barigàdu , pps, nm, avb: barigau Definizione
de barigare; sa die apustis de pustigràs o fintzes sa die apustis de cras: 1. oe, 2. cras, 3. pusticràs, 4. barigadu, o, in àteru logu: 1. oe, 2. cras, 3. barigadu
Sinonimi e contrari
abbarigau,
imbarigadu
/
colau,
passadu
Frasi
su mastru in sa vida ndhe aiat bidu e barigadu de onzi colore ◊ isse si ammandroneit, ch'est barigadu su tempus e abbarradu est chena patente e como est betzu pro cosas gai
2.
oe cantos de gioja e de amore, boghes cras de miséria e dolore e barigadu in d-unu muntonalzu! (A.Casula)◊ nos amos a bíere barigadu, candho torro ◊ oe est carrasegare, cras est barantinu e barigadu est Pasca…
Terminologia scientifica
tpc
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
après-demain
Inglese
in three days
Spagnolo
dentro de tres días
Italiano
fra tre giórni
Tedesco
in drei Tagen.
dinnànti, dinnàntis , avb Definizione
die innanti, die prima de una calesiògiat die, ma mescamente sa die innanti de gianteris, torrandho agoa cun is dies, tres a oe, chentza de contare oe: oe, deris, gianteris, dinnanti / dinnantis ariseru = gianteris
Sinonimi e contrari
| ctr.
barigadu
Frasi
sos pisedhos sunt torrados a zogare prus inganidos de su dinnanti
2.
in su giornali de dinnantis ariseru un'articulista at nau chi innòi cantànt is cantantis mannus
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
il y a trois jours
Inglese
three days ago
Spagnolo
hace tres días
Italiano
tre giórni fà
Tedesco
vor drei Tage.
launèdhas , nf pl: leonedhas,
leunedhas,
lionedhas,
liunedhas Definizione
genia de aina antiga meda a tres cannas po sonare a suladura; in cobertantza, genia de idea mala, cosa chi si timet, mémula / partes de is l.: tumbu, mancosa, mancosedha, cabitzinu (croba, loba: tumbu + mancosa); cuntzertu (su c.) = unu giogu, totu is tres cannas; launedha de forrani = pipiriolu de fenu
Sinonimi e contrari
bísonas,
bisones,
bísosas,
cannas,
trubedhas
/
grima
Frasi
sos pitzinnos andhabant a fàchere leonedhas a una tanca de trídicu ◊ su danesu Bentzon at fatu istúdiu abberu mannu subra de sas launedhas! ◊ tiu Frori fut su mellus sonadori de launedhas
2.
zeo fia contrària po cudha leonedha chi mi aiat intrau in conca sa biada
Terminologia scientifica
sjl
Etimo
ltn.
ligulella
Traduzioni
Francese
instrument de musique à vent sard,
à trois tuyau en roseau et la bouche comme réservoir d’air
Inglese
launedhas (typical reed-pipe of Sardinia)
Spagnolo
instrumento músico de trés tubos típico de Cerdeña
Italiano
spècie di zampógna tìpica sarda
Tedesco
sardische Hirtenflöte.
seína , nf, nm: esina,
sesina,
sisina,
sisinu Definizione
cosa de pagu valore, su mesu de unu sodhu, chimbe centésimos de su francu sardu: si narat solu in su sensu de dinare pagu
Sinonimi e contrari
isina
Frasi
finas candho ses totu tramudadu no bales bator petzos de sesina! ◊ li dao sos pagos sisinos chi tenzo, bastet chi mi che let su pitzinnu
Etimo
itl.
sesino
Traduzioni
Francese
chose de quatre sous
Inglese
half soldo,
next to nothing
Spagnolo
chuchería,
de tres al cuarto
Italiano
mèzzo sòldo
Tedesco
von geringem Wert.
trabútzu , nm: trafúciu,
trautzu,
travúciu,
travurtzu,
travutzu,
trebussu,
trebutu,
trebutzu,
treutu,
treutzu,
trevutzu,
tribussu,
tributu,
tributzu,
trigutzu,
triutu,
triutzu,
trivutu,
trivutzu,
trubutzu,
truputu,
truvussu Definizione
genia de aina a bisura de frochita a màniga longa meda, a tres (e fintzes a bàtoro) corros longos po pigare a punghidura fenu, malesa segada, bentulare laore treulau e àteru; a logos, triutzu est sinnu de bestiàmene chi si faet in punta de s'origa (tres segadas de longu)
Terminologia scientifica
ans
Etimo
ltn.
trifurcium
Traduzioni
Francese
trident
Inglese
hayfork
Spagnolo
horca de tres púas,
bieldo
Italiano
tridènte
Tedesco
Dreizack.
tremíla , agt, nm: tremiza Definizione
tres bortas milli
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
trois mille
Inglese
three thousand
Spagnolo
tres mil
Italiano
tremila
Tedesco
dreitausend.
tres , nm, agt, Definizione
coment'e nm. mascu inditat númeru chi benit intr'e duos e bàtoro (in números àrabbos 3, in números romanos III); est foedhu chi faet de agt. e che a sa bona parte de is agetivos chi inditant cantidade no càmbiat cunforma a su númene chi acumpàngiat (a/c.: nau de ora, cun s'art. plurale, est sèmpere fémina)/ no isciri cantu fait tres = èssere tontos abberu!
Frasi
su tres in su ses bi cabet duas bortas
2.
cussu pariat mortu tres dis ◊ sos tres Res sunt andhados a chircare a su Bambinu
3.
si ndhe sunt pesados a sas tres de manzanu ◊ inoghe semus in tres
Etimo
ltn.
tres
Traduzioni
Francese
trois
Inglese
three
Spagnolo
tres
Italiano
tre
Tedesco
drei.
trínca 1 , nf Definizione
unu grupu o tanti de tres; in su giogu de is cartas, una trinca est fata de tres cartas totu de su matessi sinnu e diferente númeru, o totu de su matessi númeru e diferente sinnu: mescamente assu, duos e tres impare, ma est fintzes su giogu a iscoba chentza s'assu
Cognomi e Proverbi
smb:
Trinca, Trincas
Terminologia scientifica
ggs
Etimo
ctl., spn.
trinca
Traduzioni
Francese
trio,
groupe de trois,
tré-sept
Inglese
trio,
tern,
tressette (card game)
Spagnolo
trío,
terna,
tres sietes
Italiano
trio,
tèrna,
tressètte
Tedesco
Trio,
Dreizahl,
Tressette.