bandhidòre , nm: bandidori,
bandiroi,
bannidore Definitzione
chie andhat in giru peri sa bidha, in is orrugas, a betare su bandhu; chie betat su bandhu
Sinònimos e contràrios
bandhista,
banduladori,
grideri,
pregonadore,
pregoneri
Frases
su bandhidore si parat in rughes de carrela a betare su bandhu ◊ tue ses pinzos de pagu valore: podes andhare bene a bandhidore a dare bandhos peri sas piatas (Pirastru)
Terminologia iscientìfica
prf
Ètimu
itl.
Tradutziones
Frantzesu
crieur public
Ingresu
town crier
Ispagnolu
pregonero
Italianu
banditóre
Tedescu
öffentlicher Ausrufer.
bídha , nf: vidha Definitzione
su logu, no tanti mannu, inue si agatant impare is domos de sa gente po istare, ispartzinadas in bighinaos; sa gente chi dhue istat / min. bidhedha, bidhichedha, bidhigedha, bidhitzola; in sa bidha dhue funt is domos, is orrugas, is partzas, is bighinaos, is essias (o intradas); a/c. foedhandho in 1ˆ persona, bidha fintzes chentza art. e ne agt. possessivu est sèmpere sa mia, sa nostra
Sinònimos e contràrios
pobuladu
Maneras de nàrrere
csn:
fàghere fatu e a bidha = acabbau su trabballu e torraus a bidha; èssere in bidha = èssiri aintru de sa bidha, fintzas in domu (su contràriu de èssiri in campu, in àtera bidha); èssere de ’idha = de sa própiu bidha (de chini est fuedhendi); prenàrendhe sa b. (de una nova)= iscandhulizire sa cosa, fàgherela ischire a medas
Frases
sa bidha unu tempus fiat coment'e unu mundhu: oi est totu trumbullada ◊ is contus de tot'is bidhas de sa Sardigna si assimbillant apari ◊ oe so in bidha, ma cras mi che torro a campu ◊ a fàghere sas férias a bidha!◊ su postinu est girendi totu sa bidha a pei
2.
pro sa bidha, sa chi restaiat abbaunzada fit sempre sa fémina! ◊ sa bidha gei dh’at bintu su fogu, no dhis est fuiu ◊ custrintos e amicos essint a dimandhare sa ponidura e totu sa bidha at dau ◊ tota sa bidha est curta a pultescione ◊ nci depit èssiri totu sa bidha malàida cun cussu arresfriu! ◊ totu sa bidha at fuedhau de custu fatu
Sambenados e Provèrbios
smb:
Bidda, Biddas, (Debbidda, Debidda, Deidda, Idda)
/
prb:
centu bidhas e centu modas
Ètimu
ltn.
villa
Tradutziones
Frantzesu
village
Ingresu
town
Ispagnolu
aldea
Italianu
cèntro abitato,
paése,
villàggio
Tedescu
Ortschaft,
Dorf.
citàde, citàdi , nf: tzitade Definitzione
logu de abbitu mannu, de gente meda, inue dhue funt is istitutziones e cumandhos prus mannos
Frases
in Sardigna fundhada si est Carbónia in d-una carbonífera contrada, sa chi fit terra istérile, infrutífera, tenet oe 'e citade s'alta insigna (Sassu)◊ me is citadis no arrennescint a ci cabai unu buconi chi non portant sa luxi elétrica me is ogus! ◊ su tempus est passau chi festus bisendi in citadis furisteras sartus sena de làcanas anca frorit s'olioni! (F.Carlini)
Ètimu
itl.
cittade
Tradutziones
Frantzesu
ville
Ingresu
town,
city
Ispagnolu
ciudad
Italianu
città
Tedescu
Stadt.
giúnta 1 , nf Definitzione
s'esecutivu de un'amministratzione fatu de unas cantu personas (presidente e assessores)
Frases
s'amministratzione de una comuna la contivizant su cossizu, sa giunta e su síndhigu ◊ dèu in giunta ia fuedhau feti de paga e ge si ndi arregodais is de sa giunta!
Tradutziones
Frantzesu
les adjoints,
commission,
organe administratif
Ingresu
town council
Ispagnolu
junta
Italianu
giunta
Tedescu
Ausschuß.