addagnài , vrb: addannae,
addannai,
addannare,
addanniai,
dannai Definitzione
fàere dannu, dannos; fàere male, guastu / denti addagnada = mantzada
Sinònimos e contràrios
guastai,
indomaxai,
nòcere,
scalabrai
| ctr.
sanare
Frases
sa cilixia at addagnau su trigu ◊ su píbiri no pistis, chi addagnat a su nasu! ◊ custus drucis no addànniant is cascialis
Ètimu
spn?
Tradutziones
Frantzesu
endommager
Ingresu
to damage
Ispagnolu
perjudicar,
dañar
Italianu
danneggiare
Tedescu
beschädigen.
arroinàre , vrb: arrovinai,
arruinai,
arruinare,
orroghinare,
roghinare* Definitzione
fàere dannu a una cosa, a unu, de mala manera, de no ndh’èssere prus bonu
Sinònimos e contràrios
abbutinare,
azinare,
derrocai,
derrúere,
dissantarare,
ifasciare,
iscempiai,
isciarrocai,
isciusciai,
istrassare,
istrossare
| ctr.
agiudai
Frases
tilipirche maltzosu e matiggrogu, tue arroinas dogni cristianu! (P.Masia)◊ a unu massaju, si che li furant sos boes est a l'arruinare
Tradutziones
Frantzesu
ruiner,
abîmer
Ingresu
to ruin
Ispagnolu
arruinar
Italianu
rovinare
Tedescu
beschädigen.
bisastràre , vrb: abbisastrare,
biseltrare,
bisestrare Definitzione
pònnere bisestru, fàere istrúpiu, dannu mannu a unu, a una mata, a una cosa
Sinònimos e contràrios
abbutinare,
bistrasciare,
degogliai,
destrossai,
iscempiai,
iselmorare,
istropiare
Frases
s'acheta mi est ruta e si est bisestrada ◊ su bentu de sa malignidade bisastrat sos ànimos trassicos ◊ acudie pínnicos pro sarbare su restu de custa terra nostra bisastrada! ◊ cussu pisedhu si bisestrat cun cussa forramenta, si bi la lassades ◊ nachi unu terremoto at bisestradu su Giapone
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
dévaster,
endommager,
nuir
Ingresu
to devastate
Ispagnolu
perjudicar,
dañar
Italianu
devastare,
danneggiare
Tedescu
verwüsten,
zerstören,
beschädigen.
guastài, guastàre , vrb Definitzione
fàere guastu, iscónciu o dannu a calecuna cosa; pudrigare, nau de cosas de papare / pps. guastadu, guastau, guastu
Sinònimos e contràrios
addagnai,
bastare 1,
irguastae,
iscunsertare,
pèldere
/
ammagagnare
| ctr.
arragnare,
aconciai
Frases
no est totu curpa de is fogus si sa campagna s'est guastendi ◊ amus guastu sa màchina a fortza de li pònnere bàrrios a tropu ◊ no la ponzas a segare cosa tosta, sa fórtighe, ca la guastas! ◊ sas arburedhas las at totu guastas su bentu ◊ custas lampadinas, po comenti funt postas, bastat chi si ndi guastit una e non si alluint mancu is àteras
2.
cussu mànigu si est guastu, lassadu fora de su frigoríferu ◊ sa cosa cota puru cheret menzus posta in friscu, ca sinono si guastat
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
gâter,
abîmer
Ingresu
to ruin,
to spoil
Ispagnolu
estropear
Italianu
guastare,
danneggiare,
rovinare,
avariare
Tedescu
beschädigen,
verderben.
iscalabràre , vrb: iscalambrare,
iscalavrare,
iscalavriare,
scalabrai Definitzione
guastare, segare, fàere dannu, arrasigare sa pedhe
Sinònimos e contràrios
addagnai,
indomaxai
/
arroinare,
atzimare,
azinare,
dissantarare,
ifasciare,
irderrúere,
iscempiai,
isciarrocai,
isperrumai,
strupiai
/
iscorazire
Frases
mi ponzeint manu e mi lasseint che linu bargadadu, ma no mi ant iscalabradu e su chi fia so ◊ bi aiat tres ómines chin sa conca iscalavriata dae sos carches de sos animales ◊ cusse chin su bachedhu m’iscalavriaiat su gatile, chi giuchia sèmpere a bullones e ispilitu
Ètimu
spn.
