filetzúgu , nm Definitzione
filu de tzugu: male a dolidura a is cordas (músculos) de su tzugu, dolore de tzugu
Terminologia iscientìfica
mld
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
torticolis
Ingresu
stiff-neck
Ispagnolu
tortícolis
Italianu
torcicòllo
Tedescu
steifer Hals.
ischerbicàre , vrb: ischerbigare,
ischervicare,
ischervigare,
ischervixare,
iscrebigare 1 Definitzione
segare sa mola de su tzugu, iscúdere su pistidhu a terra; andhare peri su logu (nau cun tzacu), andhare male, currendho de pòdere orrúere, bagamundhare de unu logu a s'àteru / logu ue si b'ischérvigat sa craba = malu, trotu meda chi no fait a dhui passai
Sinònimos e contràrios
igerbedhare,
isperrumare,
ispistidhare,
issuludrare,
scerbedhai,
scerbigai
Frases
l'aiant agatadu ischervijadu ca su cadhu l'aiat isbatuladu a terra ◊ chene nos ischervicare, nche colaimus in mesu de gurutinos e astrintòglios
2.
no bi at bisonzu chi l'ingote, sa mente mia, pro ischervigare (G.Ruju)◊ cussa boza tenza de m'ischervigare, cantu tenzo boza de cussa cosa! ◊ e a ue si ch'est ischerbigadu, cust'àinu, chi no lu poto agatare?! ◊ chi si esseret ischerbicau isse, a chircare! ◊ su tazu si ch'est ischerbicau dae su trèmene a s'abba ◊ cussos bolliant giuntos apare a giuale de figu e iscrebigados, gente deasi!…
Ètimu
ltn.
*excervicare
Tradutziones
Frantzesu
se casser le cou
Ingresu
to run helter-skelter,
to break one's scruff
Ispagnolu
romper el pescuezo,
abalanzarse
Italianu
fratturarsi la collòttola,
scapicollarsi
Tedescu
sich den Nacken brechen,
Hals über Kopf hinunterstürzen.
iscollài , vrb: iscollare,
iscolliare,
iscrollare,
scoliai Definitzione
andhare a passare o fragassare in is iscóglios; segare sa mola de su tzugu, orrúere male de s'istrupiare, andhare male, fàere sacrifícios po calecuna cosa / i. su pudhecu = comintzare sa domadura, abbituare a agguantare sa fune in trugu, avesare a si lassare pigare a fune
Sinònimos e contràrios
istraventare
2.
in d-unu pennente, làssinat su zuvu e unu boe s'iscrollat e morit ◊ bi at zente gai fortunada chi ndhe faghet a cadhu e a pè e no s'iscollat ne truncat s'ischina! ◊ si puru no ti cheres iscollare, t'iscollas, si tantu est destinadu ◊ ite fadu chi nos at giutu a nos iscollare cojuèndhennos!…◊ daghi s'iscollant in sa ruta mala giamant su carru a los gíghere a pala (Cubeddu)
3.
Pitanu in s'oru de su cuile dhue teniat su palu apósitu po iscollare cadhos
Tradutziones
Frantzesu
s'échouer,
se casser le cou,
Ingresu
to break one's neck,
to hinder,
to spoil
Ispagnolu
fracasar,
rompersepartirse la crisma,
estropear
Italianu
incagliare,
rómpersi l'òsso del còllo,
rovinare qlc
Tedescu
stranden,
den Hals brechen,
beschädigen.
scerbigài , vrb: scervigai Definitzione
segare sa mola de su tzugu, fèrrere is crebedhos de asegus (su gatzile) a terra, orrúere de mala manera, andhare male
Sinònimos e contràrios
ischerbicare*
Tradutziones
Frantzesu
se casser le cou
Ingresu
to break one's neck
Ispagnolu
romperse la crisma
Italianu
rómpersi il còllo
Tedescu
den Hals brechen.
trúcu , nm: ciugu,
itzugu,
sugru,
trugu (su t. = sutrúgu)
túciu,
tucru,
túgiu,
tuju,
tuxu,
tzúciu Definitzione
parte de sa carena, su tretu de su gúturu, tra is codhos e sa conca, cunsiderau totu pínnigu: a daesegus mola de su trugu, a denanti gúturu; nau de ampudhas, timigianas o àteru istrégiu, sa parte prus fine (a ue si pigat, puru), a parte de pitzu ue si ponet su tapu
Sinònimos e contràrios
butuju,
tzúgulu
/
totorigu
Maneras de nàrrere
csn:
trughi curtzu = chi zughet sa conca intro de codhos, su trugu curtzitu; mal'e trugu = male a sa corda, dolore chi benit a mola de trugu, unu pagu a costazu faghindhe cara a daisegus; segàresi sa mola de su t. = iscollàresi, isciorbedhai, arrui mali meda; furriare su t. a unu, a un'animale = bochírelu profizèndheli sa conca in su tretu de su trugu; trugu de chibudha = fundu de cibudha chi no at ancora fatu sa conca, o tzeurra créscia de cibudha torrada a prantai, ma sempri sa parti foras sa conca
Frases
zuchet su trucu intro de codhos ◊ unu chi no at fortuna si truncat su túciu in su paris netu ◊ cussa fémina est trughi curtza a moda de rana
2.
no, no bi lu furriedas su trugu a cussa pudha, ca est criendhe!
3.
at cotu duos trugos de chibudha cun os
Terminologia iscientìfica
crn
Ètimu
ltn.
jugulum
Tradutziones
Frantzesu
cou
Ingresu
neck
Ispagnolu
cuello
Italianu
còllo
Tedescu
Hals.