abbudagàre , vrb: abbudegare,
abbudescare,
abbudragare,
abbudregare,
abbutegare Definizione
tzacare in ragas, betare a bentre, papare meda
Sinonimi e contrari
abbentrare,
abbidhiai,
abbiscarzare,
abbudhai,
abbuselcare,
abbuzare,
aelcare,
atatamacare,
imbrentai,
irvudhare,
sgagliubbai,
tzèrghere
Frasi
ti abbudegas che sacaju ◊ su cane de su padronu, abbudegadu, bidu su cane meu, si pesaiat reu totu pili astriadu! (G.A.Cossu)◊ in su tzilleri si est abbudescadu de tzichetes
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
bourrer,
gaver
Inglese
to stuff
Spagnolo
atiborrar,
llenar
Italiano
rimpinzare
Tedesco
vollstopfen.
abbudhài, abbudhàre , vrb Definizione
tzatzare a meda, a tropu (e mescamente nau cun tzacu); púnghere cun calecuna cosa; pèrdere su bonumore / abbudhaisí de sonnu = drommire meda
Sinonimi e contrari
abbentrare,
abbentruscare,
abbidhiai,
abbiscarzare,
abbudagare,
abbudhescare,
abbuzare,
aelcare,
imbrentai,
intrudhiri
/
istocagiare
/
abbudhonadu,
annicare,
pirmare
Frasi
si ndhe fit abbudhadu tantu chi su giagadu in su labiolu che fit faladu piús de unu prammu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
se bourrer
Inglese
to stuff oneself
Spagnolo
atiborrar,
llenar
Italiano
rimpinzare
Tedesco
vollstopfen.
acucuradúra , nf Definizione
su acucurrare, su prènnere a meda, fàere a cucurru
Sinonimi e contrari
acucurada,
acucuronzu,
acurumada
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
colmatage
Inglese
filling in
Spagnolo
el llenar,
colmar
Italiano
colmata
Tedesco
Auflandung.
incarramacinài , vrb Definizione
betare a s'afaiu trastos bècios o arrimaos, impreare su logu cun carramatzinas
Sinonimi e contrari
imbarratzare
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
encombrer de fanfreluches
Inglese
to hamper with trifles
Spagnolo
llenar un lugar de baratijas
Italiano
ingombrare di cianfrusàglie
Tedesco
mit Krams überfüllen.
intzibbàre , vrb Definizione
prènnere a intibbu; tzatzare a meda
Sinonimi e contrari
istibbire,
stibbai
/
satzai
Etimo
ctl., itl.
estibar + inzeppare
Traduzioni
Francese
remplir jusqu'au bord,
entasser
Inglese
to fill up,
to cram
Spagnolo
colmar,
llenar
Italiano
colmare,
stipare
Tedesco
auffüllen.
pienàre , vrb: prenare Definizione
betare o pònnere calecuna cosa in istrégiu o in calecunu logu fintzes a candho no dhue ndhe cabet àtera: fintzes pònnere cosa o betare apitzu coment'e imbrutandho meda o totu, ocupandho logu; foedhandho de terrenos, betare su sèmene in sa terra arada; foedhandho de fémina, impringiare; in cobertantza, fintzes cumbínchere a ccn. a calecuna idea, su si crèdere meda, ocupare fintzes cun prexu sa mente, s'ànima, su coro / cong. pres. 1ˆp. sing. prenga, prene; pps. prenadu, prenu / prenare s'ogru a unu = (nau de calincuna cosa) pàrriri bella meda, bona, pràxiri
Sinonimi e contrari
acolumare,
cènnere,
impreni,
imprignare,
improssimare,
plèniri,
semenai,
umpire
| ctr.
abbuidai,
ilgavantare,
illichidare
Frasi
so prenendhe su binu ◊ mi prenaia sas busacas de càriga ◊ comente at betadu cussa cosa mi at prenu de brúere! ◊ prena s'ozu a sas ampullas! ◊ at prenu fiascos de abba ◊ cussu traste s'est prenanne de rughintzu ◊ bodhindhe morisca mi so prenu de ispina ◊ sos istradones si torrant a prenare de fossos e de lutu ◊ is bangus si preniant de genti, montàrgius e bidhajus
2.
mancari cun s'aradu de linna pienao su nalvone ◊ bos sezis irfassaos prenandhe sa terra a marrone ◊ ocannu prenamus s'ortu a basolu ◊ cust'arricu medas terras dhas preniat a trigu e a fà e poniat fintzas trinta giorronaderis a trabballai
3.
custu contu consolat e ndhe pienat su coro ◊ iscummitu ca sa conca gei ti dh'at prena oi puru, cun is chistionis suas?! (A.Melas)◊ aici gei si dh'at prenu s'ogu!…◊ de cussa malesa ndhe as prenu su logu!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
remplir jusqu'au bord
Inglese
to fill
Spagnolo
llenar
Italiano
riempire,
colmare
Tedesco
füllen,
auffüllen.
plèniri, plènnere , vrb: prènere,
preni,
prènnere 1,
prenni,
prènniri Definizione
betare o pònnere calecuna cosa in istrégiu fintzes a candho no ndhe cabet àtera; fintzes pònnere o betare cosa apitzu coment'e imbrutandho, ocupandho logu; betare a corpus, papare a tzatzadura; foedhandho de terrenos, betare su sèmene de su laore in sa terra arada; in cobertantza, cumbínchere a calecunu de calecuna idea, giare informatziones solu de una genia po dhu cumbínchere de calecuna cosa e dhu tènnere in favore, su si crèdere meda, pigare sa mente, s'ànima / pps. prenu; ger. prenindhe
Sinonimi e contrari
acolumare,
cènnere,
impreni,
pienare
/
satzai
/
semenai
| ctr.
abbuidai,
illichidare
Frasi
apu prenu una marighedha de pruna ◊ so prenendhe abba a sa broca ◊ Pistirincu at prenu su sacu de perda ◊ si prenit sa domu de carramatzinas ◊ custa butíllia isbódia immoi dha prengu ◊ torra a prènnere sa tassa! ◊ sa pasta si podet prènere de saba o mele pro fàere custu druche ◊ sa domo si fit prenindhe de zente
2.
tengu terras a pasci e terras po preni ◊ is messajus prenint, po su prus, fà e trigu
3.
si prenint sa buca, de autonomia, ma no su ciorbedhu ◊ a fuedhus gei ti prenis: ma ses prenu de bentu! ◊ no mi prèngias sa menti de fumu! (L.Matta)
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
remplir,
remplir jusqu'au bord
Inglese
to fill
Spagnolo
llenar
Italiano
riempire,
colmare
Tedesco
füllen,
anfüllen,
auffüllen.