arromàna , nf: romana Definitzione
genia de pesa fata cun d-unu pratu apicau a tres cadenedhas e unu bratzu (o asta, canna) cun is intacas a duas bandhas (una fine, is intacas pesant prus pagu, e una grussa, is intacas pesant de prus), su pirone e duos gàncios a dha muntènnere apicada (unu po pesare pagu cosa, a sa fine, e s'àteru po pesare cosa meda, a sa grussa)
Sinònimos e contràrios
istadea,
pesa
Maneras de nàrrere
csn:
sa canna = su bratzu de s'istadea, ue bi sunt marcadas sas intacas e si ponet su pirone; girai s'a. a sa grussa = furriarechela a corpos, sa briga
Frases
su pratu de s'arromana est fatu de lutoni
2.
lah ca si no mi dh'acabbas ti giru s'arromana a sa grussa, lah!
Terminologia iscientìfica
mds
Ètimu
ctl., spn.
romana
Tradutziones
Frantzesu
romaine,
balance à bascule
Ingresu
steelyard
Ispagnolu
romana
Italianu
stadèra
Tedescu
Laufgewichtswaage.
balànsa , nf: balantza,
bilantza,
bilassa,
billassa Definitzione
genia de pesa a duos pratos o fintzes a unu / partes de una b.: s'aguza = zenia de fritza chi si moet e si frimmat ifilu de su pesu chi marcat; su piatu = zenia de isterzu ue si ponet sa cosa de pesare e, in s'àteru candho sunt duos, su pesu chi faghet de misura
Sinònimos e contràrios
pesa
Maneras de nàrrere
csn:
istare in b. = no pèndhere a un'ala; sa muneda est in balantza = su dinari est currindhe ma chentza pèrdere de valore (chentza inflatzione); pesai in b. = pònnere in sa balantza a pesare; donai s'abbasciada a sa b. = pèrdere sa passéntzia candho no si ndhe podet prus de agguantare; pesau cun b. = bene pesadu; àere contos in billassa cun ccn. = àere contos de fàghere, de azustare
2.
balansa giusta pro retzire e dare est sa chi giughet s'onestu a pesare (Cubeddu)
3.
su carrale bi aiat galu contos in billassa cun sa giustissa
Terminologia iscientìfica
ans
Tradutziones
Frantzesu
balance
Ingresu
scale
Ispagnolu
balanza,
báscula
Italianu
bilància
Tedescu
Waage.
bilantzàu , pps, agt: billassatu Definitzione
de bilantzare
2.
est un'arréjonu billassatu comente si tocat
Tradutziones
Frantzesu
balancé,
équilibré
Ingresu
balanced,
circumspect
Ispagnolu
equilibrado
Italianu
bilanciato,
equilibrato
Tedescu
bilanziert,
ausgeglichen,
abgewogen.
cumpassàtu , agt Definitzione
nau de sa manera de si cumportare, de unu, chi faet su sériu, chi no est esagerau, chi dhue pentzat bene innanti de fàere sa cosa, innanti de arrespòndhere
Sinònimos e contràrios
abbilantzau
| ctr.
malammodidu
/
conchedha
Tradutziones
Frantzesu
ponderé,
réfléchi,
balancé,
équilibré
Ingresu
circumspect
Ispagnolu
ponderado,
mesurado
Italianu
ponderato,
equilibrato
Tedescu
besonnen.
istadèa, istadèja, istadèra , nf: istajera,
istatea,
stadea Definitzione
genia de pesa fata de unu piatu apicau cun tres cadenedhas e unu bratzu o canna cun is intacas a duas alas (una fine - is intacas pesant prus pagu -, e una grussa - is intacas pesant de prus), su pirone (o pillone) e tres gàncios
Sinònimos e contràrios
arromana,
pesa
Maneras de nàrrere
csn:
pònnere s'istadea a sa fine = pònnere su bratzu ziradu a manera chi a s'ala de subra resurtent e si lezant sas intacas de prus pagas grammas (puntu de agguantu e puntu de arrimu sunt prus atesu de pare); pònnere a sa russa = a s'ala chi sas intacas inditant de prus (e s'i. si apicat o leat a s'àteru gantzu, su prus acurtzu a su puntu de agguantu)
Frases
candho est amministrada chen'abbusu sa giustíscia est pretzisa a s'istadea (Piras)◊ Gesumaria ite mania fea, e parias un'ómine educadu: candhomai in balansa o istadea o in su pesu-bílicu pesadu non ti sias, pro àere un'idea de su valore chi as?!(Cubeddu)
Terminologia iscientìfica
mds
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
balance à bascule
Ingresu
steelyard
Ispagnolu
romana,
báscula
Italianu
stadèra
Tedescu
Laufgewichtswaage.
pèsa , nf, nm: pesu 1 Definitzione
aina po pesare
Sinònimos e contràrios
arromana,
istadea
/
cantare 1
Frases
dh'iat pesada cun sa pesa de coxina ◊ sas pesas de butega teniant sos pratos de latone ◊ ponide in su pesu ca bidimus cantu est custa cosa!
Sambenados e Provèrbios
smb:
Pesu
Terminologia iscientìfica
ans
Ètimu
itl.
pesa
Tradutziones
Frantzesu
balance
Ingresu
balance
Ispagnolu
báscula
Italianu
bilància
Tedescu
Waage.
resídiu , agt, nm: resíduu Definitzione
coígiu, cosa chi abbarrat de ccn. àtera (mescamente de cosas de pagare)
Sinònimos e contràrios
arrestu,
iscampulitu,
sobra
Frases
no nos ant pagadu totu: bi at resídiu de nos dare
Tradutziones
Frantzesu
reste,
soulte,
balance
Ingresu
equalization
Ispagnolu
residuo,
igualación
Italianu
resìduo,
rèsto,
conguàglio
Tedescu
restlich.