Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
ifegàre , vrb: irfecare,
iscegiai,
isfegare,
sfegiai Definitzione
cambiare su binu a un'àtera carrada po no dhu lassare in sa feghe; isturdire s’imbriaghera, caciare su binu bufau
Sinònimos e contràrios
ilbarulire,
ismarmire,
scexiai
/
bombitai,
caciae
Frases
su binu fit ispetziale e babbu, pustis de l'àere ifegadu, lu poniat in ampullas e carradellos minores ◊ a primos de su mese de nadale ilfegant su binu, sa prima bolta
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
cuver son vin
Ingresu
to get over one's drunkenness
Ispagnolu
desollar,
dormir el vino (la zorra,
el lobo)
Italianu
smaltire la sbòrnia
Tedescu
den Rausch ausschlafen.
iscogliàre , vrb: iscolgiare,
iscolzare,
iscorgiai,
iscorgiare,
iscorjare,
iscorzare,
iscrogiare,
iscroxai,
scorgiai Definitzione
bogare o tirare sa pedhe, su córgiu, a un'animale mortu, nau fintzes in cobertantza po isfrutare meda a ccn.; ispuligare frutos o àteru (morisca, patata, castàngia)/ iscolzare un'imbriaghera, una maladia = isturdire, irbentiare, bínchere una maladia
Sinònimos e contràrios
ispedhare
/
iscorgiolare,
scogorgiare,
spilloncai
/
passai,
scexiai
Frases
su pastori fiat iscroxendi unu pegus mortu ◊ custa pàtria mischina si la sunt iscorzendhe che sacaju ◊ chini no iscít iscroxai istampat o fait taca a sa pedhi ◊ soi iscorgiandu patata po su pràngiu
2.
cresciat sa miséria de chini si fut iscroxau po pagai is abbogaus ◊ sos batulinos cherent istitados ca sunt iscorzendhe sa mama! ◊ tocat a bos'iscidareis, cinono bos acabbat de iscorgiari!
3.
sa muschera iscòrgiat, ma su gadhighinzu est malu a iscorgiare!
4.
su pratu de ferrusmaltu est totu iscroxau
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
écorcher,
dépouiller
Ingresu
to flay
Ispagnolu
despellejar,
desollar
Italianu
scuoiare
Tedescu
häuten.
ispedhàre , vrb: ispedhiare,
spedhai Definitzione
tirare o bogare sa pedhe a s'animale mortu e fintzes bochíere; bínchere totu sa posta a su giogu / ispedhiare s'ànima a unu = ofèndiri, pigai a s'ànima, a dónnia logu
Sinònimos e contràrios
iscogliare,
ispellitzare
/
ispedhire,
spilossai
Frases
l'aia pótida ispedhiare, sa guàrdia, ma apo pessadu a sa pitzinna ◊ a cussu che dh'ant ispedhiadu ca fit malu
2.
che li apo ispedhadu totugantu, zoghendhe a cartas!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
écorcher
Ingresu
to skin
Ispagnolu
desollar
Italianu
spellare,
scuoiare
Tedescu
häuten.
scorgiài, scorgiàri , vrb: iscogliare*,
scroxai Definitzione
tirare sa pedhe, bogare su córgiu a un'animale bochitu, ma nau fintzes in cobertantza po isfrutare meda; ispuligare, segare su corgiolu a unu frutu o cosas deasi (figumorisca, patata, castàngia, ou), istacare su corgiolu a is linnas
Sinònimos e contràrios
iscorgiolare,
spilloncai
| ctr.
incroxolai
Maneras de nàrrere
csn:
scroxai morisca, aràngiu (o àteru frutuàriu cun corza) a ordixi = a ungras, a manos, chentza lepa (tiat èssere a s'aurdixi)
Frases
boghit a pillu su dinai chi mi depit o dhu scroxu a us'e conillu!
Tradutziones
Frantzesu
écorcher
Ingresu
to skin
Ispagnolu
desollar
Italianu
scorticare
Tedescu
abdecken,
häuten.