agurgíre , vrb Definizione
pèrdere s'abba o àere farta manna de abba, nau de erbas ma fintzes de gente
Sinonimi e contrari
allartzanai,
arruncionire,
illizare
Traduzioni
Francese
déshydrater
Inglese
to dehydrate
Spagnolo
deshidratar
Italiano
disidratare
Tedesco
dehydratisiert werden,
austrocknen.
asciutài, asciutàre , vrb: assutare,
sciutai Definizione
frobbire o suspire s’abba o àteru deasi; callare, citire, nau de unu chi est foedhandho o chi dhi praghet meda a foedhare / pps. assutadu, assutu
Sinonimi e contrari
abbentai 1,
alluspiae,
frobbire,
isciucare 1
/
apiliscare
/
cagliai,
citire
| ctr.
ifúndhere
Modi di dire
csn:
assutare su coro a ccn. = àere o dare dispiaghere de ndhe mòrrere, mannu meda; no assutat mai! (nau de ccn.) = est sempri fuedhendi, no citit nudha!
Frasi
sa robba samunada est in su sole istérrida assutendhe ◊ sos bentos assutant su logu ◊ pischendi àcua at asciutau sa gisterra ◊ su callu dhu poneus in coili po asciutai
2.
odheu, custa cristiana, sempre faedhendhe: no assutat nudha!
3.
malevadados, za bi lis at assutu su coro a su babbu e a sa mama a che lis furare cudha criadura!
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
sécher,
essuyer
Inglese
to dry (up)
Spagnolo
secar
Italiano
asciugare,
prosciugare
Tedesco
trocknen,
austrocknen.
aturrài 1, aturràre , vrb: turrai* Definizione
pònnere in su fogu sa cosa fintzes chi essit assada, in colore de castàngia, passada a fogu, àrrida de si segare cun facilidade atrotigandhodha o pistandhodha; in cobertantza, fintzes fàere a zigota, a befa, pigare a boghes, intzirigare / èssere aturra aturra = apunta a brigare, megai de certai
Sinonimi e contrari
ansare,
arridae
/
incidai
Frasi
fiu in coxina ghetendinci in d-unu paperi s'orxu chi iu aturrau ◊ aturrare su pane, sa pobassa ◊ su corpus de fizu meu l'azis lassadu supra de sos rocarjos, a l'aturrare soles e bentos ◊ as aturradu su papassinu tostu che sa preda!
2.
sa genti fiat aturrendi a s'àrbitru
Traduzioni
Francese
dessécher,
torréfier
Inglese
to roast
Spagnolo
desecar,
tostar
Italiano
disseccare,
torrefare
Tedesco
austrocknen,
rösten.