Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
medichína , nf: meghina,
megina,
meichina,
meighina,
meigina,
meixina,
mexina,
michina,
mighina,
mixina Definitzione
dónnia e calisiògiat rimédiu chi potzat curare o sanare unu male, de su corpus o fintzes de s'ànima, de su cumportamentu; istúdiu, isciéntzia e arte de medicare e curare maladias, males de sa carena
Sinònimos e contràrios
cura
Maneras de nàrrere
csn:
zenias de meighina: a bufadura, a innetziones, a frigadura, a imbràstiu; no ndi tènniri (de ccn. cosa) mancu po mexina = própiu nudha, mancu cantu s'ungra po unu bisonzu
Frases
isperaus chi is mexinas mi giuint! ◊ sas meighinas a bortas curant unu male ma ndhe faghent essire un'àteru ◊ apo bisonzu de meghinas e de acunnortu (G.Ruju)◊ est malàidu ma no buscat mighina ◊ no si ndhe agatet una a meighina! ◊ dhi ant ordinau mexina contrària
2.
sa bonànima de ajaja mia faiat sa mixina de s'ogu pigau ◊ sa michina de sa deina imbetzes de mi facher bene mi at fatu pejus ◊ bae ca sa meighina at fatu efetu: de candho li ant dadu banzu, furendhe, no bi est torradu prus! ◊ pro sa meighina de s'oju bi cheriat unu pinzos o trastis de sa pessone malàida
3.
est in s'universidade istudiendhe in meighinas
Ètimu
ltn.
medicina
Tradutziones
Frantzesu
remède,
médicament
Ingresu
medicine
Ispagnolu
medicamento,
medicina
Italianu
medicina,
fàrmaco
Tedescu
Arznei,
Heilmittel.
médiu , nm Definitzione
css. cosa chi serbit po arrennèscere in d-un'iscopu, mescamente po bínchere una dificurtade, lòmpere a calecuna cosa, nau fintzes in su sensu de isperu, ibertu
Sinònimos e contràrios
aficu,
arremédiu,
avocu,
senevicu
Maneras de nàrrere
csn:
bi at, no bi at médiu = bi at, no bi at aficu, possibbilidade; fàghere su m. = fai a manera de…, fai totu su chi si podit a manera de…; fàghere médios e màglios pro… = fàghere totu su possíbbile pro…, a manera de…; leare médiu de una cosa = fàghere carchi cosa pro mediare, bínchere su male, sa dificurtade; si fit médiu de… = si faghiat a…, si fut possíbbili de…
Frases
a s'errore chi as fatu, tantetantu, pro chi piangas, médiu no b'at (Testoni)◊ ma tandho pro custa maladia no bi at médiu?! ◊ piús no poto isperare, pro me médiu no bi ndhe at! ◊ médios de t'ispèrdere sunt fatendhe ◊ a sa morte no bi at rimédiu: a totu s'àteru su médiu bi est ◊ cun cali ammiràbbili armonia feis corrispúndiri is médius e su fini!
2.
no s'ischit su médiu de ndhe leare! ◊ bisonzat de fàchere médiu a pònnere reparu a custa cosa ◊ depiat bènnere isse ma no l'at pótidu fàghere a médiu ◊ si fit médiu de pòdere iscampare dae tene, dura morte!…◊ chi dh'ia iscípiu ia fatu su médiu de bufai pagu! ◊ apo a fàghere su médiu possíbbile pro…◊ no bi at àpidu médiu de lu cumbínchere ◊ faghiat médios e màglios pro èssere sa chi fit sèmpere istada
Ètimu
spn.
medio
Tradutziones
Frantzesu
moyen,
remède
Ingresu
means,
remedy
Ispagnolu
medio,
remedio
Italianu
mèzzo,
rimèdio
Tedescu
Mittel,
Abhilfe,
Mittel.