abasciài , vrb: abbasciae,
abbasciai,
abbasciare,
abbassare,
abbassiare Definitzione
calare de pitzu a giosso, portare de artu a bàsciu; miminare calecuna cosa, fàere prus bassu; istare a su chi bolet un'àteru, indrúchere a dhi pedire cosa
Sinònimos e contràrios
abbaltare,
abbaratai,
achirrare,
imbaratire,
imbasciai,
calai,
falare
/
amenguai,
isbascire
| ctr.
alciare,
ampiai
/
crèschere,
aumentare
Maneras de nàrrere
csn:
candho abbàssiat sole = a bortaedie, candu abbàsciat sa dí; a. is codhus = falare de codhos, istare a su chi cheret àtere, leare sa cosa contrària cun passéntzia; fai a. su chíchiri a unu = segaidhu de tressu, dàreli un'irmurriada; a. su fogu = menguai su fogu, bogàreche fogu a manera chi siat prus pagu; a. sa televisione, s'aràdiu, sas boghes = regulàrelos de s'intèndhere prus pagu; abbasciai sa boxi = (puru) pèrdere sa boghe, faedhare a boghe russa pro serragu
Frases
ti podit abbasciai un'acidenti ◊ dhu at abbasciau unu pilloni asuba de su campanili ◊ su Verbu Deus Redentore est abbassadu dae chelu in terra ◊ ndi fut abbasciau de su trenu ◊ est abbassatu dae su postale in piatza ◊ a Gesugristu ndi dh'ant abbasciau de sa cruxi
2.
abbàssiali su fogu, a sa padedha! ◊ nci fúliant sa cosa ma no abbàsciant su prétziu! ◊ s'unfradura est abbascendi ◊ s'istrada in cussu cúcuru che l'ant abbassiada ◊ cussa fit fémina abbassiada in s'unore
3.
no ti depes abbassiare a pedire nudha! ◊ si fut dépiu abbasciai ◊ cussos pretenent chi s'àteru si abbàssiet a pedire pro piaghere su chi li tocat de diritu!
Sambenados e Provèrbios
prb:
chie tropu si abbàsciat su culu ammustrat
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
baisser,
s'abaisser
Ingresu
to lower,
to humble
Ispagnolu
bajar,
bajar,
disminuir,
humillarse,
rebajarse
Italianu
abbassare,
umiliarsi,
digradare
Tedescu
niedriger machen,
erniedrigen (sich).
imbasciài , vrb: (im-ba-sci-a-i)
imbassiare,
immassare Definitzione
portare a bàsciu, prus acanta a terra, fàere prétziu prus bàsciu; rfl. incrubare, abbasciare sa conca a cara a terra, pònnere coment’e cicios, prus bàscios; nau in cobertantza, acuntentare, dignare de fàere ccn. cosa chi paret de menguare s’importàntzia de chie dhu faet / i. sa cigirista = menguare is pretesas; imbasciai is boges = abbasciare is tzérrios, sas boghes, foedhare prus abbellu
Sinònimos e contràrios
abasciai,
abbacare,
ancrucare,
apiadare,
grusare,
incrunai,
ingruxare
/
imbaratire
| ctr.
artziai
Frases
at imbassiadu sas naes pro lòmpere a sa figu cota
2.
imbàssiadi ca sinono ti podent bídere! ◊ pro collire cosa dae terra tocat a s'imbassiare
3.
a fàghere triballedhos de campu cussu no s'imbàssiat, no perdat sos grados, puru!…
4.
ci bolet biri gente in crésia depet cumenciai a imbasciai sa cigirista!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
baisser,
abaisser
Ingresu
to lower,
to humble
Ispagnolu
bajar
Italianu
abbassare
Tedescu
niedriger machen.
ingramesciàre, ingramessàre , vrb: ingrammessare Definitzione
acunnortare a pedire unu praxere a Deus, su si abbasciare a cricare s'agiudu angenu, istare a su chi faent is àteros
Sinònimos e contràrios
incarèssere,
incrubai,
ingramessire,
ingrasciare
Frases
in d-unu velu de sonnu isvanessidu torrada ses e mi as ingramessadu (G.Branca)◊ m'ingramesso a su destinu (T.Giudice Marras)◊ bi fit cudhu chi no si fidaiat de unu ebbia e tandho s'ingrammessaiat chilchendhe s'acordu cun paritzos ◊ ti apo abbonadu su dépidu ca ti ses ingramesciadu ◊ medas in campu acudiant a sa cresiedha irbandhonada e s'ingramessaiant
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
s'humilier
Ingresu
to address s. o.,
to humble oneself
Ispagnolu
humillarse y pedir un favor
Italianu
rivòlgersi a qlc.,
umiliarsi
Tedescu
angehen,
sich erniedrigen.
mavèle , agt Definitzione
nau de ccn., chi no si che artzat, chi no si credet tropu, chi tenet una manera de fàere chentza pretesas
Sinònimos e contràrios
masedu,
úmbile
Frases
tremèndhesi che canna solitària, s'arveghe narat úmile e mavele: - Segnore, no, no cherzo esser crudele! (P.Casu)◊ siant sos coros che in die de maju, siat mavele dogni fera rebesta, vivant in paghe pastore e massaju! ◊ est ómine mavele, dignu de reguardos e onores ◊ pensa chi amas unu coro che un'anzone mavele! (A.I.Demuru)
Tradutziones
Frantzesu
humble
Ingresu
humble
Ispagnolu
humilde
Italianu
ùmile
Tedescu
bescheiden.
úmbile , agt, nm: úmile,
úmili Definitzione
chi o chie tenet umilesa, no si credet tropu, no si giaet tropu importu, no si che artzat o tenet una manera de fàere chena pretesas; nau de cosa (mescamente de papare), chi est o abbarrat modhe, chi no s'intostat / u. che seda (nau de orrobba)= chi est modhe, lentu lentu
Sinònimos e contràrios
mavele,
umiliosu
/
modhe,
modhitzu
| ctr.
magnosu 1,
mannósigu,
presumidu,
superbiosu
/
téteru,
tostau
Frases
tandho mi sèghero úmile e pentiu, imbrinucau in pedes de un'artare ◊ tziu Barra at detau s'istória ispiegandho in poesia totu sa vida de sa gente úmile ◊ Deus at a tenni po tui una gràtzia tanti manna de ti fai gloriosu, poita issu ammànniat is úmilis
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
humble
Ingresu
humble
Ispagnolu
humilde
Italianu
ùmile
Tedescu
bescheiden.