Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
frúschiu 1 , nm: frúsciu 1,
fruscru,
fruscu Definitzione
genia de tupighedha pitica, totu birde, cun is cambos chi parent fògias, punciudas chi punghent: faet unu frutighedhu tundhu orrúbiu (mela ’e frúschiu o meledha úrpina)/ ruju che f. = ruju meru, ruju cotu
Sinònimos e contràrios
brúsciu 1,
buscadinu,
grúspinu 1,
lauspinosu,
melaevrúschinu,
piscialetu,
ruju 2,
rúschiu,
sorighina 1,
spinadopis
/
cdh. pugniratzu
Terminologia iscientìfica
rbl, Ruscus aculeatus
Ètimu
ltn.
*brusculum
Tradutziones
Frantzesu
houx
Ingresu
butcher's broom
Ispagnolu
rusco,
arrayán silvestre
Italianu
pungitòpo
Tedescu
Stachliger Mäusedorn.
múrta , nf Definitzione
genia de tupighedha chi faet a mola e bogat unu pibionedhu (upm) niedhu o, a calidades, biancale, bonu a papare ma asciutu, candho est cotu (acabbandho s'atóngiu e intrandho s'ierru) impreau meda po fàere licore: sa fògia tenet e ponet fragu bellu a is orrostos / murta cràpina o de ribu = Hypericum hircinum; murta làvrina = aera, olàdighe; lia facher bíere (una cosa) imbolicada in foza de murta = ello nono!…, mancu pro sonnu!, nudha
Sinònimos e contràrios
murtauca,
murtitza
Frases
sa foza de sa murta si ponet a sa peta arrustida pro li dare fragu bellu ◊ sa murta si collit in zerru a tempos de nadale e zennarzu pro licore ◊ papant pira meanesa, murta, pirastu e lasarione
2.
gei ti dh'apu a donai… imbodhicau in foll'e murta!
Sambenados e Provèrbios
smb:
Multas, Murtas
Terminologia iscientìfica
mt, Myrtus communis
Ètimu
ltn.
murta po myrta
Tradutziones
Frantzesu
myrte,
myrtille,
airelle
Ingresu
myrthe
Ispagnolu
arrayán
Italianu
mirto,
mirtillo
Tedescu
Myrte,
Heidelbeere.
murtaúca, murtaúci, murtaúcia, murtaúrci , nf Definitzione
murta durci, genia de matedu chi faet a matighedha (a mola) e faet unu frutighedhu po su prus niedhu, murtauci cussu puru, asciutu po papare, ma bonu meda po fàere licore
Sinònimos e contràrios
murta,
murtitza
Frases
ma ita pentzas ca is ingegneris funt coment'e su murtauci, chi si agatat in dugna arrenconi?!
Terminologia iscientìfica
mt, Myrtus communis
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
myrte,
myrtille,
airelle
Ingresu
myrthe
Ispagnolu
arrayán,
mirto
Italianu
mirto,
mirtillo
Tedescu
Myrte,
Heidelbeere.