bisàtere, bisàteros, bisàtros , prn: boisàteros, bosàterus, bosatris, bosatro, bosatrus, bosàturus, bosetri, visàteros Definizione prn.: sa de duas personas plurale (f. bisàteras, e totu gai) Sinonimi e contrari bois Frasi boisàteros puru za sezis acontzos!…◊ boisàteras istae atentas! ◊ dèu mi ndi andu: bosetri beneis? (M.Solinas)◊ bisàtere los azis proibbidos! Etimo srd. Traduzioni Francese vous autres Inglese you (others) Spagnolo vosotros Italiano voialtri Tedesco ihr.

bóis , prn: bos, boso, bosu, vois Definizione prn. de sa de duas personas plurale: si narat fintzes a una persona manna po arrespetu Sinonimi e contrari bisàtere / fustei, vosséntzia Frasi bois in cantos sezis? ◊ sa paghe siat cun boso! 2. a bois, ca sezis ómine mannu, no bos faedho gai! Etimo ltn. vobis, vos Traduzioni Francese vous Inglese you Spagnolo vosotros Italiano voi Tedesco ihr, Sie, Ihr.

bóstru, bóstu , agt, prn: brostu, fostru, vostru Definizione (f. -a) agetivu e pronúmene mascu de 2ˆ persona plurale, chi apartenet a bosàteros, chi est de bosàteros Frasi custos fiados bostros sunt? ◊ fizas bostras che sunt mannas ◊ sezis galu a cumprèndhere chi sas ideas meas sunt diversas de sas brostas ◊ precae a fizu brostu pro nois pecadores! ◊ seo sestandho unu cosíngiu e cun is coígios che bogo is loros bostos ◊ su cane leat fragu de ógiu ambu, si pentzat ca est cosa de papare e móssiat is catzolas bostas! 2. leadebbochelu: custu est totu su bostru! Etimo ltn. *vostru(m) Traduzioni Francese votre, vôtre Inglese your (s) Spagnolo vuestro Italiano vòstro Tedesco euer, Ihr.

dhi , prn: li Definizione prn. de 3ˆ persona sing. chi si manígiat po su cumplementu dativu e de 'interessu', fintzes coment'e forma de arrespetu: pl. dhis (a issos, a issas) Sinonimi e contrari si 3 / bos Frasi dhi nau ca est aici! ◊ pia a èssere cuntentu de dhi mustrare su chi teneus ◊ su cavalieri miu, e ita dhi potzu nai?! (S.A.Spano)◊ unu pagu de ispera dhi est sobrada pro custa zente ◊ si dhu fatzo ischire, ca ndhe dhi paret bene ◊ at pigau s'ascioni po ndi dhi tirai su croxu, a su truncu ◊ a fustei ita ndi dhi parit? ◊ est pedindhe de dhi mutire su dotore ◊ at bófiu a unu chi dhi teniat cunfiantza meda Etimo ltn. illi Traduzioni Francese lui Inglese him, her Spagnolo le, con pron. diretto: se Italiano gli, le (a lui, a lei) Tedesco ihm, ihr.

insòro, insòru , agt, prn: intzoru, iscioro, issoro Definizione de issos, de issas, de cussus, de cussas: agt. e prn. chi giaet s'idea de su possessu, coment'e agt. si ponet sèmpere apustis de su númene, no càmbiat de m. a f. e ne de sing. a pl., inditat sèmpere unu possessu de 3ˆ persona pl., si narat de gente e de cosas e si podet impreare fintzes coment'e agt. de un'avb. che a totu is possessivos po fàere unu valore prepositzionale / apustis, innanti i. = apustis, innanti de issos, de issas; de issoro = de issos; cun issoro = cun issos; sos issoro (nau de genti) = is parentis insoru; s'issoro = totu su (possessu, trabballu, cosa) de issus, de issas Frasi sas domos iscioro sunt totu ammobbiliadas ◊ sos fizos issoro sunt totu cabosos ◊ sa cosa issoro est bene tenta contu ◊ su logu issoro est cussu ◊ issus tenint cosa de domu insoru 2. is duas sorris, una fiat sarta, s'àtera trabballàt in s'insoru, teniant cosa ◊ semus andhados a s'issoro ◊ innanti che faghimus su nostru, apustis s'issoro ◊ sa faina nostra est irbandhonada, s'issoro bene aténdhida 3. dèu creu ca dhu biant de passei insoru ◊ Cristos at alidadu subra issoro ◊ no poto istare sèmpere ifatu issoro ◊ si est postu in mesu issoro ◊ s'intendhent una fortza noa intro issoro ◊ sa zente at cumpresu a inue giughent idea de andhare e bi arrivat innanti issoro ◊ a inghíriu issoro bi aiat duos boes (G.Piga)◊ fuat passendu su para a pagu tretu insoru Etimo ltn. ipsorum Traduzioni Francese leur, lela leur, les leurs Inglese their (s) Spagnolo su, sus (agt), suyo, suyos (prn) Italiano lóro (agg. e pron. poss.) Tedesco ihr.

