barigàdu , pps, nm, avb: barigau Definitzione
de barigare; sa die apustis de pustigràs o fintzes sa die apustis de cras: 1. oe, 2. cras, 3. pusticràs, 4. barigadu, o, in àteru logu: 1. oe, 2. cras, 3. barigadu
Sinònimos e contràrios
abbarigau,
imbarigadu
/
colau,
passadu
Frases
su mastru in sa vida ndhe aiat bidu e barigadu de onzi colore ◊ isse si ammandroneit, ch'est barigadu su tempus e abbarradu est chena patente e como est betzu pro cosas gai
2.
oe cantos de gioja e de amore, boghes cras de miséria e dolore e barigadu in d-unu muntonalzu! (A.Casula)◊ nos amos a bíere barigadu, candho torro ◊ oe est carrasegare, cras est barantinu e barigadu est Pasca…
Terminologia iscientìfica
tpc
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
après-demain
Ingresu
in three days
Ispagnolu
dentro de tres días
Italianu
fra tre giórni
Tedescu
in drei Tagen.
dinnànti, dinnàntis , avb Definitzione
die innanti, die prima de una calesiògiat die, ma mescamente sa die innanti de gianteris, torrandho agoa cun is dies, tres a oe, chentza de contare oe: oe, deris, gianteris, dinnanti / dinnantis ariseru = gianteris
Sinònimos e contràrios
| ctr.
barigadu
Frases
sos pisedhos sunt torrados a zogare prus inganidos de su dinnanti
2.
in su giornali de dinnantis ariseru un'articulista at nau chi innòi cantànt is cantantis mannus
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
il y a trois jours
Ingresu
three days ago
Ispagnolu
hace tres días
Italianu
tre giórni fà
Tedescu
vor drei Tage.
launèdhas , nf pl: leonedhas,
leunedhas,
lionedhas,
liunedhas Definitzione
genia de aina antiga meda a tres cannas po sonare a suladura; in cobertantza, genia de idea mala, cosa chi si timet, mémula / partes de is l.: tumbu, mancosa, mancosedha, cabitzinu (croba, loba: tumbu + mancosa); cuntzertu (su c.) = unu giogu, totu is tres cannas; launedha de forrani = pipiriolu de fenu
Sinònimos e contràrios
bísonas,
bisones,
bísosas,
cannas,
trubedhas
/
grima
Frases
sos pitzinnos andhabant a fàchere leonedhas a una tanca de trídicu ◊ su danesu Bentzon at fatu istúdiu abberu mannu subra de sas launedhas! ◊ tiu Frori fut su mellus sonadori de launedhas
2.
zeo fia contrària po cudha leonedha chi mi aiat intrau in conca sa biada
Terminologia iscientìfica
sjl
Ètimu
ltn.
ligulella
Tradutziones
Frantzesu
instrument de musique à vent sard,
à trois tuyau en roseau et la bouche comme réservoir d’air
Ingresu
launedhas (typical reed-pipe of Sardinia)
Ispagnolu
instrumento músico de trés tubos típico de Cerdeña
Italianu
spècie di zampógna tìpica sarda
Tedescu
sardische Hirtenflöte.
seína , nf, nm: esina,
sesina,
sisina,
sisinu Definitzione
cosa de pagu valore, su mesu de unu sodhu, chimbe centésimos de su francu sardu: si narat solu in su sensu de dinare pagu
Sinònimos e contràrios
isina
Frases
finas candho ses totu tramudadu no bales bator petzos de sesina! ◊ li dao sos pagos sisinos chi tenzo, bastet chi mi che let su pitzinnu
Ètimu
itl.
sesino
Tradutziones
Frantzesu
chose de quatre sous
Ingresu
half soldo,
next to nothing
Ispagnolu
chuchería,
de tres al cuarto
Italianu
mèzzo sòldo
Tedescu
von geringem Wert.
trabútzu , nm: trafúciu,
trautzu,
travúciu,
travurtzu,
travutzu,
trebussu,
trebutu,
trebutzu,
treutu,
treutzu,
trevutzu,
tribussu,
tributu,
tributzu,
trigutzu,
triutu,
triutzu,
trivutu,
trivutzu,
trubutzu,
truputu,
truvussu Definitzione
genia de aina a bisura de frochita a màniga longa meda, a tres (e fintzes a bàtoro) corros longos po pigare a punghidura fenu, malesa segada, bentulare laore treulau e àteru; a logos, triutzu est sinnu de bestiàmene chi si faet in punta de s'origa (tres segadas de longu)
Terminologia iscientìfica
ans
Ètimu
ltn.
trifurcium
Tradutziones
Frantzesu
trident
Ingresu
hayfork
Ispagnolu
horca de tres púas,
bieldo
Italianu
tridènte
Tedescu
Dreizack.
tremíla , agt, nm: tremiza Definitzione
tres bortas milli
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
trois mille
Ingresu
three thousand
Ispagnolu
tres mil
Italianu
tremila
Tedescu
dreitausend.
tres , nm, agt, Definitzione
coment'e nm. mascu inditat númeru chi benit intr'e duos e bàtoro (in números àrabbos 3, in números romanos III); est foedhu chi faet de agt. e che a sa bona parte de is agetivos chi inditant cantidade no càmbiat cunforma a su númene chi acumpàngiat (a/c.: nau de ora, cun s'art. plurale, est sèmpere fémina)/ no isciri cantu fait tres = èssere tontos abberu!
Frases
su tres in su ses bi cabet duas bortas
2.
cussu pariat mortu tres dis ◊ sos tres Res sunt andhados a chircare a su Bambinu
3.
si ndhe sunt pesados a sas tres de manzanu ◊ inoghe semus in tres
Ètimu
ltn.
tres
Tradutziones
Frantzesu
trois
Ingresu
three
Ispagnolu
tres
Italianu
tre
Tedescu
drei.
trínca 1 , nf Definitzione
unu grupu o tanti de tres; in su giogu de is cartas, una trinca est fata de tres cartas totu de su matessi sinnu e diferente númeru, o totu de su matessi númeru e diferente sinnu: mescamente assu, duos e tres impare, ma est fintzes su giogu a iscoba chentza s'assu
Sambenados e Provèrbios
smb:
Trinca, Trincas
Terminologia iscientìfica
ggs
Ètimu
ctl., spn.
trinca
Tradutziones
Frantzesu
trio,
groupe de trois,
tré-sept
Ingresu
trio,
tern,
tressette (card game)
Ispagnolu
trío,
terna,
tres sietes
Italianu
trio,
tèrna,
tressètte
Tedescu
Trio,
Dreizahl,
Tressette.