frúsa 1 , nf, nm: frúsia 1, frusu, frúsua Definitzione fortza e moida de bentu forte, o fintzes moida manna coment'e de bentu o de àteru chi passat o essit a fortza; genia de moida chi s'intendhet in conca; chedhita o cosas una aifatu de s'àtera Sinònimos e contràrios frusiada, isbúvulu, traconarja / fibera, fiotu, tropa / fuliénsia Maneras de nàrrere csn: f. de sànguni a conca = ira ’e sàmbene; fuiri a f. = fàghere che bentu, fuindhe; cúrrere che frúsia = che bentu; tímiri a frúsua = meda Frases sa frusa de su bentu dh'iat intimorigiau ◊ sa navi incumentzàt a s'isciusciai sendu ferta de sa frusa de is undas ◊ apu inténdiu custa frusa: "Bah, pruendi est", mi seu fatu, e fiat isciopau su tubbu de s'àcua! ◊ ohi, mi est pigau su frusu a is origas!◊ s'abba de su grifone essit cun bella frúsia 2. s'intendiat sa frúsia de su fogu tzacarrendi ◊ comenti si funt bolaus, is cruculeus ant fatu una frúsia cun is alas ◊ sa frúsia de is portas e su tremuleu de is finestrinus 3. candu mi pigant cussas frúsias a conca no cumprendu prus nudha ◊ de comenti apu inténdiu cussu piciocu seu a frúsias a conca ◊ una frúsua… dànghiri, e m'iscapat a prànghiri! 4. in su ribu bi aiamus acatau una frusa de pitzinnos ◊ che fritzas iscurrent sos versos totu in frusa ◊ su sínnicu est arrivatu chin d-una frusa de impiegatos ifatu 5. atacat a fuiri a totu frusa, pariat una balla de iscupeta ◊ is mortus dhus timiaus a frúsua Ètimu ctl. enfusa Tradutziones Frantzesu force du vent, cohorte Ingresu fury of the wind, swarm Ispagnolu fuerza del viento, séquito Italianu fùria del vènto, codazzo Tedescu Rasen des Windes, Schwarm.
ischissurài, ischissuràre , vrb: iscussuai, iscussurai, iscussurare, schissurai Definitzione sa tzucada de is abes noas de unu casidhu, fintzes su dhas pònnere in àteru casidhu / iscussuai su bestiàmini = bogare a pàschere Sinònimos e contràrios isabiare Frases iscussurare che ape dae moju ◊ fatuvatu sa robba s'ischissurat ca marzane un'anzone ti che furat Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu essaimer Ingresu to swarm Ispagnolu emjambrar Italianu sciamare Tedescu ausschwärmen.
schissúra , nf: ischisciura*, scosciura, scossura, scrussura, scursura, scussua, scussura Definitzione mumullone de abe, pigione nou de abe chi si ndhe andhat de unu casidhu cun sa reina sua candho naschet (si no dhi ant bochitu s'abe reina)/ a s. = a meda, a muntones, a chedhas Sinònimos e contràrios abiàrgiu, sciúria Frases dhoi tengu una breschixedha de mebi de una scussua chi apu agatau in monti ◊ tengu una múida a conca chi mi parit de portai una scursura de abis 2. sa genti fiat arribbada a scussura ◊ dhui at una scosciura de pibirotus ◊ ndi essit una scossura de musca e craciopat e bocit cudhus sordaus! Terminologia iscientìfica sbs Tradutziones Frantzesu essaim Ingresu swarm Ispagnolu enjambre Italianu sciame Tedescu Schwarm.
schissurài , vrb: ischissurai*, scussurai, scussurare Definitzione su si ndh’essire e andhare chi faet su pigione nou de s’abe de unu casidhu, o fintzes su dhu pònnere in àteru casidhu; nau de gente, essire o andhare in medas, a trumas Sinònimos e contràrios isabiare Frases is abis innantis de scussurai si solint allomborai a foras de su casidhu ◊ is espis scussurant foras bolendu peribellogu 2. is pensamentus iant cumentzau a dhi scussurai in conca Tradutziones Frantzesu essaimer Ingresu to swarm Ispagnolu emjambrar, dispersarse Italianu sciamare Tedescu ausschwärmen.
tròpara , nf: tròpera, tròpora Sinònimos e contràrios camarada, cedha, fiotu, tropa, trumada Frases a tròparas is emigraus lassant su logu insoru ◊ ariseu apu biu una tròpera de giòvunus ◊ dhui funt is devotus a tròperas domandendi gràtzia a sant'Arega ◊ seus andadas totus a una tròpora a su mortu Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu troupe Ingresu formation, swarm Ispagnolu tropel Italianu schièra, tórma Tedescu Schar.