descalabrar
Tradutziones
Frantzesu
endommager
Ingresu
to damage
Ispagnolu
perjudicar,
dañar
Italianu
danneggiare
Tedescu
beschädigen.
iscollài , vrb: iscollare,
iscolliare,
iscrollare,
scoliai Definitzione
andhare a passare o fragassare in is iscóglios; segare sa mola de su tzugu, orrúere male de s'istrupiare, andhare male, fàere sacrifícios po calecuna cosa / i. su pudhecu = comintzare sa domadura, abbituare a agguantare sa fune in trugu, avesare a si lassare pigare a fune
Sinònimos e contràrios
istraventare
2.
in d-unu pennente, làssinat su zuvu e unu boe s'iscrollat e morit ◊ bi at zente gai fortunada chi ndhe faghet a cadhu e a pè e no s'iscollat ne truncat s'ischina! ◊ si puru no ti cheres iscollare, t'iscollas, si tantu est destinadu ◊ ite fadu chi nos at giutu a nos iscollare cojuèndhennos!…◊ daghi s'iscollant in sa ruta mala giamant su carru a los gíghere a pala (Cubeddu)
3.
Pitanu in s'oru de su cuile dhue teniat su palu apósitu po iscollare cadhos
Tradutziones
Frantzesu
s'échouer,
se casser le cou,
Ingresu
to break one's neck,
to hinder,
to spoil
Ispagnolu
fracasar,
rompersepartirse la crisma,
estropear
Italianu
incagliare,
rómpersi l'òsso del còllo,
rovinare qlc
Tedescu
stranden,
den Hals brechen,
beschädigen.
iscunsertàre , vrb: iscuntzertai,
iscuntzertare,
iscusseltare,
iscussertare,
scuntretzai Definitzione
guastare, fàere andhare male cosa cusserta, pònnere o fàere iscussertu, guastu, iscónciu, nau mescamente de machinàrios, organísimos e fintzes de sa mente, de sa salude, de is sentidos
Sinònimos e contràrios
guastai,
irgangalistae,
irguastae,
isconciare,
iscuncetare,
isordulare
| ctr.
acussertare,
cuncodrai,
cunsertare
Frases
si bi at una pedra mala bos iscunsertat su muru (A.Isoni)◊ canno s'iscussertaiat su machinàriu de su rellotzu annaiat su frailàgliu a l'acontzare ◊ no fatas che cudhu chi leat su relozu a l'acontzare e l'iscussertat peus! ◊ sas manos si sunt fatas tremuleas, sos ossos si sunt totu iscussertados
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
abîmer,
gâcher,
détraquer
Ingresu
to spoil,
to go wrong
Ispagnolu
estropear
Italianu
guastare,
non funzionare
Tedescu
beschädigen,
versagen.
roghinàre , vrb: arroinare,
orroghinare,
rughinare,
ruinai,
ruinare Definitzione
fàere dannu a una cosa, a unu, de mala manera, de no ndh'èssere prus bonu, de no ndhe pòdere bàlere o serbire prus prus
Sinònimos e contràrios
abbutinare,
derrocai,
derrúere,
iscalabrare,
iscempiai,
ispèldere,
istrossare
| ctr.
agiudai
Frases
mi l'as rughinada tue: si no l'aias lassada andhare cada die a dommo issoro, sa conca no l'aiat pérdia chin cussu preducosu! ◊ cussa morte at rughinau sa famíllia
Ètimu
ltn.
ruinare
Tradutziones
Frantzesu
ruiner
Ingresu
to ruin
Ispagnolu
arruinar
Italianu
rovinare
Tedescu
beschädigen,
ruinieren.
scanníri , vrb: ischinniri*,
schinniri Definitzione
apèrrere che canna, apèrrere, fàere un'isperradura chi pagu pagu si biet (coment'e unu filu)
Sinònimos e contràrios
abbèrrere,
afilai,
cannire,
filiri,
fresai,
sacai,
sinniai
Tradutziones
Frantzesu
lézarder
Ingresu
to damage
Ispagnolu
lesionar
Italianu
lesionare
Tedescu
beschädigen.