ferrínu, férrinu , agt Definitzione
de ferru, forte che ferru, chi giughet o cuntenet ferru / erba ferrina o de ferru = Piptatherum miliaceum
Sinònimos e contràrios
ferrinzu
Frases
sa preda ferrina bogat coment'e ruinzu chi ndhe faghet rúere fintzas s'intúnigu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
ferrifère,
semblable au fer
Ingresu
ferriferous,
iron-like
Ispagnolu
ferroso,
de hierro
Italianu
ferrìfero,
ferroso,
ferrigno
Tedescu
eisern.
ferrínzu , agt Definitzione
chi est forte che ferru
Sinònimos e contràrios
ferrinu
2.
mancari siat betzu est ancora ferrinzu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
de fer
Ingresu
hard
Ispagnolu
férreo,
de hierro
Italianu
fèrreo
Tedescu
eisern.
férru , nm Definitzione
metallu lúghidu in colore de chinisu, elementu chímicu de símbulu Fe, númeru atómicu 26, pesu atómicu 55,85, chi in natura si agatat prus che àteru a minerale: s'óssidu est s’orruina; bículu, orrugu de ferru; sa sonàgia chi si ponet a su bestiàmene e fintzes su sonu chi faet; su f. de prentzare, genia de aina de imbudhidare po dhu passare in s’orrobba a dh'istirare; su cartzíngiu de unos cantu animales impreaos a trebballare; in cobertantza, is dentes; aina de ferru po fàere ccn. trebballu (a/c. coment'e mtl. no tenet pl.)/ calidades de f.: ferru tzacadinu, chídrinu o crú, ferru pastosu o corriatzu; trebballu chi si faet a su ferru: cardai o ingrujare, mazare o arropai (po dhu alladiare), saldai o assardare; ainas: su pei de f. = genia de pei ue su sabbateri intrat s'iscarpa a puncitare su fundhu; ferru de frisai = pro allorigare is pilos; ferru de mina = genia de puntedhu fine e parívile, a un'ala a punta cun s’atza che un’iscrapedhu po fàere bucos in s’orroca a pònnere mina / erba de f. = duas crezes de erba: Piptatherum miliaceum e Atriplex prostrata
Sinònimos e contràrios
farramenta,
prància,
sonàgia
Maneras de nàrrere
csn:
a f. de cadhu = atrotiau acoment'e su ferru chi si ponit a is peis de su cuadhu; f. giogau = ferru triballadu; bochire a f. fritu = bociri cun ccn. aina chi pungit e segat (arrasoja, istillu); fai a f. fenugu = a sa biscaina, acomenti essit essit, arrogai, distrui totu; bortàresi a su f. ruju = no tènniri arrispetu po nudha e po nisciunus; èssere o istare a f. tuponadu (nadu de ccn.)= abarrai citiu
Frases
su fatu est prus forti de su ferru ◊ est forte, tostu che ferru ◊ a fàghere custa cosa bi cheret carchi ferru ◊ li est faladu su ferru in su sàmbene: pro cussu s'intendhiat débbile débbile!
2.
sas anzones mias fint un'apentu: lis deghiat prata e no ferru! ◊ torra a su sartu, ca intendis sa música de su ferru chi portat su bestiàmini ◊ allargu s'intendhiat su ferru de unu tazu
3.
mastru Antó, si bi at ferros prontos bato s'ebba a la ferrare!
4.
sos ladros a sos tempos si boltaiant a su ferru ruju, che furaiant totu
5.
su carvonaju s'aviat a su buscu cun sos ferros in manu
Sambenados e Provèrbios
smb:
Ferru
Terminologia iscientìfica
mtl, chm
Ètimu
ltn.
ferrum
Tradutziones
Frantzesu
fer
Ingresu
iron
Ispagnolu
hierro
Italianu
fèrro
Tedescu
Eisen.