bodhéu , nm Definitzione
domos apresu de pare, su tretu de orruga chi portant in mesu; chedha de gente impare po chistionare
Sinònimos e contràrios
bichinau,
codheu,
codhu 1,
corrígliu,
madau,
padheu
2.
ant fatu bodheu po passai tempus ◊ óminis e féminas si pinnicant apari in bodheus de dexi e cuíndixi personas ◊ in biginau si seent in su leminàrgiu e peri in su camminu, in su friscu, e custa moda de si arreunie si narat su bodheu
Terminologia iscientìfica
bdh
Ètimu
ltn.
collegium
Tradutziones
Frantzesu
quartier
Ingresu
neighbourhood,
crossroads
Ispagnolu
barrio,
manzana
Italianu
rióne,
crocìcchio
Tedescu
Stadtteil,
Viertel,
Kreuzung.
ischidabbabbàu , nm: ischitzabbabbau Definitzione
genia de erba velenosa, pudéscia, chi narant fintzes erba ’e dente (faet su frutu coment'e una nughe totu a puntas e po cussu dhi narant puru nuxe ispinosa)
Sinònimos e contràrios
nugheagreste,
stramóniu
Terminologia iscientìfica
rba, Datura stramonium
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
herbe des magiciens,
des sorcières
Ingresu
devil's-apple
Ispagnolu
estramonio,
higuera del infierno,
manzana espinosa
Italianu
stramònio
Tedescu
Hexenkraut,
Teufelsapfel.
mèba , nf: mela,
mèua Definitzione
genia de mata no tanti manna e frutu (upm) pruposu, tundhatzu, pagu abbosu / min. melighedha, melixedha (custa, a logos, fintzes isprigu de arantzu, silibba); is/sas melas = is matas de sa mela; calidades de mela: m. àpia o àpiu, bacaliana, de Santuanni, de zerru, nana, paradisa, pastora, píbiri
Sinònimos e contràrios
melera,
pumu
Maneras de nàrrere
csn:
sa m. de s'anca (pische de s'anca, itl. polpàccio), sa m. de sa manu (fídigu, tenar), sa m. de su gúturu (pupujone, itl. pómo d'Adamo), sa m. de su benuju (zoculana, itl. ròtula); giúghere a unu de sa pira a sa mela = aguantaidhu aspetendi, cun arreghèscias, naraidhu candu una cosa e candu un'àtera; mela a perras sicadas de costoire a zerru = melalda; pane a tres melas, a chimbe melas = pane russu cun tres o cun chimbe trapadas
Frases
in binza ororu bi ant prantadu sas melas ◊ est unu terrinu totu prantadu a melas ◊ cussa est badhe prena de melas e de arantzos
2.
ti tenint allogada che mela in cadàsciu ◊ a chenare si at manigadu duas melas ◊ sa mela ocannu est liera
3.
mi giughet dai sa pira a sa mela e dinari no in logu! ◊ si at frobbiu sos ocros chin sa mela de sa manu
Sambenados e Provèrbios
smb:
(De)mela, (De)melas, Mela, Melas
Terminologia iscientìfica
frt, Malus domestica
Ètimu
ltn.
mela
Tradutziones
Frantzesu
pommier,
pomme
Ingresu
apple (tree)
Ispagnolu
manzano,
manzana
Italianu
mélo,
méla
Tedescu
Apfelbaum,
Apfel.
orgumédhu , nm Definitzione
su nodu de s'ogroena o annou de su gúturu comente si biet a fora
Sinònimos e contràrios
grogòcia
Terminologia iscientìfica
crn
Tradutziones
Frantzesu
pomme d'Adam
Ingresu
adam's apple
Ispagnolu
bocado de Adán,
manzana,
nuez de Adán
Italianu
pómo d'Adamo
Tedescu
Adamsapfel.