abbudagàre , vrb: abbudegare,
abbudescare,
abbudragare,
abbudregare,
abbutegare Definitzione
tzacare in ragas, betare a bentre, papare meda
Sinònimos e contràrios
abbentrare,
abbidhiai,
abbiscarzare,
abbudhai,
abbuselcare,
abbuzare,
aelcare,
atatamacare,
imbrentai,
irvudhare,
sgagliubbai,
tzèrghere
Frases
ti abbudegas che sacaju ◊ su cane de su padronu, abbudegadu, bidu su cane meu, si pesaiat reu totu pili astriadu! (G.A.Cossu)◊ in su tzilleri si est abbudescadu de tzichetes
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
bourrer,
gaver
Ingresu
to stuff
Ispagnolu
atiborrar,
llenar
Italianu
rimpinzare
Tedescu
vollstopfen.
abbudhài, abbudhàre , vrb Definitzione
tzatzare a meda, a tropu (e mescamente nau cun tzacu); púnghere cun calecuna cosa; pèrdere su bonumore / abbudhaisí de sonnu = drommire meda
Sinònimos e contràrios
abbentrare,
abbentruscare,
abbidhiai,
abbiscarzare,
abbudagare,
abbudhescare,
abbuzare,
aelcare,
imbrentai,
intrudhiri
/
istocagiare
/
abbudhonadu,
annicare,
pirmare
Frases
si ndhe fit abbudhadu tantu chi su giagadu in su labiolu che fit faladu piús de unu prammu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
se bourrer
Ingresu
to stuff oneself
Ispagnolu
atiborrar,
llenar
Italianu
rimpinzare
Tedescu
vollstopfen.
acucuradúra , nf Definitzione
su acucurrare, su prènnere a meda, fàere a cucurru
Sinònimos e contràrios
acucurada,
acucuronzu,
acurumada
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
colmatage
Ingresu
filling in
Ispagnolu
el llenar,
colmar
Italianu
colmata
Tedescu
Auflandung.
incarramacinài , vrb Definitzione
betare a s'afaiu trastos bècios o arrimaos, impreare su logu cun carramatzinas
Sinònimos e contràrios
imbarratzare
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
encombrer de fanfreluches
Ingresu
to hamper with trifles
Ispagnolu
llenar un lugar de baratijas
Italianu
ingombrare di cianfrusàglie
Tedescu
mit Krams überfüllen.
intzibbàre , vrb Definitzione
prènnere a intibbu; tzatzare a meda
Sinònimos e contràrios
istibbire,
stibbai
/
satzai
Ètimu
ctl., itl.
estibar + inzeppare
Tradutziones
Frantzesu
remplir jusqu'au bord,
entasser
Ingresu
to fill up,
to cram
Ispagnolu
colmar,
llenar
Italianu
colmare,
stipare
Tedescu
auffüllen.
pienàre , vrb: prenare Definitzione
betare o pònnere calecuna cosa in istrégiu o in calecunu logu fintzes a candho no dhue ndhe cabet àtera: fintzes pònnere cosa o betare apitzu coment'e imbrutandho meda o totu, ocupandho logu; foedhandho de terrenos, betare su sèmene in sa terra arada; foedhandho de fémina, impringiare; in cobertantza, fintzes cumbínchere a ccn. a calecuna idea, su si crèdere meda, ocupare fintzes cun prexu sa mente, s'ànima, su coro / cong. pres. 1ˆp. sing. prenga, prene; pps. prenadu, prenu / prenare s'ogru a unu = (nau de calincuna cosa) pàrriri bella meda, bona, pràxiri
Sinònimos e contràrios
acolumare,
cènnere,
impreni,
imprignare,
improssimare,
plèniri,
semenai,
umpire
| ctr.
abbuidai,
ilgavantare,
illichidare
Frases
so prenendhe su binu ◊ mi prenaia sas busacas de càriga ◊ comente at betadu cussa cosa mi at prenu de brúere! ◊ prena s'ozu a sas ampullas! ◊ at prenu fiascos de abba ◊ cussu traste s'est prenanne de rughintzu ◊ bodhindhe morisca mi so prenu de ispina ◊ sos istradones si torrant a prenare de fossos e de lutu ◊ is bangus si preniant de genti, montàrgius e bidhajus
2.
mancari cun s'aradu de linna pienao su nalvone ◊ bos sezis irfassaos prenandhe sa terra a marrone ◊ ocannu prenamus s'ortu a basolu ◊ cust'arricu medas terras dhas preniat a trigu e a fà e poniat fintzas trinta giorronaderis a trabballai
3.
custu contu consolat e ndhe pienat su coro ◊ iscummitu ca sa conca gei ti dh'at prena oi puru, cun is chistionis suas?! (A.Melas)◊ aici gei si dh'at prenu s'ogu!…◊ de cussa malesa ndhe as prenu su logu!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
remplir jusqu'au bord
Ingresu
to fill
Ispagnolu
llenar
Italianu
riempire,
colmare
Tedescu
füllen,
auffüllen.
plèniri, plènnere , vrb: prènere,
preni,
prènnere 1,
prenni,
prènniri Definitzione
betare o pònnere calecuna cosa in istrégiu fintzes a candho no ndhe cabet àtera; fintzes pònnere o betare cosa apitzu coment'e imbrutandho, ocupandho logu; betare a corpus, papare a tzatzadura; foedhandho de terrenos, betare su sèmene de su laore in sa terra arada; in cobertantza, cumbínchere a calecunu de calecuna idea, giare informatziones solu de una genia po dhu cumbínchere de calecuna cosa e dhu tènnere in favore, su si crèdere meda, pigare sa mente, s'ànima / pps. prenu; ger. prenindhe
Sinònimos e contràrios
acolumare,
cènnere,
impreni,
pienare
/
satzai
/
semenai
| ctr.
abbuidai,
illichidare
Frases
apu prenu una marighedha de pruna ◊ so prenendhe abba a sa broca ◊ Pistirincu at prenu su sacu de perda ◊ si prenit sa domu de carramatzinas ◊ custa butíllia isbódia immoi dha prengu ◊ torra a prènnere sa tassa! ◊ sa pasta si podet prènere de saba o mele pro fàere custu druche ◊ sa domo si fit prenindhe de zente
2.
tengu terras a pasci e terras po preni ◊ is messajus prenint, po su prus, fà e trigu
3.
si prenint sa buca, de autonomia, ma no su ciorbedhu ◊ a fuedhus gei ti prenis: ma ses prenu de bentu! ◊ no mi prèngias sa menti de fumu! (L.Matta)
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
remplir,
remplir jusqu'au bord
Ingresu
to fill
Ispagnolu
llenar
Italianu
riempire,
colmare
Tedescu
füllen,
anfüllen,
auffüllen.