gaticiòla , nf: caticioba Sinònimos e contràrios arràndula, giàngula, gràndhula, làndora Terminologia iscientìfica crn Tradutziones Frantzesu glandes lymphatiques du cou Ingresu swollen neck-glang Ispagnolu glándula Italianu gàngola Tedescu Drüse.
ischerbicàre , vrb: ischerbigare, ischervicare, ischervigare, ischervixare, iscrebigare 1 Definitzione segare sa mola de su tzugu, iscúdere su pistidhu a terra; andhare peri su logu (nau cun tzacu), andhare male, currendho de pòdere orrúere, bagamundhare de unu logu a s'àteru / logu ue si b'ischérvigat sa craba = malu, trotu meda chi no fait a dhui passai Sinònimos e contràrios igerbedhare, isperrumare, ispistidhare, issuludrare, scerbedhai, scerbigai Frases l'aiant agatadu ischervijadu ca su cadhu l'aiat isbatuladu a terra ◊ chene nos ischervicare, nche colaimus in mesu de gurutinos e astrintòglios 2. no bi at bisonzu chi l'ingote, sa mente mia, pro ischervigare (G.Ruju)◊ cussa boza tenza de m'ischervigare, cantu tenzo boza de cussa cosa! ◊ e a ue si ch'est ischerbigadu, cust'àinu, chi no lu poto agatare?! ◊ chi si esseret ischerbicau isse, a chircare! ◊ su tazu si ch'est ischerbicau dae su trèmene a s'abba ◊ cussos bolliant giuntos apare a giuale de figu e iscrebigados, gente deasi!… Ètimu ltn. *excervicare Tradutziones Frantzesu se casser le cou Ingresu to run helter-skelter, to break one's scruff Ispagnolu romper el pescuezo, abalanzarse Italianu fratturarsi la collòttola, scapicollarsi Tedescu sich den Nacken brechen, Hals über Kopf hinunterstürzen.
scerbigài , vrb: scervigai Definitzione segare sa mola de su tzugu, fèrrere is crebedhos de asegus (su gatzile) a terra, orrúere de mala manera, andhare male Sinònimos e contràrios ischerbicare* Tradutziones Frantzesu se casser le cou Ingresu to break one's neck Ispagnolu romperse la crisma Italianu rómpersi il còllo Tedescu den Hals brechen.
trúcu , nm: ciugu, itzugu, sugru, trugu (su t. = sutrúgu) túciu, tucru, túgiu, tuju, tuxu, tzúciu Definitzione parte de sa carena, su tretu de su gúturu, tra is codhos e sa conca, cunsiderau totu pínnigu: a daesegus mola de su trugu, a denanti gúturu; nau de ampudhas, timigianas o àteru istrégiu, sa parte prus fine (a ue si pigat, puru), a parte de pitzu ue si ponet su tapu Sinònimos e contràrios butuju, tzúgulu / totorigu Maneras de nàrrere csn: trughi curtzu = chi zughet sa conca intro de codhos, su trugu curtzitu; mal'e trugu = male a sa corda, dolore chi benit a mola de trugu, unu pagu a costazu faghindhe cara a daisegus; segàresi sa mola de su t. = iscollàresi, isciorbedhai, arrui mali meda; furriare su t. a unu, a un'animale = bochírelu profizèndheli sa conca in su tretu de su trugu; trugu de chibudha = fundu de cibudha chi no at ancora fatu sa conca, o tzeurra créscia de cibudha torrada a prantai, ma sempri sa parti foras sa conca Frases zuchet su trucu intro de codhos ◊ unu chi no at fortuna si truncat su túciu in su paris netu ◊ cussa fémina est trughi curtza a moda de rana 2. no, no bi lu furriedas su trugu a cussa pudha, ca est criendhe! 3. at cotu duos trugos de chibudha cun os Terminologia iscientìfica crn Ètimu ltn. jugulum Tradutziones Frantzesu cou Ingresu neck Ispagnolu cuello Italianu còllo Tedescu Hals.