bacadíbu , agt, nm: bacatiu,
bagadiu,
bagariu,
vacadivu Definizione
chi est líbberu de impícios de trebballu, chi no si trebballat; si narat de su bestiàmene chi no at angiau, de persona chi no si est cojuada; die nódida, de festa
Sinonimi e contrari
laghinza
/
bachianu,
irgaitzu,
solteri
| ctr.
madricau
/
cojadu
/
faturivu
Frasi
pòrtalu sempre a s'imbesse si cheres chi duret meda, si no est die bagadia (P.Pisurzi)◊ si ponias mente a mie lu tias portare in sas dies bagadias, cussu pinzos ◊ chie l'isposat si dúbbiu apena bi at chi siat de ratza bagantia? (S.Casu)
2.
su serbidori càstiat su bagadiu, su meri portat is brebeis angiadas ◊ su pastoredhu est pascendi su bagadiu ◊ su cuíndixi in bidha est sa festa de is bagadios
3.
is fillas dhas tenit totu bagadias ◊ issu est arricu, ma est abarrau bagadiu
4.
in sos bagadios, cun sos cumpagnos de iscola andhaio a linna ◊ sos bagadios, custos zòvanos andhant a cantare
Etimo
ltn.
vacantivus
Traduzioni
Francese
stérile,
célibataire,
fête
Inglese
barren,
single,
festivity
Spagnolo
estéril,
soltero,
fiesta
Italiano
stèrile,
cèlibe,
festività
Tedesco
unfruchtbar,
steril,
Ledige,
Feiertag.
bacantía , nf Definizione
baca, brebè chi no àngiat
Etimo
ltn.
vacantiva
Traduzioni
Francese
stérile
Inglese
barren
Spagnolo
machorro
Italiano
stèrile
Tedesco
Unfruchtbare.
bíciu , agt: bitzu Definizione
si narat de is sèmenes aortios, chentza cumprios, mortos, e chi po cussu no tzeurrant; si narat fintzes de is cristianos chi no faent fígios, mancari prus che àteru nau a brulla
Sinonimi e contrari
afallidu,
agurtiu,
assichizonau,
caliu,
ghíciu,
lunàdicu,
mortu,
tuvudu,
ungonatzu
Frasi
custu sèmini est bíciu ◊ gurdoni bíciu ◊ cust'ou est bitzu
2.
anchi siat bitzu! ◊ as fatu su scioncu po ti assigurai chi no siat bícia, sa fémina tua!…◊ ma ita at a fai fillus, cussa, candu est bícia!…◊ cussus no tenint fillus ca est bitzu issu e bitza issa
Etimo
itl.
vizzo
Traduzioni
Francese
stérile,
infécond
Inglese
sterile
Spagnolo
estéril
Italiano
stèrile,
infecóndo
Tedesco
unfruchtbar,
steril.
caldàja , nf Definizione
terrenu làngiu inue no dhue creschet nudha, terrenu tostau malu a trebballare
Sinonimi e contrari
crodina
Terminologia scientifica
slg
Traduzioni
Francese
sol aride
Inglese
bare earth
Spagnolo
erial,
yermo,
baldío
Italiano
terréno brullo,
stèrile
Tedesco
unfruchtbarer Boden.
éneu , agt: éniu 1 Definizione
chi no est cojuau, chi no tenet fígios / benes de é. = chi abbarrant a nemos
Sinonimi e contrari
iltóigu,
renicozu
/
bachianu
Frasi
so éniu de fizos ◊ fit fitzu únicu, éniu, solu chei sa preta secata ◊ tenet unu cantedhu de binza chi at connotu dae unu tiu mortu éniu
Traduzioni
Francese
stérile,
célibataire
Inglese
unfertile,
single
Spagnolo
estéril,
soltero
Italiano
stèrile,
nùbile,
cèlibe
Tedesco
steril,
ledig.
lonàdigu , agt, nm: lunàdicu,
lunàdigu,
lunàdiu,
lunàrigu,
lunàticu Definizione
nau de fémina o de animale fémina, burbisica, chi o chie no faet fígios, chi no impríngiat (nau de animale, fintzes chi no àngiat dónnia annu): si narat fintzes de cosas (es. terra, mata) chi no sèmpere batint frutu; nau de su cumportamentu, de sa manera de fàere de unu, chi est a lunas, a tempos, a bias de una mota e a bias de un'àtera
Sinonimi e contrari
éstigu,
iltóigu,
lunàgliu,
luàrigu,
nuàdigu,
sísticu,
spetziosu
/
bolantitzu,
bolanderu,
bollàticu
Frasi
sa muzere fit lunàdica e no aviat mai partoridu
Etimo
ltn.
lunaticus
Traduzioni
Francese
stérile
Inglese
sterile
Spagnolo
estéril
Italiano
stèrile,
infecóndo
Tedesco
unfruchtbar,
steril.
sicàrza , nf Definizione
prus che àteru nau de brebè, chi est lunàdiga, éstiga, chi no àngiat
Frasi
si podiat cambiare cadhu, Maria, dh'aias bia luego imprinzada, ca no est sicarza, no!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
stérile
Inglese
sterile
Spagnolo
estéril
Italiano
stèrile
Tedesco
unfruchtbar.