Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

abbuidài , vrb: buidai Definitzione fàere buidu, su ndhe pigare cosa, andharesindhe sa gente lassandho unu buidu, su logu chentza nudha Sinònimos e contràrios ibboidare, illichidare | ctr. prenare, preni Frases toca, isciolli sa chistioni: abbuidandi is serchetus! ◊ acabbada sa missa, sa crésia s'abbuidat e sa genti torrat a domu ◊ mamma, aparit su canistedhu ca depu abbuidai custu sachitedhu! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu vider Ingresu to empty Ispagnolu vaciar Italianu svuotare Tedescu entleeren.

ibboidàre , vrb: ibbuidare, ilboidare, imboidare, imbudiae, imbudiai, imbuidare, irbodiare, irboidare, irboitare, irbuitare, irvoidare, irvoidari, isbodiare, isboidare, sboriai Definitzione bogare a fora su chi dhu’est aintru de unu logu, de una cosa, de un’istrégiu, fàere una cosa buida, andharesindhe lassandho su logu buidu, líbberu Sinònimos e contràrios abbuidai, ilgavantare, illichidare, istuvare, istuvudare, vasiai | ctr. pienare Frases at imboidadu sa cascita ◊ sa Sardigna l'ant imboidada de maigantas richesas, sos anzenos! ◊ isbodiade sas tassas pienas e pienade sas bódias! ◊ oe imboidamus su putu ◊ imbúdia una nue subra de su fogu! ◊ su bufóngiu meda at imbuidau is carradedhos ◊ aus ibbuidau sa bidha cun sa disterradura Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu vider Ingresu to empty Ispagnolu vaciar Italianu svuotare Tedescu entleeren.

ilgavantàre , vrb: isgabantare, isgavantare Definitzione menguare, bogare sa cosa (una parte) de aintru de un’istrégiu po fàere logu o fintzes po illebiare unu pesu Sinònimos e contràrios abbuidai, ibboidare, ilbagantare*, illichidare, irbarratzare | ctr. pienare, pòniri Tradutziones Frantzesu vider Ingresu to empty Ispagnolu vaciar Italianu vuotare Tedescu ausleeren.

illichidàre , vrb: illiticare Definitzione fàere o lassare buidu un’istrégiu (o fintzes unu logu), bogandhondhe (totu o una parte) su chi dhu’est; nau de fémina, iscendiai, fàere su fígiu / i. un’isterzu, dae un’isterzu, a un’àteru isterzu Sinònimos e contràrios ibboidare, ilgavantare, sciusciai, scucurai, vasiai / iglierare, insinnigare, iscendiai | ctr. pienare Frases cheret illichidadu su binu a sas ampullas dae sa temezanedha ◊ in d-un'ingullita illíticant una tassa ◊ timiant de lis illiticare su portafógliu ◊ de cuss'abba illichidachendhe ca est tropu! 2. bènnida fit ràida e si fit fena illichidada Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu vider Ingresu to empty Ispagnolu vaciar Italianu vuotare Tedescu ausleeren.

immatàre , vrb: immatzai 1, immatzare, irmassare, irmatare 1, ismatare 1, smatzai Definitzione bogare sa matza, su matzàmene de unu pegus faendhodhu a petza; rfl. nau in cobertantza (e arrennegaos) po andhare de su corpus; immatzare est fintzes immarrire a tropu (coment'e calare sa matza/matzàmene de sa pelea, smeraisí) Sinònimos e contràrios immativuzare, irbentrare, irbudhai, isbuserigare, isbuzare Maneras de nàrrere csn: i. su pane = catzarecheli su de mesu, su prus modhe; irmatare su fogu = ispàrghere unu pagu sa chisina (dae ue est prus a muntone, in mesu) a manera chi sa linna brusiendhe abbarret unu pagu supesada e tenzat de prus Frases irmatare su pische, su porcu, sa berbeghe, unu fiadu maselladu ◊ su fiadu l'ant immatadu in d-unu patrefíliu ◊ mortu su sibrone, sa cosa de fàere fiat a dh'auscare e immatzare 2. putzinosu, si est irmatadu inue colat sa zente! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu éventrer, vider Ingresu to disembowel Ispagnolu destripar Italianu sventrare Tedescu ausweiden.

