càda , agt, prn: cara 2,
cata 1 Definitzione
agt. indefiniu chi acumpàngiat unu númene (mescamente de tempus) chentza cambiamentos de genia e ne de númeru, singialat prus che àteru sa distintzione de sa síngula cosa pentzada coment'e ripetidura, una cosa chi torrat a èssere; in campidanesu si ponet a prn. puru; cun male faet una genia de superlativu: male cadamale = male a su peus puntu
Sinònimos e contràrios
dogna
Frases
a cada die su pessamentu sou! ◊ cada cristianu at a ischire ite depet fàghere ◊ sunt lendhe sa pentzione cada duos meses ◊ cada pacas dies andhat a dommo de sa pitzoca ◊ in cata tzilleri si firmaiat a si la víere
2.
in sa divisioni fiat tocau a cad'e cincu sodhus ◊ ant bociu una baca in cuatru: dhis est tocau a cad'e setantaxincu chilus de petza ◊ dèu e fradili miu teneus a cada de unu cani ◊ poneus a cad'e cincu mila e si papaus una brebei! ◊ dhis at ghetau a cada de una turra de símbua a donniunu ◊ cussus si ndi pigant a car'e su dexi pro centu
3.
fit ricu, ma como est andhadu male cadamale ◊ s'isàminu est andhadu male cadamale
Ètimu
ltn.
cata
Tradutziones
Frantzesu
chaque
Ingresu
every
Ispagnolu
cada
Italianu
ógni,
ciascuno
Tedescu
jede.
dògna , agt: dogni,
dógnia,
donni,
dontzi,
donza,
donzi,
dónzia,
dugna,
ónnia Definitzione
foedhu chi acumpàngiat unu númene po inditare chi est cadaunu, donniunu, totugantos, dónnia síngulu; a bortas si narat a ispantu po calecuna cosa chi paret matuca meda
Sinònimos e contràrios
cada
/
debberone,
maduru
Frases
dónzia tantu andhat giutèndhesi unu biazu de fozas ◊ in dugna famíglia ndi sutzerit de dugna manera ◊ zumpe dónnia monte e dónnia mare pro lòmpere a terras inue frades chircant sos frades! ◊ dónnia die andhaiat a si vaturet una fasche de linna
2.
che giughet donzi tivedha cant'est lalgu s'istradone! ◊ betaiat donzi ràndhine… cantu a una nughe! ◊ li atzufat torra e lu agganguglitat chi cudhu ndhe bogaiat donzi oju che pirastru! ◊ zughet dogni sanna cantu un'ispadinu! ◊ sont abbaitanne chin dontzi ocru cantu a su puntzu!
Ètimu
ltn.
omnia
Tradutziones
Frantzesu
chaque
Ingresu
every
Ispagnolu
cada,
todo
Italianu
ógni
Tedescu
jeder,
jede,
jedes.
ónni, ónnia , agt: dogna*,
onzi,
ónzia Definitzione
acumpàngiat unu númene (sèmpere sing.) po inditare chi est cadaunu, donniunu pigau o cunsiderau abbandha, a solu, e no càmbiat de mascu a fémina: si narat fintzes in su sensu de mannu meda
Sinònimos e contràrios
cada
Frases
ónzia parte de sa carena serbit pro carchi cosa ◊ sa pinneta fiat dae ónzia parte inghiriada de àrbures ◊ gai onni die chi siat s'isposinzu cunsagradu!
2.
onzi turatzu de nie fit faghindhe… mannu cantu a mie! ◊ che zughiat onzi ogru cantu su punzu!
Tradutziones
Frantzesu
chaque
Ingresu
every
Ispagnolu
todo,
cada
Italianu
ógni
Tedescu
jeder,
-e,
-s.