mammagràida , nf: mammaràida 1 Definizione
genia de pibitziri birde
Sinonimi e contrari
ateribilche,
pibiciri,
pibisiu,
telaporca,
tziabróssima,
tzilibrínchidi,
tzimpilighe
Terminologia scientifica
crp
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
sauterelle
Inglese
grasshopper
Spagnolo
grillo de matorral
Italiano
saltabécca
Tedesco
Laubheuschrecke (Grüne),
Heupferd.
matàdu , nm Definizione
logu prenu cracu de tupas, de matighedhas
Sinonimi e contrari
crachi,
lita,
matarzu,
mateda,
separzu,
tupedu
Frasi
su re l'at fatu aciapare e che l'at fatu fulliare in su matadu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
maquis
Inglese
scrub
Spagnolo
matorral
Italiano
luògo ricco di vegetazióne selvàtica
Tedesco
Gehölz.
matàrzu , nm Definizione
logu totu prenu de tupas, de matighedhas
Sinonimi e contrari
crachi,
lita,
matadu,
mateda,
separzu,
tuparzu,
tupedu
Frasi
su boe ch'est presu in d-unu matarzu, apartau
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
maquis
Inglese
shrub
Spagnolo
matorral
Italiano
frasconàia
Tedesco
Gehölz.
matèda, matédu , nf, nm Definizione
arburedu, logu totu matas, su boschile etotu, totu is linnas chi dhue creschent
Sinonimi e contrari
bedutzu,
crachi,
lita,
frascarzu,
matadu,
matarzu,
tupedu
/
materi
Frasi
in matedos e buscos est malu a intrare s'aradu ◊ cue bi at matedos de rú e de prunitza ◊ leaiant a ammanitzare su semenériu, o siet a dolare sas terras de agrile dai su restuju e dai su matedu
Traduzioni
Francese
maquis,
végétation
Inglese
shrub,
vegeteation
Spagnolo
matorral
Italiano
frasconàia,
vegetazióne
Tedesco
Gehölz,
Vegetation.
màtula 1 , nf Definizione
tupighedhas, matedu meda / m. de lana = pubusone
Sinonimi e contrari
crachi,
lita,
tupedu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
maquis
Inglese
overgrown-with bushes
Spagnolo
matorral
Italiano
cespugliàme
Tedesco
Gebüsch.
pibisíu , nm, nf: pibissia,
pibissiu,
pibitzia,
pibitziu Definizione
genia de bobboi de tantas calidades (ma mescamente cussa birde), longhitu, a bortas mannu cantu unu pódhighe, cun duas cambas longas longas e cun is alas: si movet a brínchidos e a bolu puru, ponet sa cria in terra, est tímiu ca segundhu s'annada ndhe naschit meda, in beranu intrandho s'istade, e si che papat s'erba, is laores
Sinonimi e contrari
ateribilche,
mammagràida,
pibiciri,
telaporca,
tilibilche,
tziabróssima,
tzilibrínchidi,
tzimpilighe
Terminologia scientifica
crp, Tettigonia viridissima
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
sauterelle verte
Inglese
locust
Spagnolo
grillo de matorral
Italiano
cavallétta vérde
Tedesco
Laubheuschrecke.
túpa , nf Definizione
matedu bàsciu, a fundhu largu, a tantos cambos chi essint impare, a cambos a meda totu bàscios: fintzes matas mannas acanta de pare / min. tupichedha, tupita
Sinonimi e contrari
arraspioni,
busa 1,
macra,
mata,
maúgia,
moa 1,
tele,
tupale,
tupili,
tupíngiu,
tuvu 4
Modi di dire
csn:
dàresi a sa t. = essire a bandhidare; cada tupichedha zuchet oricredha = bi at sempre ccn. chi ti podet intèndhere, chi podet èssere iscurtendhe; fàghere a t. in pinna = a iscusi
Frasi
dogna tanti su mòri ndi essiat a calincunu pranu de monti totu prenu de arrocas e tupas de ispina ◊ fit s'ozastredhu ténneru naschidu, ma curpa de no èssere inferchidu est torradu una tupa a berrisone (L.Marteddu)◊ dae sa tupa de s'ortu apo bodhidu una rosa ◊ candu s'arrobba furiat bella límpia dh'ispraxiant in is tupas chi dhoi furiant acanta de s'arriu ◊ una tupa de ficumurisca ◊ in mesu de cussas tupas povinas sirboni agatat trabballosu a dhoi intrai!
2.
in sas bentanas bi aiat carchi tupichedha de frores ◊ at postu a sa Santa sa barba sua comente aiat impinnadu in tantos annos chi fit in sa tupa ◊ chie no at s'ànimu límpiu faghet totu a tupa in pinna
Etimo
srdn.
Traduzioni
Francese
buisson,
maquis
Inglese
bush
Spagnolo
mata,
matorral
Italiano
cespúglio,
màcchia
Tedesco
Strauch.