còlte , nf: corte,
corti Definizione
logu serrau, in fora, apresu a sa domo in bidha o in su sartu ue si faet fúrriu, fatu adatu a pònnere animales, o fintzes po àtera cumbénia; tretu minore prus che àteru tundhu a inghíriu de su truncu de una mata (o fintzes solu síngia tundha a cricu, in terra, giogu de piciochedhos); organísimu de giustítzia, collégiu de giuighes chi faent is dibbatimentos de gradu superiore / min. cortita; corte/i de múrghere, de mulli = mandra
Sinonimi e contrari
bachile,
cerina,
coltíglia,
màndara,
passiale
/
zirella
/
cortile
Modi di dire
csn:
sa corte de sa Luna = zenia de cortina, bàlliu tundhu prus craru chi a notes si paret totu a inghíriu de sa Luna, a bortas astrintu e a bortas largu meda; fàghere sa corte a s'abba = mòere s'abba cun sa manu, inue est apojada, a frànghere s'arga a manera de no ndhe la umprire cun s'abba; colte reale = polatu, logu ue b'istat unu re; fai corti chena crabas = fàghere innantis su chi cheret fatu apustis, manera irballada de fàghere sas cosas
Frasi
sas cortes sunt prenas de pudhas e gai sa zente tenet sos obos ◊ candho torrant sos pastores a sa serra, in màgiu, faghent torra sas cortes a múlghere
2.
sa luna istanote zughet sa corte ◊ fàgheli sa corte, a s'abba, e umpri!
3.
a sa pitzinna che l'at giuta a colte reale ◊ sunt pagos sos chi tenent santu in corte pro si pòdere catzare dogni gustu
Cognomi e Proverbi
smb:
Corte, Cortes, Corti, Cortis, (Decortes, Degortes)
/
prb:
benint is de monti e ci bogant is de corti
Terminologia scientifica
srr
Etimo
ltn.
cohorte(m)
Traduzioni
Francese
enceinte
Inglese
corral
Spagnolo
corral,
tribunal
Italiano
recinto per animali,
córte,
alóne
Tedesco
Viehpferch,
Gericht,
Hof.
pitàntza , nf: pitàntzia Definizione
su papare in cantu diferente unu de s'àteru
Sinonimi e contrari
màndhicu,
papai 1
Traduzioni
Francese
plat
Inglese
course
Spagnolo
plato,
comida
Italiano
pietanza
Tedesco
Gericht.
portàda , nf Definizione
su portare; donniunu de is papares chi si portant a mesa; cantidade de cosa chi si batit / piatu de p., de balca = pratu mannu po pònnere sa cosa cota po dha passare a si dha pigare, in mesa
Sinonimi e contrari
càrrigu,
porta 1,
tragada
3.
s'arriu chi tenit sa portada prus manna in Sardigna est su Frumendosa
Traduzioni
Francese
portée
Inglese
course
Spagnolo
plato
Italiano
portata
Tedesco
Gericht.
tribbunàle, tribbunàli , nm Definizione
logu, fràigu inue dhue funt totu is ufícios de sa giustítzia e si faent is dibbatimentos; is giúdices chi faent unu dibbatimentu de primu o de segundhu gradu
Cognomi e Proverbi
prb:
s'onori pérdiu no si circat tribbunali
Traduzioni
Francese
tribunal
Inglese
law court
Spagnolo
tribunal
Italiano
tribunale
Tedesco
Gericht.