ammaltitzàre , vrb rfl: ammaltutzare,
ammartitzare Definitzione
fàere a unu martitzu, a papinu, tropu modhe, nau de pane, biscotos e cosas deasi candho suspint abba, late o binu a tropu; fàere essire in matéria una fruschedha ponendhodhi impacos / a. una bua, una fruschedha = pònnere impacu a manera chi essat martzida bene, si crebet de ndh'essire sa malesa
Sinònimos e contràrios
abbambagare,
abbungiare,
aciupae,
imbibbiri,
irmedhecae,
spuentai,
suspiri
Frases
su pane si est ammartitzadu ca l'as ifustu a tropu ◊ sa minestra si la sighis a lassare si che ammartitzat ◊ sos iscarpones si ammaltutzeint, no tratenzeint s'abba e mi fateint ilfúndhere sos peuncos
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
ramollir,
tremper avec excès
Ingresu
to soften,
to soak excessively
Ispagnolu
empapar,
remojar
Italianu
rammollire,
inzuppare eccessivaménte,
macerare
Tedescu
aufweichen.
ammodhiàe, ammodhiài , vrb: ammodhiari,
ammodhicare,
ammodhigare Definitzione
essire o fàere essire modhe una cosa, fàere pèrdere sa duresa, fàere pèrdere fortza, fàere sentire làstima, piedade, amore; betare a mesu de s'abba, pònnere in abba meda, o àteru deasi, isciúndhere meda; suíghere meda sa pasta po essire su pane bene pesau; allentare, lassare andhare una cosa chi si portat tirandho o tirada
Sinònimos e contràrios
abblandai,
ammarchidare,
ammasedae,
arremodhai
/
atiernare
/
abbutzare 1,
aciufae,
afoxai,
impigliai,
impogiare,
infoxai
/
apungiai
/
alfusciai,
ammollai,
rèndhere 1
| ctr.
indurae,
intostai,
intostoinare
/
bocare
Maneras de nàrrere
csn:
ammodhigàresi de su risu = abbadherigàresi de su ríere a meda, no si rèzere de su risu; ammodhigàresi de su dolore = dimajai; ammodhiai is dentis = acorriare; ammodhiai su coru = tènnere dolu, fàghere proare dolu, impudu e gai; ammodhigare a mata (o fintzas solu "ammodhigare" faedhendhe de su andhare de su corpus) = fàghere su ledàmine modhe, fintzas a iscurrentza
Frases
su zuncu sicu si ammódhigat in s'abba ◊ cheret chi sas abbas ammódhighent sa terra pro l'arare ◊ su corru s'iscaldit in sa furrera pro l'ammodhigare ◊ cussa cosa de cantu est sica mancu coghindhe bi ammódhigat!
2.
si ammodhicabat ca no resessiat a isòrbere su tropeju ◊ su predicadori a boxi manna su coru ammódhiat de su pecadori (S.A.Spano)◊ seu totu ammodhiau a cambas ca seu timendi ◊ po ti donai vantu, ammodhiadha s'ischina! ◊ trinta meses pretzisos de presone mi l'at fatu su coro ammodhigare!…(B.Falconi)◊ sa timoria de mòrrere no li at ammodhicau sa malesa ◊ sa pruna crua ammódhiat is dentis ◊ cudhe pariat un'amoratu e a issas si lis fit amodhicanne su sentitu ◊ si no mànigo mi ammódhigo dae su fàmine!
3.
che at ammodhigadu s'anca in su ludu ◊ ammodhigachela, sa robba, pro che li andhare sa muga samunendhe!
4.
fiant cun cudha manta a chini tiràt e a chini ammodhiàt, ariseu!
Ètimu
ltn.
ad mollicare
Tradutziones
Frantzesu
assouplir,
amollir,
détremper,
submerger
Ingresu
to soften,
to put to soak,
to submerge
Ispagnolu
ablandar,
enternecer,
remojar
Italianu
ammorbidire,
intenerire,
immèrgere,
sommèrgere
Tedescu
erweichen,
besänftigen,
tauchen,
unter Wasser setzen.
arremodhài, arremodhàre , vrb: arremodhiai,
arremollare,
remodhai Definitzione
fàere essire modhe una cosa; pònnere una cosa a modhe in abba o in àteru, torrare modhe; fàere provare dolu, cumpassione, tènnere làstima
Sinònimos e contràrios
ammaltitzare,
ammodhiae
| ctr.
assutare,
intostare
Frases
su pani cotu si ponit in d-unu canistedhu e s'imbussat poita si depit arremodhai
2.
su cantu tristu arremódhiat su coru (P.De Magistris)
Tradutziones
Frantzesu
ramollir
Ingresu
to soften
Ispagnolu
ablandar,
remojar
Italianu
rammollire
Tedescu
erweichen.