Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
fetiànu , agt, nm, avb: betianu,
fitianu,
fitàniu,
vitàniu Definitzione
chi o chie andhat fatuvatu a unu logu o fatuvatu faet una cosa, chi faet una cosa bortas meda, chi est abbituau a dha fàere, comporadore afitianadu; chi est de dónnia die; avb. dónnia tanti, a sa sighia
Sinònimos e contràrios
borrochianu,
fitinu,
fracóngiu
/
fetivu,
istóbbile,
petivu,
supriu
/
fatuvatu,
fissienti
Frases
bestires fitianos, su pane fitianu ◊ s'istipéndhiu no li bastat a parare fronte a sos gastos fitianos ◊ isse est fetianu a su binu ◊ sa fide in Cristos si vivet in sas cosas de fitianu ◊ sa meurra cantat fitiana
2.
cussa butega est perdindhe sos fitianos ◊ cussu est fitianu meu: benit sempre a si fàghere sas bestimentas ◊ su molinàrgiu andàt a is domus de is fitianus a pigai su trigu
3.
cussos pantalones si che los at postos a fitianu ◊ fitianu la giamo, ma no bi at isetu de la bídere! ◊ sa richesa in domo tua abbundhet fitianu!
Tradutziones
Frantzesu
assidu,
quotidien,
client
Ingresu
assiduos,
frequent (ly),
daily,
regular customer
Ispagnolu
asiduo,
diario,
cotidiano,
cliente
Italianu
assìduo,
incessante,
frequènte,
quotidiano,
avventóre
Tedescu
ununterbrochen,
täglich,
Stammkunde.
pravènda , nf: probenda,
proendha,
proenna,
provenda,
provendha Definitzione
papare chi si giaet apostadamente a is animales, mescamente in bidha o candho no podent pàschere de ditu issoro; nau in cobertantza, cosa de papare bastat chi siat ma bista sèmpere che cosa prus bona o prus còmoda / dare sa proendha = abbrovendhare
Sinònimos e contràrios
achidarju,
addescu,
brevenda,
musúngiu
/
cdh. pruenda,
ttrs. prubendha
Frases
a su cadhu li ant postu sa proendha ◊ a cussos animales lis cheret dadu proendha ca ant manigadu pagu in campu ◊ mancari ingolumada a sa proendha, cussa crapa no ghirat desesi ◊ su trigu est proenna càlida
2.
tue si ti mancat sa proendha no ischis istare!
Ètimu
ltn.
probenda
Tradutziones
Frantzesu
nourriture pour les animaux
Ingresu
daily provender ration
Ispagnolu
forraje,
pienso
Italianu
profènda,
biada
Tedescu
Haferration,
Hafer.