acúca 1 , nf Definizione
una genia de órgiu areste
Terminologia scientifica
rba, Hordeum bulbosum
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
orge bulbeuse
Inglese
bulbous barley grass
Spagnolo
cebadilla bulbosa
Italiano
códa di tòpo
Tedesco
Wiesenlieschgras,
Knollengerste.
cò, còa , nf: coda,
cou Definizione
s'úrtimu tretu de s'ischina, mescamente in d-unos cantu animales sa parte chi abbarrat pendhendho fora de s'ischina; s'úrtima parte, sa de asegus, sa de bàsciu, de una css. cosa mescamente si est longa, pentzada coment'e su contràriu de sa conca o parte de ananti: si narat fintzes de unu tempus chi benit a úrtimu; in sa carena de su cristianu su tretu chi arresurtat, in pitzu, tra is còscias e sa bentre candho unu est ciciu; in cobertantza, sa natura de su mascu / min. coita, coutza / dhue at erbas o partes de un'erba (s'ispiga, s'iscova de su frore) chi ant a númene, coment'e primu elementu, su foedhu coa: coa de gatu, de topi, de cuadhu, de lèpuri, de margiani
Sinonimi e contrari
úrtimos
/
daisegus
Modi di dire
csn:
trotoxai, allorigare sa coa; fàghere de coa = isciamiai sa coa; coa mirrada = coa ritza, pesada tètera a punta in artu; passai sa manu in sa coa a unu = solingare, fàghere s'ala a ccn. iscusèndhelu; zúghere, pònnere, portai sa coa in mesu de ancas, in mesu de perras = tímiri, èssiri timendi, timi timi; coa de argiola = ischivozu, s'úrtimu laore chi abbarrat de collire, mescamente brutu e metzanu; semenare una coa de trigu (o àteru)= seminai un'arroghedhu de terrenu (a trigu, o àteru); leare, zúchere, portai, sètziri a unu in coa, in codas, in cò = leare, pònnere subra de ancas istendhe sétidos; tirai a petz'e coa = tirare a longas, tirai acoa; sa coa est mala a iscroxai = s'úrtima parte de unu triballu, de una chistione, est prus difítzile, prus inzotosa; giúghere a un'animale coa coa = avatu, acanta meda; andai o èssiri coas coas = codiau, a úrtimu; martis de coa = martis de carrasegare; acoa, a part'e coa = apustis; a ora de coa = assassegus, a sa fine de sos contos; ita coa at fatu cussa cosa? = ite fine at fatu?, a inue est dada?; a coa a… = fintzas a, a candho a…, de immoi a…, in totu su tempus, meda, de inoghe a…; "coa de fogu" o "coa de ferru" = zenias de puzones
Frasi
su cane est faghindhe de coa: depet àere puntadu carchi cosa ◊ boes, àinos e cadhos zughent sa coa longa ◊ sa cou de su burricu est longa
2.
zughet sas coas de sa munnedha traza traza ◊ lea su titone a sa coa ca est budhidu! ◊ si est sétidu in coa de carru
3.
a fàghere cussa faina che daet a coa (o a coas) de chida, de mese, de annu ◊ est abbarradu a coa ◊ a lassai sa cosa a cò andat mali ◊ a co'a bènnere tue est s'àinu mortu de su risu, irmasionadu! ◊ a co'a fàghere nois bi cheret meda ◊ a co'a tandho amus totu fatu ◊ su pentzamentu de coa est su prus zustu
4.
oi biu bussinadas de chini apu portau in cò ◊ sa mama si at leadu su pitzinnu in coa ◊ sa pitzinna si che lassat alleriare de s'anninnia in codas de sa mama
5.
a su preitzosu no dhi passis sa manu in sa coa: bollit puntu! ◊ aturas cun sa coa in mesu de perras! ◊ si est fuiu che cani fertu a coa ◊ is fillus no callant a ciorbedhu si su babbu o sa mama dhis narat cosa e s'àteru dhis passat sa manu in sa cò!
Cognomi e Proverbi
smb:
Coa, Coas, Coda
/
prb:
mezus conca in domo sua chi no coa in domo anzena
Terminologia scientifica
crn
Etimo
ltn.
coda
Traduzioni
Francese
queue,
giron
Inglese
tail,
lap
Spagnolo
cola,
rabo,
regazo
Italiano
códa,
grèmbo
Tedesco
Schwanz,
Schoß.
coàcia , nf, nm: coàciu 1,
coatza Definizione
sa punta de sa coa, sa parte de sa coa de is pigiones; sa punta de unu chintórgiu, de una fune o de àteru deasi; s'iscutuladura de su linu, sa pagighedha chi che dhi orruet (ndhe preniant is banitas)
Sinonimi e contrari
coitza,
cúmmiru,
punta
Frasi
sa coatza de sa fune, de sa tzinta, de sa litranga
Terminologia scientifica
crn
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
extrémité de la queue,
croupion
Inglese
rump
Spagnolo
extremidad de la cola
Italiano
estremità della códa,
codrïóne degli uccèlli
Tedesco
Bürzel.
coítza , nf Definizione
sa coatza o punta de su foete o de cosas deasi
Sinonimi e contrari
coàcia
/
cdh. cuditza
Cognomi e Proverbi
smb:
Coizza
Traduzioni
Francese
petite queue,
extrémité
Inglese
small tail,
end
Spagnolo
colita
Italiano
pìccola códa,
estremità
Tedesco
kleiner Schwanz,
Ende.