apagiàre 2 , vrb: (a-pa-gia-re)
apalgiai,
apallai,
apazare,
pazare 1 Definizione
abbrovendhare a pàgia, pònnere sa pàgia a papare a su bestiàmene; a logos, coment’e semenare a pàgia (po iscóviu) su tretu de una domo a un'àtera de duos, ómine e fémina, chi si dha intendhent o si bolent / su pps. apazadu = (fintzas) chi est totu paza, nadu de laore chi no at ingranidu
Sinonimi e contrari
abbrovendhae
Frasi
su meri si ndi pesat a cissu e apàlgiat is bois ◊ su chitzi pesastus po apallai is bòis ◊ dónnia dí nanca depit apallai is bòis
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
donner de la paille aux animaus
Inglese
to fodder
Spagnolo
alimentar con pienso
Italiano
abbiadare
Tedesco
mit Hafer füttern.
fròsa , nf Definizione
orrughedhu de fenu o de pàgia, farinedhu de àteru, cosa de pagu contu / segaisí su tzugu in d-unu filu de f. = pèrderesi in nudha, iscollàresi in su paris netu
Sinonimi e contrari
arritzu 1,
rosca
/
fafaruza,
fanialla
Frasi
est una frosa chi at betiu su bentu ◊ is undas nci dhu imbussànt in mesu coment'e unu fustigu o una frosa de palla
Etimo
srdn.
Traduzioni
Francese
brin de paille
Inglese
wisp of straw
Spagnolo
pajita
Italiano
pagliuzza
Tedesco
Strohhalm.
padhàrzu , nm: palalzu,
pallàrgiu,
pallarxu,
pallaxu,
pazàgliu,
pazàrgiu,
pazarju,
pazarzu,
pedharzu 1,
pedhasu Definizione
sa domo de sa pàgia, logu inue si chistit sa pàgia, su fenu
Sinonimi e contrari
ttrs. padhàgiu
/
covadhete
Frasi
custa ua costoida profumat pedharzos e chintinas ◊ ti che ant frundhiu che paza intro de su pazàgliu ◊ at pienu su pedharzu de paza e de proendha pro sos boes ◊ fit lanzu che corru, totu istragiadu e avilongu pariat drommendhe in d-unu pedhasu
Etimo
srd.
Traduzioni
Francese
meule de paille
Inglese
barn
Spagnolo
pajar
Italiano
pagliàio
Tedesco
Strohschober.
pàgia , nf: paja,
pàlgia,
palla,
patza,
paxa,
paza Definizione
restrugu o canna de laores pistau àrridu treulandho (ma a logos est fintzes sa terga de su moriscu); in cobertantza (bista coment'e su contràriu de su granu, chi est su chi si arregollet e balet), idea presumia chi unu tenet de issu etotu, coment'e candho si giaet bàntidos, fintzes chentza méritu
Sinonimi e contrari
bàntidu,
blaga
| ctr.
ranu
Modi di dire
csn:
s'andàena, su caminu de sa paza o bia de sa palla = passada de istedhos in s'aera, a medas de pàrrere un'ormina de paza (itl. Via làttea); o est babbu o est cerda ’e palla! = si no est una cosa… est un'àtera!; mastru de paza = mustajoni; fai palla = bragare, ispazare; cadira a fundu de palla = cadrea de fenu profizadu e téssidu; palla o paza marina = zenia de erba chi creschet in mare a foza lada e longa longa: si narat mescamente de sa chi s'abba ammuntonat sica e chimentada in oros bassos; sa domu de sa palla = pazarzu; segai su tzugu in d-unu filu de palla = pèrderesi in nudha, iscollàresi in su paris netu; fàere in paza = chircare in s'arzola carchi ranu cambadu apustis collidu su laore, una zenia de ispigonzu, de chirca in su pagu
Frasi
moliat su pòberu animale po unu púngiu de pàgia aungiale ◊ pro dh'ammantare no portant pannos: de pàgia dh'ant fatu acostamentu, unu lachedhu fatu che brassolu ◊ molenti portat palla e molenti si dha papat
2.
cussus funt cuntentus ca, po fai palla, depint bogai a pillu su bestiri nou ◊ s'àtera tenet paza sentza ranu e si presumit meda, che a tie chi giughes paza in conca e rista in manu (A.Dettori)◊ totu su chi as nau est paza!
Cognomi e Proverbi
smb:
Paggia, Palla
/
prb:
chie servit a segnore sa domo sua la frazat: in s'órriu ponet paza e in sa cuba lentore ◊ a paza sola si ammasetat su cadhu
Etimo
ltn.
palea
Traduzioni
Francese
paille
Inglese
straw
Spagnolo
paja
Italiano
pàglia
Tedesco
Stroh.
pazichèdha , nf: Definizione
pàgia minuda, farinu de pàgia
Traduzioni
Francese
petite paille
Inglese
small straw
Spagnolo
paja fina
Italiano
pagliume
Tedesco
Stroh.