cassatziòne , nf Definizione
tribbunale supremu, úrtimu gradu de unu dibbatimentu a ue unu si podet furriare contr'a sa senténtzia de sa corte de apellu
Traduzioni
Francese
cassation
Inglese
supreme court
Spagnolo
tribunal de casación
Italiano
cassazióne
Tedesco
Kassationshof.
còlte , nf: corte,
corti Definizione
logu serrau, in fora, apresu a sa domo in bidha o in su sartu ue si faet fúrriu, fatu adatu a pònnere animales, o fintzes po àtera cumbénia; tretu minore prus che àteru tundhu a inghíriu de su truncu de una mata (o fintzes solu síngia tundha a cricu, in terra, giogu de piciochedhos); organísimu de giustítzia, collégiu de giuighes chi faent is dibbatimentos de gradu superiore / min. cortita; corte/i de múrghere, de mulli = mandra
Sinonimi e contrari
bachile,
cerina,
coltíglia,
màndara,
passiale
/
zirella
/
cortile
Modi di dire
csn:
sa corte de sa Luna = zenia de cortina, bàlliu tundhu prus craru chi a notes si paret totu a inghíriu de sa Luna, a bortas astrintu e a bortas largu meda; fàghere sa corte a s'abba = mòere s'abba cun sa manu, inue est apojada, a frànghere s'arga a manera de no ndhe la umprire cun s'abba; colte reale = polatu, logu ue b'istat unu re; fai corti chena crabas = fàghere innantis su chi cheret fatu apustis, manera irballada de fàghere sas cosas
Frasi
sas cortes sunt prenas de pudhas e gai sa zente tenet sos obos ◊ candho torrant sos pastores a sa serra, in màgiu, faghent torra sas cortes a múlghere
2.
sa luna istanote zughet sa corte ◊ fàgheli sa corte, a s'abba, e umpri!
3.
a sa pitzinna che l'at giuta a colte reale ◊ sunt pagos sos chi tenent santu in corte pro si pòdere catzare dogni gustu
Cognomi e Proverbi
smb:
Corte, Cortes, Corti, Cortis, (Decortes, Degortes)
/
prb:
benint is de monti e ci bogant is de corti
Terminologia scientifica
srr
Etimo
ltn.
cohorte(m)
Traduzioni
Francese
enceinte
Inglese
corral
Spagnolo
corral,
tribunal
Italiano
recinto per animali,
córte,
alóne
Tedesco
Viehpferch,
Gericht,
Hof.
coròna , nf Definizione
cosas, orrocas artas, personas postas (o tentas impare) totu a inghíriu tundhu; antigamente, in sa Sardigna indipendhente, sa c. fut una genia de cossígiu (Corona de Logu) chi decidiat is chistiones de s'istadu (Logu) impare cun su soberanu (Giuighe), o fintzes sa corte de is giuighes chi faiant unu dibbatimentu
Sinonimi e contrari
arrosàriu,
coronedhu,
filleri
/
cdh. curona
/
caróngiu
Modi di dire
csn:
ómines de corona = bonos ómines; corona de azu, de fiores, de corrus; sa c. de s'unga = su tretu de sa raighina chi essit a fora prus craru; in c. de unu = totu a inghíriu (es. de su mortu); c. de monti = rocas artas a inghíriu de carchi punta, comente a fàghere un'ata; sa c. (in sas rocas) = pèlcia; erba de coronas = badàngiu (lonicera implexa)
Frasi
est sèmpere a corona in manu rasendhe su rosàriu ◊ teniant in cuerru pira de zerru, coronas de figu sicada, nughe e nintzola ◊ ses sempre bivinno in pecau mortale cena ti nàrrere mai sa corona
2.
so andhadu a su mortu: in corona bi sunt sos fizos, sa muzere, sos àteros parentes custrintos
3.
sa losa fit una corona cun d-unu crastu mannu a serrare
4.
sos ómines de corona, sos menzus de bidha, nos ant partzidu s'interessu chin grandhe cumpeténtzia e onestade (M.A.Mula)
Cognomi e Proverbi
smb:
Corona, Coronas
Etimo
ltn.
corona
Traduzioni
Francese
couronne,
chapelet,
Cour
Inglese
crown,
panel of judges,
rosary
Spagnolo
corona,
rosario,
tribunal
Italiano
coróna,
rosàrio,
collègio giudicante
Tedesco
Krone,
Rosenkranz,
Richterkollegium.
tribbunàle, tribbunàli , nm Definizione
logu, fràigu inue dhue funt totu is ufícios de sa giustítzia e si faent is dibbatimentos; is giúdices chi faent unu dibbatimentu de primu o de segundhu gradu
Cognomi e Proverbi
prb:
s'onori pérdiu no si circat tribbunali
Traduzioni
Francese
tribunal
Inglese
law court
Spagnolo
tribunal
Italiano
tribunale
Tedesco
Gericht.