chíbu , nm: chiu,
chivu,
ciu 3,
criu 1,
giu Definizione
sa parte de mesu, su meudhu de is linnas; su sèmene de frutos chi portant s'ossu (o fintzes chentza ossu), ispartziu in duos perrales (chiu = ctr. corza); parte de sa farra, su chi abbarrat bogau su pódhine, su chivarzu e s'iscete: est grussitu, bonu meda, si faet a frégula (sucu) e si ndhe ammesturat a s'iscete po fàere a pane; fintzes cosa sólida bista coment'e contràriu de cosa lícuida (chiu ≠ brodu: manigare cosa a brou a chiu = cosa a granu cota in su brodu)/ chiu de méndhula, de nughe, de péssighe, de pruna e àteru
Sinonimi e contrari
papu 1,
pisu,
sèmene
/
símbua
/
cdh. chia
Frasi
méndhula a duos chios ◊ su chivu est ingranindhe ◊ custu est cudhu chivu de néspula chi aias prantatu ◊ no contat sa corja: contat su chivu!
2.
su chiu de sa farina lu faghimus a sucu
3.
si che at manigadu totu: brou e chiu
Cognomi e Proverbi
smb:
Chiu
Terminologia scientifica
rbr
Etimo
ltn.
cibus
Traduzioni
Francese
cotylédon,
cerneau
Inglese
cotyledon,
kernel
Spagnolo
duramen,
sémola
Italiano
cotilèdone,
gherìglio,
sémola
Tedesco
Keimblatt,
Nußkern,
Kleie.
símbua , nf: símbula,
símula Definizione
una parte de sa farra, grussita e de colore prus pagu biancu de s'iscete, antzis unu pagu groga (a logos sa méngius, in àteros de segundha, grussatza); una genia de pane / min. simuledha, nau de símbula cota in brodu de petza, coment'e minestra ma cagiada; èssiri grussu in sa símbula, fini in su pódhini (nau po su fàere de unu)= lassare a pèrdere is cosas importantes e giare importàntzia a cosas de pagu contu, èssere trotos
Sinonimi e contrari
chibu
/
ttrs. símura
Frasi
sas duas calidades de símula fint pro sos macarrones (tazolas, ciciones, sucu) e pro sa matzafrissa ◊ una parti de sa símbula si ndi pesat a cocòis e s'àtara s'ispòngiat po fai su modhitzosu ◊ feus maritzosu de símbua e cacòis pintaus a punta de sarreta ◊ at passadu sa farina in canistredha fatendhe sa símula
Cognomi e Proverbi
smb:
Simbula, Simula
Terminologia scientifica
mng
Etimo
ltn.
simila
Traduzioni
Francese
son
Inglese
bran
Spagnolo
sémola
Italiano
sémola
Tedesco
Grieß.