alloràdu , pps, agt Definitzione
de allorare; chi dhi ant postu is loros, chi est acapiau
Tradutziones
Frantzesu
lié,
succube
Ingresu
person entirely dominated by (s.o.),
bound
Ispagnolu
atado,
sometido
Italianu
legato,
sùccube
Tedescu
gebunden,
höriger.
fèche , nf: fege,
feghe,
fegi,
fexa,
fexe,
fexi Definitzione
su fundhurúgiu chi in s'istrégiu faet su binu (mescamente de primu iscupu); nau meda in cobertantza e a disprétziu, binu etotu, fintzes s'imbriagone; su ladamíngiu de istentinas
Sinònimos e contràrios
binu
/
fegone,
fexadori
Maneras de nàrrere
csn:
conca de feghe, prenu de fexi = cola fexi, imbriagone, fegone; èssere a una feghe, a conca de feghe = imbriagu pérdiu; Pedru Feghe = su númene chi si ponet a sos imbriagones; sa fortuna de Predu Feghe…= sa peus chi dhoi potzat èssiri; predu feche = erba de cardaneras; incubai asuba de sa fexi = annúnghere pane a brou, annúnghere dannu a su dannu, peorare sas cosas
Frases
depiat èssi binu bonu diaderus si feti su fragu de sa fexi mi ndi pigat is sentidus! ◊ ti ses fatu feghe chentza mancu intrare in cuba ◊ imbriagone pudéssiu, feghe portas in conca! ◊ pigadí su cafè, aici si in cropus portas ancora fexi bècia murighendi ti dh’assentat!
2.
cussu si cochet a feche ◊ in s'arrogantia fint che zente atzesa de calore de feghe ◊ candho est a una feghe minetat a totugantos ◊ cussu candho est a conca de feghe arrogat e brigat ◊ tui no balis sa fexi pudéscia de is mocas mias! ◊ candho s'imbreaghiat si li faghiat sa cara che sa feghe
Sambenados e Provèrbios
prb:
binu bonu fintz'a fege
Ètimu
ltn.
faece(m)
Tradutziones
Frantzesu
lie
Ingresu
dregs
Ispagnolu
hez,
borra
Italianu
fèccia
Tedescu
Hefe.
fundhalíssia, fundhalítza , nf: fundharitza,
fundharutza Definitzione
cosa o malesa chi si ponet e pàusat in su fundhu de un'istrégiu, de su chi dhue at (ógiu, binu, àteru); nau in cobertantza, gentighedha, gente metzana
Sinònimos e contràrios
fundaina,
fundharaza,
fundhuluza,
funguluza,
ludàciu,
mucra,
mundurúglia,
setzedura,
smama
/
cdh. fundarícia
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
sédiment,
lie,
racaille
Ingresu
dregs,
sediment
Ispagnolu
sedimento,
poso,
heces
Italianu
sediménto,
fondàccio
Tedescu
Bodensatz.
fundhulúza , nf, nm: fundhurúgia,
fundhurúgiu,
fundhuruza,
fundurulla,
fundurullu,
funduruxu,
funnuruza Definitzione
cosa o malesa chi pàusat in su fundhu, si ponet in su fundhu de un'istrégiu chi dhue at abba, binu, ógiu o àteru deasi
Sinònimos e contràrios
farighedhu,
fundaina,
fundarilla,
fundhalíssia,
funguluza,
mucra,
mundurúglia,
murgurulla
Frases
s'ozu cheret umpidu sentza morigare, sinono sa fundhuluza ndhe àsciat torra ◊ no at pasadu de bufare fintzas a candho no at bidu sa fundhuluza de s'ampulla! ◊ at bogau binu ma depiat èssere fundhurúgia, totu trullu ◊ nci at betau a terra sa farinalla e su fundurullu de sa tassa
2.
s'últimu facu de sole intébiat ancora sa fundhuruza de s'ànima
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
lie
Ingresu
sediment
Ispagnolu
poso,
sedimento
Italianu
fondàccio
Tedescu
Bodensatz.
fundhuluzósu , agt Definitzione
chi giughet o faet fundhurúgiu meda
Sinònimos e contràrios
fundarillosu
/
ttrs. fundharitzosu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
plein de lie
Ingresu
full of dregs
Ispagnolu
borroso,
turbio
Italianu
feccióso
Tedescu
hefig.
présu , pps Definitzione
de prèndhere
Sinònimos e contràrios
acapiau
| ctr.
isortu,
iscapu
Tradutziones
Frantzesu
lié
Ingresu
tied
Ispagnolu
atado
Italianu
legato
Tedescu
gebunden,
zusammengebunden.