullas! ◊ at prenu fiascos de abba ◊ cussu traste s'est prenanne de rughintzu ◊ bodhindhe morisca mi so prenu de ispina ◊ sos istradones si torrant a prenare de fossos e de lutu ◊ is bangus si preniant de genti, montàrgius e bidhajus 2. mancari cun s'aradu de linna pienao su nalvone ◊ bos sezis irfassaos prenandhe sa terra a marrone ◊ ocannu prenamus s'ortu a basolu ◊ cust'arricu medas terras dhas preniat a trigu e a fà e poniat fintzas trinta giorronaderis a trabballai 3. custu contu consolat e ndhe pienat su coro ◊ iscummitu ca sa conca gei ti dh'at prena oi puru, cun is chistionis suas?! (A.Melas)◊ aici gei si dh'at prenu s'ogu!…◊ de cussa malesa ndhe as prenu su logu! Etimo srd. Traduzioni Francese remplir jusqu'au bord Inglese to fill Spagnolo llenar Italiano riempire, colmare Tedesco füllen, auffüllen.

plèniri, plènnere , vrb: prènere, preni, prènnere 1, prenni, prènniri Definizione betare o pònnere calecuna cosa in istrégiu fintzes a candho no ndhe cabet àtera; fintzes pònnere o betare cosa apitzu coment'e imbrutandho, ocupandho logu; betare a corpus, papare a tzatzadura; foedhandho de terrenos, betare su sèmene de su laore in sa terra arada; in cobertantza, cumbínchere a calecunu de calecuna idea, giare informatziones solu de una genia po dhu cumbínchere de calecuna cosa e dhu tènnere in favore, su si crèdere meda, pigare sa mente, s'ànima / pps. prenu; ger. prenindhe Sinonimi e contrari acolumare, cènnere, impreni, pienare / satzai / semenai | ctr. abbuidai, illichidare Frasi apu prenu una marighedha de pruna ◊ so prenendhe abba a sa broca ◊ Pistirincu at prenu su sacu de perda ◊ si prenit sa domu de carramatzinas ◊ custa butíllia isbódia immoi dha prengu ◊ torra a prènnere sa tassa! ◊ sa pasta si podet prènere de saba o mele pro fàere custu druche ◊ sa domo si fit prenindhe de zente 2. tengu terras a pasci e terras po preni ◊ is messajus prenint, po su prus, fà e trigu 3. si prenint sa buca, de autonomia, ma no su ciorbedhu ◊ a fuedhus gei ti prenis: ma ses prenu de bentu! ◊ no mi prèngias sa menti de fumu! (L.Matta) Etimo srd. Traduzioni Francese remplir, remplir jusqu'au bord Inglese to fill Spagnolo llenar Italiano riempire, colmare Tedesco füllen, anfüllen, auffüllen.

«« Cerca di nuovo