boínu, bóinu , agt: buinu 1,
vóinu Definitzione
de is boes, chi pertocat a is boes
Sinònimos e contràrios
búbulu
Maneras de nàrrere
csn:
isconcadas a b. = corpos dados a conca bassa; bufare, bíere a b. = a boixedhu, a s'imbentrada, dae s'isterzu; pissiare a boinu = a tírulu lenu lenu, comente faghent sos betzos (e sos boes); imbolàresi a b. = fai is cosas sentza de dhoi pentzai meda, sentza de arrexonai; fruschedha ’óina = zenia de fruschedha chi essit a sos boes; ischinzire a b. = obèrriri unu pagu (una porta, una fentana), iscarangiai; ogros boinos (de pessone)= ogros maduros meda
Frases
teniat a bèndhere sedhalitos boinos (B.Truddaju)
2.
in sa gherra chi ant pesadu, Antoni s'imbolaiat a boinu pistendhe purpa e ossu a totugantos (G.Ruju)◊ sa mata beniat a barracochinu pro che intrare sa conca a matagola cudhos chi bufaiant a boinu ◊ in su traballu s'imbolat a boinu: no si casilat a nudha!
Ètimu
ltn.
bovinus
Tradutziones
Frantzesu
bovin
Ingresu
bovine
Ispagnolu
bovino
Italianu
bovino
Tedescu
Rind.
búbulu , nm, agt: bulu,
búvulu,
gulu,
vulu,
ullu Definitzione
genia de animale mannu: boe, baca, vitellu, magiolu; chi pertocat custos animales, su búbulu
Sinònimos e contràrios
boinu
Maneras de nàrrere
csn:
furchidhàdile b. = arranzolu vúvulu, iscurpione; piraula (pira bula) = una zenia de pira mala a ingullire candho est cherfa; tucare che búbulu muscau = essire deretu a sa maconatza; merdaula = ladàmini de bòi, de baca
Frases
ma cantos fint sos chi si furriabant in su sartu e no aiant furau una tzica, unu búbulu, carchi cabadhu?!…◊ at comporadu duos bulos ◊ sas feras paschent ispartas coment'e crabas e bulos
2.
at comporau s'istintina búbula pro fàchere sos sàmbenes ◊ sa peta búbula est prus cara ◊ custos sunt corros bulos, goi mannos
3.
est tucau che búbulu muscau
Ètimu
ltn.
bubulus
Tradutziones
Frantzesu
bovin
Ingresu
bovine
Ispagnolu
bovino
Italianu
bovino
Tedescu
Rind,
Rind.
úle, úli , agt: búbulu*,
ullu,
ulu Definitzione
chi pertocat a o chi est de su búbulu (boes e bacas): no est totue chi, po èssere agetivu, cuncordat cun su númene
Maneras de nàrrere
csn:
pira ula = zenia de pira chi faghet in istiu, bona candho est fata (niedha in mesu, sinono ponet in bula); orina ullu = de fiadu ulu
Frases
fiadu de ulu, peta ula, merda ula, istentina ula ◊ su mascu de uli po dhu crastai unu tempus dhu mallànt ◊ comporaiat petza de procu e petza ulu ◊ at postu unu cantzu de peta de ule po secundhu
Sambenados e Provèrbios
smb:
Ullu
Tradutziones
Frantzesu
bovin
Ingresu
bovine
Ispagnolu
vacuno,
bovino
Italianu
bovino
Tedescu
Rind…