bigliète , nm: billete,
billetu,
bugliete,
bullete Definizione
paperedhu iscritu, un'iscritu de pagas errigas; genia de arrecia po calecuna cosa chi si pagat (b. de su trenu, de su purma, de su tzínema, de loteria); dinare in paperi
Modi di dire
csn:
punciai su billetu de su trenu = intrare su billete in sa machinedha chi lu trimbat o istampat a sa tucada, o fintzas a pintzas o machinedha a manu; tirare a biglietes = a chie tocat tocat, a su chi essit, sortae, itl. fare a sortéggio; billete de banca = dinari in pabilu
Frasi
li at iscritu una punta de billete ◊ eus a tenni a unu chi iscít bogai contus e iscrí una punta de billetu
2.
ant postu sos biglietes a pesu de oro ◊ sos billetes si faghent in s'istatzione ◊ mi fatzu su billetu po andai e torrai
3.
su comporadore mi at zau bellos billetones chi parent lintzolos!
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
billet
Inglese
ticket
Spagnolo
billete
Italiano
bigliétto
Tedesco
kurzer Brief,
Schein,
Karte.
bullèta , nf Definizione
paperi de pagamentos; arrecia, paperi de documentu
Sinonimi e contrari
bullitinu
Frasi
cheret pagada sa bulleta de sa lughe ca iscadit, sinono! ◊ at agatau sa bulleta de su lotu
Cognomi e Proverbi
smb:
Bulletta
Etimo
itl.
Traduzioni
Francese
facture
Inglese
bill
Spagnolo
recibo
Italiano
bollétta
Tedesco
Zahlschein,
Schein.
craròre , nm Definizione
su èssere craru, su dhue àere o fàere lughe meda
Sinonimi e contrari
giaresa
| ctr.
iscuricore
Frasi
su crarore de sa luna ◊ dazemila un'arbéschia de crarore, unu gupu de sole de mesudie chi mi torret su póchiu de sa bida! (G.Piga)
Traduzioni
Francese
clarté,
lueur
Inglese
glimmer
Spagnolo
claridad
Italiano
chiaróre
Tedesco
Schein.
lesséntzia , nf: licensa,
licéntzia,
lissénsia,
lissentza,
lisséntzia Definizione
genia de permissu chi si giaet e tempus chi s'istat chentza atèndhere a calecunu dovere, fintzes su fógliu chi dhu giaet e dhu precisat; genia de permissu de s'autoridade púbblica po pòdere fàere calecuna faina (es. bèndhere, portare gente e àteru)
Frasi
pro nois fit istadu gosu e gustu si ti aiant dadu sa lissénsia! (Pirastru)
2.
siu Giuanni fut andau a iscola po biri chi arrennesciat a si ndi pigai sa licensa de cassa ◊ istanote che ndh'amus de armonia a modulassione de frecuentza, como chi s'ant bogadu sa lissentza sos poetedhos de sa Baronia!…(Sassu)
Traduzioni
Francese
licence,
permis,
permission,
congé
Inglese
permission,
licence
Spagnolo
licencia
Italiano
licènza
Tedesco
Erlaubnis,
Schein.
ràgiu , nm: arràciu,
raju,
rasu 1,
raxu,
razu Definizione
ispera o filu de lughe chi mandhat una cosa alluta; parte de un'orroda chi andhat de su muzolu o butu a su cricu; iscàrriga de elétricu de is nues: su foedhu dhu narant meda po arrennegu, po ispantu, a frastimu, e bolet nàrrere fintzes dispraxere mannu po dannu chi si benit a ischire totu a una borta
Sinonimi e contrari
arbore 1,
lampu,
saeta
Modi di dire
csn:
abbasciai rajus = falare raju, furminare; ite raju faladu! = ita dannu!
Frasi
sos ojos tuos lumeras mandhant cun rajos de amore ◊ sa zente ifundhet in su mare sa pedhe mascarada dae milli ischerdas de rajos ◊ sos rajos de su sole ◊ soli ghetendi rajus parint is ogus tuus!
3.
rajos de punta a sorigadura dhi calint! ◊ li podiaizis lampare unu raju! ◊ mancari betet àscias de raju! ◊ m'abbàida cussu raju de molente ite at fatu! ◊ a bi ndh'at de rajos, totu, oe!…◊ nove rajos li achirrent!
4.
raju, cantu ti deghet sa cravata! ◊ oh raju, custas bacas sàrtiant su muru e benint chin nois: a ube nos dogamus?!
5.
odheu, unu raju mi at faladu candho apo intesu sa chistione! ◊ su raju mi est faladu addaghi apo ischidu chi fit mortu fulanu!◊ raju ibbichitadu li falet!
Cognomi e Proverbi
smb:
Raggiu, Ragiu
Etimo
ltn.
radius
Traduzioni
Francese
rayon,
foudre
Inglese
ray,
lightning
Spagnolo
rayo
Italiano
ràggio,
fùlmine
Tedesco
Schein,
Strahl,
Speiche,
Blitz.