Ditzionàriu in línia
de sa limba e de sa cultura sarda

apagiàre 2 , vrb: (a-pa-gia-re) apalgiai, apallai, apazare, pazare 1 Definitzione abbrovendhare a pàgia, pònnere sa pàgia a papare a su bestiàmene; a logos, coment’e semenare a pàgia (po iscóviu) su tretu de una domo a un'àtera de duos, ómine e fémina, chi si dha intendhent o si bolent / su pps. apazadu = (fintzas) chi est totu paza, nadu de laore chi no at ingranidu Sinònimos e contràrios abbrovendhae Frases su meri si ndi pesat a cissu e apàlgiat is bois ◊ su chitzi pesastus po apallai is bòis ◊ dónnia dí nanca depit apallai is bòis Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu donner de la paille aux animaus Ingresu to fodder Ispagnolu alimentar con pienso Italianu abbiadare Tedescu mit Hafer füttern.

fròsa , nf Definitzione orrughedhu de fenu o de pàgia, farinedhu de àteru, cosa de pagu contu / segaisí su tzugu in d-unu filu de f. = pèrderesi in nudha, iscollàresi in su paris netu Sinònimos e contràrios arritzu 1, rosca / fafaruza, fanialla Frases est una frosa chi at betiu su bentu ◊ is undas nci dhu imbussànt in mesu coment'e unu fustigu o una frosa de palla Ètimu srdn. Tradutziones Frantzesu brin de paille Ingresu wisp of straw Ispagnolu pajita Italianu pagliuzza Tedescu Strohhalm.

padhàrzu , nm: palalzu, pallàrgiu, pallarxu, pallaxu, pazàgliu, pazàrgiu, pazarju, pazarzu, pedharzu 1, pedhasu Definitzione sa domo de sa pàgia, logu inue si chistit sa pàgia, su fenu Sinònimos e contràrios ttrs. padhàgiu / covadhete Frases custa ua costoida profumat pedharzos e chintinas ◊ ti che ant frundhiu che paza intro de su pazàgliu ◊ at pienu su pedharzu de paza e de proendha pro sos boes ◊ fit lanzu che corru, totu istragiadu e avilongu pariat drommendhe in d-unu pedhasu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu meule de paille Ingresu barn Ispagnolu pajar Italianu pagliàio Tedescu Strohschober.

pàgia , nf: paja, pàlgia, palla, patza, paxa, paza Definitzione restrugu o canna de laores pistau àrridu treulandho (ma a logos est fintzes sa terga de su moriscu); in cobertantza (bista coment'e su contràriu de su granu, chi est su chi si arregollet e balet), idea presumia chi unu tenet de issu etotu, coment'e candho si giaet bàntidos, fintzes chentza méritu Sinònimos e contràrios bàntidu, blaga | ctr. ranu Maneras de nàrrere csn: s'andàena, su caminu de sa paza o bia de sa palla = passada de istedhos in s'aera, a medas de pàrrere un'ormina de paza (itl. Via làttea); o est babbu o est cerda ’e palla! = si no est una cosa… est un'àtera!; mastru de paza = mustajoni; fai palla = bragare, ispazare; cadira a fundu de palla = cadrea de fenu profizadu e téssidu; palla o paza marina = zenia de erba chi creschet in mare a foza lada e longa longa: si narat mescamente de sa chi s'abba ammuntonat sica e chimentada in oros bassos; sa domu de sa palla = pazarzu; segai su tzugu in d-unu filu de palla = pèrderesi in nudha, iscollàresi in su paris netu; fàere in paza = chircare in s'arzola carchi ranu cambadu apustis collidu su laore, una zenia de ispigonzu, de chirca in su pagu Frases moliat su pòberu animale po unu púngiu de pàgia aungiale ◊ pro dh'ammantare no portant pannos: de pàgia dh'ant fatu acostamentu, unu lachedhu fatu che brassolu ◊ molenti portat palla e molenti si dha papat 2. cussus funt cuntentus ca, po fai palla, depint bogai a pillu su bestiri nou ◊ s'àtera tenet paza sentza ranu e si presumit meda, che a tie chi giughes paza in conca e rista in manu (A.Dettori)◊ totu su chi as nau est paza! Sambenados e Provèrbios smb: Paggia, Palla / prb: chie servit a segnore sa domo sua la frazat: in s'órriu ponet paza e in sa cuba lentore ◊ a paza sola si ammasetat su cadhu Ètimu ltn. palea Tradutziones Frantzesu paille Ingresu straw Ispagnolu paja Italianu pàglia Tedescu Stroh.

pazichèdha , nf: Definitzione pàgia minuda, farinu de pàgia Tradutziones Frantzesu petite paille Ingresu small straw Ispagnolu paja fina Italianu pagliume Tedescu Stroh.