bodhéu , nm Definizione
domos apresu de pare, su tretu de orruga chi portant in mesu; chedha de gente impare po chistionare
Sinonimi e contrari
bichinau,
codheu,
codhu 1,
corrígliu,
madau,
padheu
2.
ant fatu bodheu po passai tempus ◊ óminis e féminas si pinnicant apari in bodheus de dexi e cuíndixi personas ◊ in biginau si seent in su leminàrgiu e peri in su camminu, in su friscu, e custa moda de si arreunie si narat su bodheu
Terminologia scientifica
bdh
Etimo
ltn.
collegium
Traduzioni
Francese
quartier
Inglese
neighbourhood,
crossroads
Spagnolo
barrio,
manzana
Italiano
rióne,
crocìcchio
Tedesco
Stadtteil,
Viertel,
Kreuzung.
ischidabbabbàu , nm: ischitzabbabbau Definizione
genia de erba velenosa, pudéscia, chi narant fintzes erba ’e dente (faet su frutu coment'e una nughe totu a puntas e po cussu dhi narant puru nuxe ispinosa)
Sinonimi e contrari
nugheagreste,
stramóniu
Terminologia scientifica
rba, Datura stramonium
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
herbe des magiciens,
des sorcières
Inglese
devil's-apple
Spagnolo
estramonio,
higuera del infierno,
manzana espinosa
Italiano
stramònio
Tedesco
Hexenkraut,
Teufelsapfel.
mèba , nf: mela,
mèua Definizione
genia de mata no tanti manna e frutu (upm) pruposu, tundhatzu, pagu abbosu / min. melighedha, melixedha (custa, a logos, fintzes isprigu de arantzu, silibba); is/sas melas = is matas de sa mela; calidades de mela: m. àpia o àpiu, bacaliana, de Santuanni, de zerru, nana, paradisa, pastora, píbiri
Sinonimi e contrari
melera,
pumu
Modi di dire
csn:
sa m. de s'anca (pische de s'anca, itl. polpàccio), sa m. de sa manu (fídigu, tenar), sa m. de su gúturu (pupujone, itl. pómo d'Adamo), sa m. de su benuju (zoculana, itl. ròtula); giúghere a unu de sa pira a sa mela = aguantaidhu aspetendi, cun arreghèscias, naraidhu candu una cosa e candu un'àtera; mela a perras sicadas de costoire a zerru = melalda; pane a tres melas, a chimbe melas = pane russu cun tres o cun chimbe trapadas
Frasi
in binza ororu bi ant prantadu sas melas ◊ est unu terrinu totu prantadu a melas ◊ cussa est badhe prena de melas e de arantzos
2.
ti tenint allogada che mela in cadàsciu ◊ a chenare si at manigadu duas melas ◊ sa mela ocannu est liera
3.
mi giughet dai sa pira a sa mela e dinari no in logu! ◊ si at frobbiu sos ocros chin sa mela de sa manu
Cognomi e Proverbi
smb:
(De)mela, (De)melas, Mela, Melas
Terminologia scientifica
frt, Malus domestica
Etimo
ltn.
mela
Traduzioni
Francese
pommier,
pomme
Inglese
apple (tree)
Spagnolo
manzano,
manzana
Italiano
mélo,
méla
Tedesco
Apfelbaum,
Apfel.
orgumédhu , nm Definizione
su nodu de s'ogroena o annou de su gúturu comente si biet a fora
Sinonimi e contrari
grogòcia
Terminologia scientifica
crn
Traduzioni
Francese
pomme d'Adam
Inglese
adam's apple
Spagnolo
bocado de Adán,
manzana,
nuez de Adán
Italiano
pómo d'Adamo
Tedesco
Adamsapfel.