balànsa , nf: balantza,
bilantza,
bilassa,
billassa Definitzione
genia de pesa a duos pratos o fintzes a unu / partes de una b.: s'aguza = zenia de fritza chi si moet e si frimmat ifilu de su pesu chi marcat; su piatu = zenia de isterzu ue si ponet sa cosa de pesare e, in s'àteru candho sunt duos, su pesu chi faghet de misura
Sinònimos e contràrios
pesa
Maneras de nàrrere
csn:
istare in b. = no pèndhere a un'ala; sa muneda est in balantza = su dinari est currindhe ma chentza pèrdere de valore (chentza inflatzione); pesai in b. = pònnere in sa balantza a pesare; donai s'abbasciada a sa b. = pèrdere sa passéntzia candho no si ndhe podet prus de agguantare; pesau cun b. = bene pesadu; àere contos in billassa cun ccn. = àere contos de fàghere, de azustare
2.
balansa giusta pro retzire e dare est sa chi giughet s'onestu a pesare (Cubeddu)
3.
su carrale bi aiat galu contos in billassa cun sa giustissa
Terminologia iscientìfica
ans
Tradutziones
Frantzesu
balance
Ingresu
scale
Ispagnolu
balanza,
báscula
Italianu
bilància
Tedescu
Waage.
iscàta , nf: ischeta,
scata Definitzione
àstula prus che àteru de pedra, imbidru e cosas deasi; genia de àstula, pígiu tostau a bisura de unga in sa pedhe de su pische, tostada e matuca cantu s'unga o pitichedhedha e fine segundhu su pische; su pigighedhu chi che andhat a sa pedhe de conca; cantu de cosa / pische de i. = lissa (ma fintzas àtera creze, bona); i. de arràmini = biculaza de ràmine bona pro dare su colore birde a s'istanzadura de sa terralla; i. de ferru = biculaza de ferru pro dare su colore de castanza a sa terralla
Sinònimos e contràrios
alciuza,
àstua,
atiza,
isciapa,
schedra
/
crosta
Frases
cussa linna che andhat totu a iscatas ◊ su bidru si segat a iscatas
2.
su pische si arrustit cun s'iscata, ma pro lu fàghere a budhidu che li cheret catzada
3.
a is pipios s'iscata dhis essiat in conca, comment'e una crosta bianca
4.
a papae aiant chibudha, un'iscata de casu e sorugotu sicau ◊ m'iscràdiat che iscata de sabone dae manos
Ètimu
ltn., ctl.
*scatta, escata
Tradutziones
Frantzesu
écaille
Ingresu
scale
Ispagnolu
escama
Italianu
squama
Tedescu
Schuppe.
iscatài, iscatàre , vrb: iscatzare 1,
ischetare,
scatai Definitzione
arrasigare s'iscata, bogare a iscatas, essire a iscatas o àstulas; fintzes ispistorare, nau de istrégiu de terra, imbidru o àteru deasi
Sinònimos e contràrios
iscroare
/
spistorai
Frases
pische mannu de còghere a budhidu o a cassola innanti s'iscatat, bene
2.
sa morte ndhe at messadu sos fiores cun sas limbas de fogu inferotzias, ant ischetadu sas pedras lidhias (A.M.Pinna)◊ ses bufendhe s'abba in su cicherone iscatadu!
Ètimu
ctl.
escatar
Tradutziones
Frantzesu
écailler
Ingresu
to scale
Ispagnolu
escamar
Italianu
squamare
Tedescu
schuppen.