alloràdu , pps, agt Definitzione de allorare; chi dhi ant postu is loros, chi est acapiau Tradutziones Frantzesu lié, succube Ingresu person entirely dominated by (s.o.), bound Ispagnolu atado, sometido Italianu legato, sùccube Tedescu gebunden, höriger.
fèche , nf: fege, feghe, fegi, fexa, fexe, fexi Definitzione su fundhurúgiu chi in s'istrégiu faet su binu (mescamente de primu iscupu); nau meda in cobertantza e a disprétziu, binu etotu, fintzes s'imbriagone; su ladamíngiu de istentinas Sinònimos e contràrios binu / fegone, fexadori Maneras de nàrrere csn: conca de feghe, prenu de fexi = cola fexi, imbriagone, fegone; èssere a una feghe, a conca de feghe = imbriagu pérdiu; Pedru Feghe = su númene chi si ponet a sos imbriagones; sa fortuna de Predu Feghe…= sa peus chi dhoi potzat èssiri; predu feche = erba de cardaneras; incubai asuba de sa fexi = annúnghere pane a brou, annúnghere dannu a su dannu, peorare sas cosas Frases depiat èssi binu bonu diaderus si feti su fragu de sa fexi mi ndi pigat is sentidus! ◊ ti ses fatu feghe chentza mancu intrare in cuba ◊ imbriagone pudéssiu, feghe portas in conca! ◊ pigadí su cafè, aici si in cropus portas ancora fexi bècia murighendi ti dh’assentat! 2. cussu si cochet a feche ◊ in s'arrogantia fint che zente atzesa de calore de feghe ◊ candho est a una feghe minetat a totugantos ◊ cussu candho est a conca de feghe arrogat e brigat ◊ tui no balis sa fexi pudéscia de is mocas mias! ◊ candho s'imbreaghiat si li faghiat sa cara che sa feghe Sambenados e Provèrbios prb: binu bonu fintz'a fege Ètimu ltn. faece(m) Tradutziones Frantzesu lie Ingresu dregs Ispagnolu hez, borra Italianu fèccia Tedescu Hefe.
fundhalíssia, fundhalítza , nf: fundharitza, fundharutza Definitzione cosa o malesa chi si ponet e pàusat in su fundhu de un'istrégiu, de su chi dhue at (ógiu, binu, àteru); nau in cobertantza, gentighedha, gente metzana Sinònimos e contràrios fundaina, fundharaza, fundhuluza, funguluza, ludàciu, mucra, mundurúglia, setzedura, smama / cdh. fundarícia Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu sédiment, lie, racaille Ingresu dregs, sediment Ispagnolu sedimento, poso, heces Italianu sediménto, fondàccio Tedescu Bodensatz.
fundhulúza , nf, nm: fundhurúgia, fundhurúgiu, fundhuruza, fundurulla, fundurullu, funduruxu, funnuruza Definitzione cosa o malesa chi pàusat in su fundhu, si ponet in su fundhu de un'istrégiu chi dhue at abba, binu, ógiu o àteru deasi Sinònimos e contràrios farighedhu, fundaina, fundarilla, fundhalíssia, funguluza, mucra, mundurúglia, murgurulla Frases s'ozu cheret umpidu sentza morigare, sinono sa fundhuluza ndhe àsciat torra ◊ no at pasadu de bufare fintzas a candho no at bidu sa fundhuluza de s'ampulla! ◊ at bogau binu ma depiat èssere fundhurúgia, totu trullu ◊ nci at betau a terra sa farinalla e su fundurullu de sa tassa 2. s'últimu facu de sole intébiat ancora sa fundhuruza de s'ànima Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu lie Ingresu sediment Ispagnolu poso, sedimento Italianu fondàccio Tedescu Bodensatz.
fundhuluzósu , agt Definitzione chi giughet o faet fundhurúgiu meda Sinònimos e contràrios fundarillosu / ttrs. fundharitzosu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu plein de lie Ingresu full of dregs Ispagnolu borroso, turbio Italianu feccióso Tedescu hefig.
présu , pps Definitzione de prèndhere Sinònimos e contràrios acapiau | ctr. isortu, iscapu Tradutziones Frantzesu lié Ingresu tied Ispagnolu atado Italianu legato Tedescu gebunden, zusammengebunden.