arbòre 1 , nm Definizione
iscarrigada de elétricu chi faent is nues cun lughe forte e tzàcurru mannu terrorosu
Sinonimi e contrari
arràciu,
lampu,
saeta
Frasi
ancu li falet arbore, a isse solu!
Traduzioni
Francese
foudre
Inglese
lightning
Spagnolo
rayo
Italiano
fùlmine
Tedesco
Blitz.
igumàrras , nm: irgumarras Definizione
bicru o boe marinu; genia de lampada chentza tronu chi si biet atesu su note
Sinonimi e contrari
bigumarru*,
circumarra,
giogumarras,
gulumarru,
vigumarras
2.
bidia su Vesúviu a igumarras e a coloriduras sèmpere divèscias (E.Giordano)
Terminologia scientifica
anar, monachus monachus
Traduzioni
Francese
phoque moine de la Méditerranée,
éclair
Inglese
monk seal,
lightning
Spagnolo
foca monje
Italiano
foca mònaca,
lampo sécco
Tedesco
Mittelmeer Mönchsrobbe,
Blitz.
làmpu , nm Definizione
iscarrigada de elétricu chi faent is nues cun lughe forte e fragassu mannu terrorosu (tronu): su foedhu s'impreat meda in su chistionu, deasi nau in mesu, po inditare meravígia, ispantu, o fintzes cun arrennegu in parte de css. cosa
Sinonimi e contrari
arbore 1,
arràciu,
saeta
Modi di dire
csn:
fàghere che l. = lestru meda, impresse; lampus a sorigadura (o a sighidura)! = zenia de irrocu: chi lu currant sos lampos!; scendiai unu lampu, lampos = betare unu lampu, lampos
Frasi
fui pascendi is bacas a candu su celu si est fatu niedhu e cummentzat a proi… is lampus giogànt in mesu de is bacas e si seus fuius!◊ una die si fiat tzucada un'ira manna cun tronos e lampos e s'iscuriu fiat calau in totue ◊ sos lampos segant s'aera a donzi ala ◊ fiat fadendu lampus a sighidura chi pariat a dedia ◊ s'aera che inferru betat lampos chi assustant su terrinu ◊ parit una brebei isparada a lampus! ◊ li aiat inchisinatu unu lampu chi li fit falatu a sichitura ◊ no timu ne lampus e ne tronus de fronti a su nemigu
2.
tota sa bidha est curta che lampu ◊ cara pitzinnia, tempus bellu che lampu ses boladu! ◊ candho at bidu su fizu iscadriendhe est curtu che lampu
3.
un'istichida de lampu birdi!…
4.
lampu a tostorrudu chi est, cussu! ◊ lampu a bona chi fit sa cosa comporada!…◊ ite lampu de cosa bi at in cue, chi no si bi podet parare?!
Cognomi e Proverbi
smb:
Lampus
Traduzioni
Francese
éclair
Inglese
lighten,
flash
Spagnolo
relámpago
Italiano
lampo,
baléno
Tedesco
Blitz.
ràgiu , nm: arràciu,
raju,
rasu 1,
raxu,
razu Definizione
ispera o filu de lughe chi mandhat una cosa alluta; parte de un'orroda chi andhat de su muzolu o butu a su cricu; iscàrriga de elétricu de is nues: su foedhu dhu narant meda po arrennegu, po ispantu, a frastimu, e bolet nàrrere fintzes dispraxere mannu po dannu chi si benit a ischire totu a una borta
Sinonimi e contrari
arbore 1,
lampu,
saeta
Modi di dire
csn:
abbasciai rajus = falare raju, furminare; ite raju faladu! = ita dannu!
Frasi
sos ojos tuos lumeras mandhant cun rajos de amore ◊ sa zente ifundhet in su mare sa pedhe mascarada dae milli ischerdas de rajos ◊ sos rajos de su sole ◊ soli ghetendi rajus parint is ogus tuus!
3.
rajos de punta a sorigadura dhi calint! ◊ li podiaizis lampare unu raju! ◊ mancari betet àscias de raju! ◊ m'abbàida cussu raju de molente ite at fatu! ◊ a bi ndh'at de rajos, totu, oe!…◊ nove rajos li achirrent!
4.
raju, cantu ti deghet sa cravata! ◊ oh raju, custas bacas sàrtiant su muru e benint chin nois: a ube nos dogamus?!
5.
odheu, unu raju mi at faladu candho apo intesu sa chistione! ◊ su raju mi est faladu addaghi apo ischidu chi fit mortu fulanu!◊ raju ibbichitadu li falet!
Cognomi e Proverbi
smb:
Raggiu, Ragiu
Etimo
ltn.
radius
Traduzioni
Francese
rayon,
foudre
Inglese
ray,
lightning
Spagnolo
rayo
Italiano
ràggio,
fùlmine
Tedesco
Schein,
Strahl,
Speiche,
Blitz.