alluchetàda , nf: alluchetata Definizione
su alluchetare; sa lampada, sa lughe chi faet su luchitu allutu, ma fintzes su lampu o àtera alluta, nau fintzes in su sensu de dificurtade manna, de perígulu, isparu
Sinonimi e contrari
alluta
/
luinamentu
2.
est a tronos e a lampos e a donzi alluchetada si apunzat e abbratzat su fizu assustadu
3.
de candho zughiat su breve no aiat tentu mancu unu dolore de conca: e mih chi si ndhe aiat bidu de alluchetadas!…
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
lueur,
lueur des éclairs
Inglese
flash
Spagnolo
resplandor
Italiano
baglióre
Tedesco
blendendes Licht.
babbalúxi , nm Definizione
lughighedha a su morimori, a lampalughe
Frasi
s'istedhu fait su babbaluxi me in su celu dogna noti
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
scintillement,
lueur
Inglese
flickering
Spagnolo
centellear,
relampaguear
Italiano
baluginìo
Tedesco
Schimmer.
craròre , nm Definizione
su èssere craru, su dhue àere o fàere lughe meda
Sinonimi e contrari
giaresa
| ctr.
iscuricore
Frasi
su crarore de sa luna ◊ dazemila un'arbéschia de crarore, unu gupu de sole de mesudie chi mi torret su póchiu de sa bida! (G.Piga)
Traduzioni
Francese
clarté,
lueur
Inglese
glimmer
Spagnolo
claridad
Italiano
chiaróre
Tedesco
Schein.
giaría , nf Definizione
su èssere craru, su dhue àere o fàere lughe meda, nau fintzes de su lúghere de unu logu, de una faina
Sinonimi e contrari
giaresa,
giarura,
lucura
| ctr.
iscuricore
Frasi
serra e piana ti dant tribbulia, a suore t'ispremit sa matzola, ma sa butega est tota una giaria (P.Casu)◊ sa giaria de su sole e de sas istellas ◊ s'idiat a levante una lugura fatu fatu andhendhe in aumentu in mannesa, in giaria e in bellura (P.Sulis)
Traduzioni
Francese
lueur,
luminosité
Inglese
brilliancy
Spagnolo
claridad,
luminosidad
Italiano
chiaróre,
luminosità
Tedesco
Helligkeit,
Klarheit.
illúghinu , nm: illúinu,
illúniu Definizione
su illughinare; lughe chi intzurpat, forte meda, ma fintzes genia de furriamentu de conca
Sinonimi e contrari
alluinamentu,
alluinu,
illughinadura,
illuinore
/
abbadhinamentu,
imbatzinamentu,
insimíngiu,
loinu,
luinore
Frasi
s'últimu illúinu solare atzendhet de incantu sa marina e invitat sos coros a gosare (A.Frau)
2.
seo a illúinos
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
éblouissement persistant,
lueur
Inglese
dazzling,
flash
Spagnolo
deslumbramiento,
resplandor
Italiano
abbàglio,
baglióre
Tedesco
Blendung,
blendendes Licht.
illuinòre , nm Definizione
lughe forte, lughe meda; furriamentu de conca
Sinonimi e contrari
alluinamentu,
alluinu,
giaria,
giarura,
illughinadura,
lucura
/
ibbadhinamentu,
illúghinu,
insimíngiu
Frasi
coladu mesaustu, sas dies imminórigant e finas sas oras de mesudie no ant piús cudhu illuinore de su coro de s'istadiale
2.
sos fiores de su cagarantu ndhe batint s'illuinore cun s'istúrridu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
lueur,
luminosité
Inglese
brightness
Spagnolo
resplandor
Italiano
luminosità
Tedesco
Helligkeit.
lampalúche, lampalúghe, lampalúgi, lampalúxi , nm: lampeluxi,
lampiluche,
lampoluche Definizione
sa fràmula chi faet su fogu (o fintzes àteru), chi segundhu de comente tenet faet prus o prus pagu lughe, a lampadas: si podet nàrrere fintzes in su sensu de lughe paga, filu de lughe, chi no lassat bíere bene, chi andhat e benit / avb. a l. = mandai lampaluxis, a lampizadas, a s'atzendhe e mori, itl. baluginare
Sinonimi e contrari
moristuda,
pampaluge,
stampaluxi,
tzampaluche
Frasi
su brigadieri fut carriau de medàllias e comenti caminàt faiant su lampaluxi ◊ a piciochedhus s'ispassiastis a fai su lampaluxi cun arrogus de isprigu ◊ si biriat su lampeluxi de is bombas
2.
a lampaluxi su mengianu femus arribbaus giai a Déximu ◊ si bidiat su focu a lampaluche ◊ cuss'ómini bidiat a lampaluxi e si est postu a passai is binàrius
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
lueur
Inglese
flash (ing),
dim light
Spagnolo
centelleo
Italiano
lampeggiaménto,
baglióre,
barlume
Tedesco
Funkeln.
luchidòre , nm: luchiore,
lughidore Definizione
su lúghere, su giare unu pagu de lughe, su èssere lughente, fintzes in su sensu de tènnere cosa, èssere erricos
Sinonimi e contrari
lucore,
lucura,
lughentore,
lughia,
lutzigore
Frasi
a sa pitzinna li sunt torradas sas fortzas e su luchidore in totu sa carena
2.
fint totu merighedhos chentza cabu chi no faghent progressu e lughidore
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
lueur
Inglese
glitter
Spagnolo
centelleo,
resplandor
Italiano
luccicóre
Tedesco
Geglitzer.
lucòre , nm: lugoi,
lugore,
lugori,
luxori Definizione
lughe prus che àteru paga, bàscia, débbile, mescamente de sa Luna o de is istedhos, fintzes de su Sole apustis intrau, iscurigandho; in cobertantza, fintzes miglioria, su àere benes, interessu, in cantu est cosa chi si biet, chi lughet / betare, ghetare l.
Sinonimi e contrari
giaria,
luchidore,
lughia
/
abantzamentu,
richesa
| ctr.
iscuricore,
iscuru
/
poberesa
Frasi
sos seros si faghiant fainas a lugore de fogu ◊ seus pischendi mumungioni a lugori! ◊ a lucore de Luna che apo bidu tres pubas ◊ intro meu che zuto su lugore de mizas de istedhos de s'aera ◊ pro piedade, fàghemi lugore in cust'adhe! ◊ custu est lugori de sa Luna ◊ in d-una noti de lugori mannu iat portau su tallu a monti ◊ s'oro betat lucores de… oro!
2.
catzat sàmbene su póveru e suore, e su ricu nachi est sou su lugore!
Etimo
ltn.
lucore(m)
Traduzioni
Francese
lueur,
clarté
Inglese
glimmer
Spagnolo
claridad
Italiano
chiaróre,
splendóre
Tedesco
Schimmer.
spampillonàda , nf Sinonimi e contrari
allumada,
pampada
Frasi
su sennori donat una spampillonada de fogu e isparessit
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
lueur
Inglese
flash
Spagnolo
resplandor
Italiano
baglióre
Tedesco
blendendes Licht.