chiochíre , vrb: ciochire, criochire, giochire Definitzione arregòllere e aguantare is oos asuta in caentu po fàere naschire is pudhighinos, comente faent is pudhas e pigiones chi si cicint in pitzu (oe dhu faent a màchina puru); fàere sa boghe de sa pudha candho est cicia in is oos o portat is pudhighinos piticos; in cobertantza, fintzes cuncordare calecuna faina, àere in mente un'idea, unu dissignu, cosa de fàere Sinònimos e contràrios acloai, clocire*, forcire, giocare, tzotzare, tzotzire / acrocuai 3. sos de sa grefa ciochiant totu su mantessi dissignu: irrichire! Tradutziones Frantzesu couver Ingresu to brood Ispagnolu empollar Italianu covare Tedescu ausbrüten.

clocíre , vrb: colchire, corchire, crochire, crocie, crocire, croghire, culchire Definitzione arregòllere e mantènnere is oos in caentu po fàere naschire is pudhighinos, comente faent is pudhas e pigiones chi si cicint in pitzu; fàere sa boghe de sa pudha candho est cicia in is oos o portat is pudhighinos piticos; istare chesciandhosi; si narat fintzes in su sensu de aprontare, cuncordare cosa, crèschere Sinònimos e contràrios acloai, chiochire, cocolae, cubare 1, forcire, ingendrai, neulire, tzotzare, tzotzire Frases sa pudha bi ponet una vintina de dies a crochire sos oos ◊ amus postu una pudha a crochire ◊ sa mérula est crochinne in su nidu ◊ sa fémina at postu sa pudha a culchire 2. semus betzos e sempre crochindhe pro carchi dolore 3. ndh'est faladu su seléntziu tra nois, epuru carchi cosa est corchindhe (Z.A.Cappai)◊ lu cherent mandhare a istudiare, ma est a lu pònnere a colchire a malaoza! Ètimu ltn. *clocire po glocire Tradutziones Frantzesu couver, glousser Ingresu to brood Ispagnolu empollar, clocar Italianu covare, chiocciare, crocchiolare Tedescu ausbrüten.

forcíre , vrb: frochie, frochire, fruciri, furciri Definitzione arregòllere e agguantare is oos asuta in caentu po fàere naschire is pudhighinos, comente faent is pudhas e pigiones chi si cicint in pitzu; fàere sa boghe de sa pudha candho est cicia in is oos o portat is pudhighinos piticos; nau in cobertantza, su abbarrare príngia de sa fémina o, nau de chiesiògiat, istare asseliau Sinònimos e contràrios acloai, chiochire, clocire*, crochidare, crocolai, neulire, tzotzare, tzotzire Maneras de nàrrere csn: furciri una persona cun is ogus = istare abbaidèndhela a meda, comente e incantados; èssiri fruci fruci (nau de ccn.)= a murrúngius, chèscia chèscia, lamentèndhesi Frases in su niu dhoi fiat sa mama furcendi is ous ◊ tzia mi at curtu a chinghedhu ca mi che io papau is ous chi portaiat sa pudha frochindho ◊ tenia una pudha frucendho 2. su santu chi ti at furciu! ◊ o pudhas isfacias chi andais peri is bias su caboni circhendi, prestu si biu frucendi!…◊ cussu fraitzu frochit s'imbídia! 3. est andendi e torrendi, circhendi, ma no frucit in nisciunu logu! Tradutziones Frantzesu couver, féconder Ingresu to fertilize, to brood Ispagnolu empollar, fecundar Italianu covare, fecondare, gallare Tedescu ausbrüten.

giochíre , vrb: chiochire Definitzione arregòllere e agguantare is oos asuta in caente (binti una die) po fàere naschire is pudhighinos, comente faent is pudhas e pigiones chi si cicint in pitzu Sinònimos e contràrios acloai, clocire*, cocolae, forcire, giocare, tzotzare, tzotzire Frases cussu nidu est a oos giochidos ◊ a sa pudha li at postu dóighi oos a giochire ◊ sighi a mi nàrrere proite su cucu si che andhat a giochire in nidu anzenu (A.Dettori)◊ sas pudhas criant sos oos e los giochint puru Tradutziones Frantzesu couver, féconder Ingresu to brood, to fertilize Ispagnolu empollar Italianu covare, gallare Tedescu ausbrüten.

luguníre , vrb Definitzione ammontare is oos cicindhosi in pitzu e cun is alas po dhos mantènnere in caente po dhos frochire e fàere naschire is pudhighinos, comente faent is pudhas (in binti una die) e is pigiones; guastare, nau de oos criaos de tropu tempus o frochios chi no ant ingendrau; in cobertantza, contivigiare, giúghere in conca calecuna idea de cosa chi si pentzat de fàere Sinònimos e contràrios acloai, chiochire, clocire, forcire, tzotzare, tzotzire Frases no prus obos in nidu lugunit su puzone ◊ sa mérula fit luguninne 3. mi tratenia in mesu de sos surcos a lugunire isperas de bunnàntzia (P.Delogu)◊ pro unu nudha sunt semper sufúrios e mindhita lugunint! Tradutziones Frantzesu couver, féconder Ingresu to fertilize Ispagnolu empollar Italianu covare, gallare Tedescu ausbrüten, befruchten, hegen, nähren.

«« Torra a chircare