cardufàri , nm: carduvare, carduvari Definizione chinisu, su chinisu budhiu asuta de sa braxa Sinonimi e contrari calduchinu, fadhisa, fairivàiri Etimo srd. Traduzioni Francese cendre sous la braise Inglese hot ash Spagnolo rescoldo Italiano cinìgia Tedesco heiße Asche.

chighína , nf, nm: chigina, chijina, chinisa, chiníscia, chisina, chixina Definizione su materiale a pruinedhu fine chi abbarrat de sa cosa e mescamente linna) abbruxada (de colore biancu brutu si est abbruxada bene) Sinonimi e contrari chíghine, chinisu, cinus Modi di dire csn: sas chixinas, sos chisinos = su mércuris candho comintzat su barantinu; betare sas chisinas a unu = betàreli maledissiones, fàghereli fatuzos; falare o fàghere una cosa o unu logu a chisina = abbruxai totu; zúghere sa cara che a sa chisina = portai faci lègia, istai mali; èssere a una chisina = èssiri imbriagus; frocas de chisina = tàpile ladu de chisina, fozisina brusiada chi bolat; mòrrere in sa chisina = bregúngia manna pruscatotu po un'ómini, nau de chini si morit in domu e no trabballendi Frasi ube si fachet focu bi abbarrat chisina ◊ su fogu at falau a chisina totu su monte ◊ paret unu vulcanu bombitendhe chigina e bràgia ◊ cussu logu est carralzadu de chixina, ca l'ant brujadu ◊ cussu est fatu a chigina e ismentigadu puru 2. zughet sa cara chei sa chisina, in colore de chisina ◊ ti faches chei su frore de sa chisina pro onzi cosichedha ◊ pro te no benit mai mércuris de chijina e gai sempre in màscara ses tue! (S.Casu) Etimo ltn. *cinisia Traduzioni Francese cendre Inglese ash Spagnolo ceniza Italiano cénere Tedesco Asche.

chighinàrzu , agt Definizione chi istat imbuscinau in su chinisu, totu brutu de chinisu Sinonimi e contrari chighineri, chijinalzu Etimo srd. Traduzioni Francese sale de cendre (ou couvert) Inglese ashy Spagnolo ceniciento Italiano ceneróso Tedesco mit Asche bedeckt.

chinísu, chiníxu , nm: chisinu, cinísciu, cinisu, cinixi, cinixu, ginisu Definizione su pruinedhu chi abbarrat de sa cosa (mescamente linna) abbruxada deunudotu, de colore biancu brutu Sinonimi e contrari chighina*, cinus Modi di dire csn: frore de c. = chisina colada assuta, chentza malesa; cinisu acaugau = sa chisina chi abbarrat pasada candho si faghet sa líssia; fai o faisí a cinixu = falare a chisina, brusiare deunutotu; mércuris de cinixu = prima die de barantinu, candho in crésia ponent sa chisina in conca pro ammentare chi semus de brúere; cani de cinixu = cane chisineri, chi istat sempre allorigadu in su caentu, ammandronadu Frasi ingunis mi ndi abarru, càrigas a su cinisu!…◊ antighedempus che seghiant s'imbíligu cun sos serros, dh'acapiànt e dhi poniant frore de chinisu 2. si est fatu cun sa cara in colore de chinisu de sa timória ◊ su dinai furau si fúrriat a cinixu Cognomi e Proverbi smb: Cinisu Traduzioni Francese cendre Inglese ash Spagnolo ceniza (f) Italiano cénere Tedesco Asche.

inchijinàre , vrb: inchisinare, incinisae, incinisai, incinixai Definizione betare chinisu, imbrutare de chinisu; abbruxare totu, fàere a chinisu Sinonimi e contrari abbrugiai, afocazare, achighinare, infogai | ctr. ischinisare Frasi cóntigas sunt chirchendhe a semenare lua e fogu e inchisinare onzi fera, onzi pianta, onzi pessone (G.A.Salis)◊ sunt allumendhe e inchisinendhe su logu ◊ innòi est su logu aundi arróliat e bacanat su crou e su fogu incinixat! Etimo srd. Traduzioni Francese réduire en cendres Inglese to reduce to ashes Spagnolo encenizar Italiano incenerare, incenerire Tedesco mit Asche bedecken, einäschern.

inchinisàdu , pps, agt: inchisinau, inchixinatu Definizione de inchinisare; totu brutu de chinisu, fatu a chinisu Sinonimi e contrari cinisosu 2. lampant fogos in calchi rutu muru de sa citade totu inchinisada (S.Lay Deidda) Traduzioni Francese qui est réduit en cendres Inglese reduced to ashes Spagnolo quemado, encenizado Italiano incenerito Tedesco mit Asche bedeckt, eingeäschert.

«« Cerca di nuovo