alluchetàda , nf: alluchetata Definitzione
su alluchetare; sa lampada, sa lughe chi faet su luchitu allutu, ma fintzes su lampu o àtera alluta, nau fintzes in su sensu de dificurtade manna, de perígulu, isparu
Sinònimos e contràrios
alluta
/
luinamentu
2.
est a tronos e a lampos e a donzi alluchetada si apunzat e abbratzat su fizu assustadu
3.
de candho zughiat su breve no aiat tentu mancu unu dolore de conca: e mih chi si ndhe aiat bidu de alluchetadas!…
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
lueur,
lueur des éclairs
Ingresu
flash
Ispagnolu
resplandor
Italianu
baglióre
Tedescu
blendendes Licht.
babbalúxi , nm Definitzione
lughighedha a su morimori, a lampalughe
Frases
s'istedhu fait su babbaluxi me in su celu dogna noti
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
scintillement,
lueur
Ingresu
flickering
Ispagnolu
centellear,
relampaguear
Italianu
baluginìo
Tedescu
Schimmer.
craròre , nm Definitzione
su èssere craru, su dhue àere o fàere lughe meda
Sinònimos e contràrios
giaresa
| ctr.
iscuricore
Frases
su crarore de sa luna ◊ dazemila un'arbéschia de crarore, unu gupu de sole de mesudie chi mi torret su póchiu de sa bida! (G.Piga)
Tradutziones
Frantzesu
clarté,
lueur
Ingresu
glimmer
Ispagnolu
claridad
Italianu
chiaróre
Tedescu
Schein.
giaría , nf Definitzione
su èssere craru, su dhue àere o fàere lughe meda, nau fintzes de su lúghere de unu logu, de una faina
Sinònimos e contràrios
giaresa,
giarura,
lucura
| ctr.
iscuricore
Frases
serra e piana ti dant tribbulia, a suore t'ispremit sa matzola, ma sa butega est tota una giaria (P.Casu)◊ sa giaria de su sole e de sas istellas ◊ s'idiat a levante una lugura fatu fatu andhendhe in aumentu in mannesa, in giaria e in bellura (P.Sulis)
Tradutziones
Frantzesu
lueur,
luminosité
Ingresu
brilliancy
Ispagnolu
claridad,
luminosidad
Italianu
chiaróre,
luminosità
Tedescu
Helligkeit,
Klarheit.
illúghinu , nm: illúinu,
illúniu Definitzione
su illughinare; lughe chi intzurpat, forte meda, ma fintzes genia de furriamentu de conca
Sinònimos e contràrios
alluinamentu,
alluinu,
illughinadura,
illuinore
/
abbadhinamentu,
imbatzinamentu,
insimíngiu,
loinu,
luinore
Frases
s'últimu illúinu solare atzendhet de incantu sa marina e invitat sos coros a gosare (A.Frau)
2.
seo a illúinos
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
éblouissement persistant,
lueur
Ingresu
dazzling,
flash
Ispagnolu
deslumbramiento,
resplandor
Italianu
abbàglio,
baglióre
Tedescu
Blendung,
blendendes Licht.
illuinòre , nm Definitzione
lughe forte, lughe meda; furriamentu de conca
Sinònimos e contràrios
alluinamentu,
alluinu,
giaria,
giarura,
illughinadura,
lucura
/
ibbadhinamentu,
illúghinu,
insimíngiu
Frases
coladu mesaustu, sas dies imminórigant e finas sas oras de mesudie no ant piús cudhu illuinore de su coro de s'istadiale
2.
sos fiores de su cagarantu ndhe batint s'illuinore cun s'istúrridu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
lueur,
luminosité
Ingresu
brightness
Ispagnolu
resplandor
Italianu
luminosità
Tedescu
Helligkeit.
lampalúche, lampalúghe, lampalúgi, lampalúxi , nm: lampeluxi,
lampiluche,
lampoluche Definitzione
sa fràmula chi faet su fogu (o fintzes àteru), chi segundhu de comente tenet faet prus o prus pagu lughe, a lampadas: si podet nàrrere fintzes in su sensu de lughe paga, filu de lughe, chi no lassat bíere bene, chi andhat e benit / avb. a l. = mandai lampaluxis, a lampizadas, a s'atzendhe e mori, itl. baluginare
Sinònimos e contràrios
moristuda,
pampaluge,
stampaluxi,
tzampaluche
Frases
su brigadieri fut carriau de medàllias e comenti caminàt faiant su lampaluxi ◊ a piciochedhus s'ispassiastis a fai su lampaluxi cun arrogus de isprigu ◊ si biriat su lampeluxi de is bombas
2.
a lampaluxi su mengianu femus arribbaus giai a Déximu ◊ si bidiat su focu a lampaluche ◊ cuss'ómini bidiat a lampaluxi e si est postu a passai is binàrius
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
lueur
Ingresu
flash (ing),
dim light
Ispagnolu
centelleo
Italianu
lampeggiaménto,
baglióre,
barlume
Tedescu
Funkeln.
luchidòre , nm: luchiore,
lughidore Definitzione
su lúghere, su giare unu pagu de lughe, su èssere lughente, fintzes in su sensu de tènnere cosa, èssere erricos
Sinònimos e contràrios
lucore,
lucura,
lughentore,
lughia,
lutzigore
Frases
a sa pitzinna li sunt torradas sas fortzas e su luchidore in totu sa carena
2.
fint totu merighedhos chentza cabu chi no faghent progressu e lughidore
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
lueur
Ingresu
glitter
Ispagnolu
centelleo,
resplandor
Italianu
luccicóre
Tedescu
Geglitzer.
lucòre , nm: lugoi,
lugore,
lugori,
luxori Definitzione
lughe prus che àteru paga, bàscia, débbile, mescamente de sa Luna o de is istedhos, fintzes de su Sole apustis intrau, iscurigandho; in cobertantza, fintzes miglioria, su àere benes, interessu, in cantu est cosa chi si biet, chi lughet / betare, ghetare l.
Sinònimos e contràrios
giaria,
luchidore,
lughia
/
abantzamentu,
richesa
| ctr.
iscuricore,
iscuru
/
poberesa
Frases
sos seros si faghiant fainas a lugore de fogu ◊ seus pischendi mumungioni a lugori! ◊ a lucore de Luna che apo bidu tres pubas ◊ intro meu che zuto su lugore de mizas de istedhos de s'aera ◊ pro piedade, fàghemi lugore in cust'adhe! ◊ custu est lugori de sa Luna ◊ in d-una noti de lugori mannu iat portau su tallu a monti ◊ s'oro betat lucores de… oro!
2.
catzat sàmbene su póveru e suore, e su ricu nachi est sou su lugore!
Ètimu
ltn.
lucore(m)
Tradutziones
Frantzesu
lueur,
clarté
Ingresu
glimmer
Ispagnolu
claridad
Italianu
chiaróre,
splendóre
Tedescu
Schimmer.
spampillonàda , nf Sinònimos e contràrios
allumada,
pampada
Frases
su sennori donat una spampillonada de fogu e isparessit
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
lueur
Ingresu
flash
Ispagnolu
resplandor
Italianu
baglióre
Tedescu
blendendes Licht.