li , prn: dhi* Definizione pron. de 3ˆ persona sing. impreau po gente (mascu e fémina) e po cosa (= a issu, a issa, a cussu, a cussa) manigiau po cumplementu dativu o de 'interessu': andhat bene iscritu siat abbandha e innanti de su vrb., siat totu a unu apustis (solu cun impr. o ger.) Sinonimi e contrari bi Frasi a isse li naro goi, ma a issa li naro gai ◊ issa li rispondheit in frantzesu e isse li pedeit iscuja in sardu ◊ afrànzali sa terra, a su prantone! ◊ bètali abba, a sa bràsia, pro no si che falare a chisina! ◊ ite li cheret a cue? ◊ candho ti cramat, rispòndheli! ◊ a chie ndhe at bisonzu daendheli! ◊ in su chelu che siat e no li fetant pesu sas cosas chi li sezis nendhe! (S.Patatu)◊ si li at unfiadu unu didu Etimo ltn. illi Traduzioni Francese lui Inglese him (to) Spagnolo le Italiano gli (a lui, ad esso), le (a lei, ad essa) Tedesco ihm, ihr.

sóu , agt, prn: suo, suu, Definizione chi (prn. su chi, totu su chi) est, o apartenet o pertocat a issu, a issa (3ˆ pers. sing.), acumpàngiat númene mascu síngulu (ma fintzes un'avb.) e si ponet sèmpere apustis che a totu is possessivos (a/c: po fémina si narat sua, po su pl. suos, suus, suas, e candho si narat de númenes diferentes, mascu e fémina pigaos impare, cuncordat cun s'úrtimu, su chi portat prus acanta o fintzes pl. mascu; cun númene de parentella no serbit e bastat s'art. candho su nm. de acumpangiare apartenet o pertocat a su sugetu de su vrb. de 3ˆ pers., sinono si depet sèmpere precisare s'apartenéntzia (es. mammai Maria at brigadu su fizu ◊ Tzitza si ndh'est chistionada cun su maridu ◊ Boredhu at bidu su babbu ◊ Antoni fit cun su frade ◊ issu si depit presentai acumpangiau cun su babbu e cun sa mamma ◊ Cíciu non si depit iscaresci de su connau!; sinono: mammai Maria at brigadu su fizu de sa bighina); a logos, po mascu de tertza persona sing. ponent sa forma fémina (o deasi paret, ma no est): in logu sua, s'isposu sua, fillu sua (ca no narant ne sou, ne suo e ne suu/sú) Modi di dire csn: su sou = sas cosas suas, su chi tenet; èssere, no èssere in su sou = èssere, no èssere in sensos, o fintzas èssere, no èssere intro de su possessu, su terrinu, sa cosa sua; batire a ccn. a su sou (chie sisiat su suzetu de su vrb., "sou" est nadu semper de cussu) = fàghere faedhare a unu, fàghereli atrogare fintzas su chi no cheret, batírelu a su chi cheret chie est chirchendhe de ischire cosa; a tempus sou = a su tempus zustu, addatu, candho andhat bene o menzus Frasi gopai, mi fait seci in su postu sú? ◊ chie no contipizat s'anzenu no contipizat mancu su sú! ◊ mi at lassadu su líbberu sou ◊ donzunu ischit de su male sou ◊ chi dognunu potzat torrai a logu suu! ◊ sorre tua at fatu su cumandhu sou ◊ custu est a grória e onore sou ◊ est piticu su mundu cosa suu! 2. issu si est postu in caminu e at mandhadu addananti sou paritzos discípulos ◊ innanti sou no bi aiat neune 3. si s'est apoderada de su sou at fatu bene! ◊ si fut giai arréndiu a su fàmini, no a su suu, ma a su de Sara e de is piciochedhus (B.Lobina)◊ ite li chircas azudu candho isse no est bonu a fàghere mancu su sou?! ◊ candho unu est o triballat in su sou neune li narat nudha 4. no cheret faedhare, ma sa giustíssia già lu batit a su sou! (G.Ruju)◊ no che at pessone chi lu potat batire a su sou! ◊ si l'isúzigo bene lu bato a su sou Cognomi e Proverbi prb: chini isperdit su suu trabballat s'allenu Etimo ltn. suus Traduzioni Francese son, le sien Inglese his (her, its) Spagnolo su Italiano suo Tedesco sein, ihr.

«« Cerca di nuovo