immativuzàre , vrb: ismativuzare Definitzione bogare sa matza, su matzàmene, limpiandho unu pegus bochitu Sinònimos e contràrios immatare, irbentrare, irbudhai, isbuserigare, isbuzare, isminuzare, istripare Frases l'ant iscarvedhadu e ismativuzadu a bistrale Tradutziones Frantzesu équarrir, vider, étriper Ingresu to eviscerate Ispagnolu destripar Italianu squartare, sventrare, sbudellare Tedescu ausschlachten, ausweiden.

iscucuài , vrb: iscucurai, iscucurare, iscucurrare, scucurai Definitzione trantzire su cúcuru de calecuna cosa, pigare e bogare su cucurru, su chi in s'istrégiu dhu'est in prus de is oros, betare sa cosa de un'istrégiu a imbuidadura; foedhandho de is boes, iscapiare de su carru; nau de is pódhighes (de is peis), isconcare, atumbare a forte sa conca a manera de che segare carre coment'e a iscovecadura; rfl. brinchidare a cúcuru ficadu, conca a bàsciu, e fintzes pèrdere is pilos de conca / lassare a ccn. che truncu iscucuradu = firmai chentza dhi fai narri su chi fut nendi Sinònimos e contràrios ilgavantare, illichidare, ismesujare, issucurare, sciusciai / igiúgnere | ctr. acucuai Frases li prenat sas bussacas de pisellu iscucuranne unu mesu muntone ◊ in sa pigada sos boes si sunt repellados: est tocadu a che ndhe iscucurrare, de sa gàrriga ◊ faghimus carchi cosa pro che iscucurrare su malumore 2. istringhia sas dentes pro no piànghere candho mi iscucuraia sos pódhighes, andhendhe a pes nudos ◊ currimis a s'iscurtza cun sos pódhighes totu iscucurados 3. si nc'est iscucuau in funtana ◊ issu fut imbecendi e iscucuendisí Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu faire écouler le trop plein, vider Ingresu to fill, to take over flowing off Ispagnolu desmochar, descolmar Italianu scolmare Tedescu abstreichen.

istuvàre , vrb: stuvai Definitzione fàere a tuvu, a buidu, istuvonare; fintzes fàere essire totu su sàmbene de su pegus mortu; fàere istampu / lassare i. su ledàmine = lassàrelu fàghere Sinònimos e contràrios ibboidare, istuvedhare, istuviolai, istuvire, istuvonare, istuvudare, tuvire / istampai Frases s'istuvadu l'aerent cun su picu o segadu de membros unu cantu, fit bellu a li passare s'ozusantu sen'in venas de sàmbene unu ticu (Prantaferru)◊ canes e corbos l'aiant istuvadu, candho l'ant àpidu ◊ su pessamentu li est istuvandhe su cherbedhu 2. su coro si fit istuvandhe de dolore e de pagura Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu vider Ingresu to empty Ispagnolu vaciar, ahuecar Italianu vuotare, rèndere vuòto Tedescu ausleeren.

sboriài , vrb: ibboidare*, sbuidai, sburiai Definitzione bogare a fora su chi dhu'est aintru de calecuna cosa, de unu logu, de un'istrégiu o àteru; fàere a buidu, su si ndhe andhare, essire, fintzes de sa gente lassandho buidu unu logu Sinònimos e contràrios abbuidai, ilgavantare, illichidare, istuvare, vasiai | ctr. pienare Frases ita mi bollit, fai sboriai coment'e una carrara de trigu in tempus de guerra?! Tradutziones Frantzesu vider Ingresu to empty Ispagnolu vaciar Italianu svuotare Tedescu leeren.

«« Torra a chircare