abboniàre , vrb Definitzione
essire bonu, erricu, istare méngius de salude e de prupas; a logos, rfl. passare s'arrennegu, sa fúria / a. a ccn. = chircare de l'iscusare, de lu difèndhere
Sinònimos e contràrios
agiuventare,
assusai,
imbonire,
impannitzirisí
| ctr.
allassorie,
indisichire
Frases
sa pira como est abboniendhe
2.
za si sunt abboniados, cun totu cussu interessu chi lis ant lassadu!
3.
unu tempus fit a malu tretu, ma dae candho est sanadu si est fintzas abboniadu
4.
sa nonna si fit arrennegada meda ma daghi si est abboniada at torradu a dimandhare sa neta
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
prospérer
Ingresu
to flourish
Ispagnolu
prosperar,
gozar de buena salud
Italianu
prosperare
Tedescu
sich bessern,
gedeihen.
nedidèsa , nf Definitzione
nau de gente e de cosas, su èssere nédidos, chentza neghe e ne unu néciu, chentza pecos, sanos e bonos
Sinònimos e contràrios
innidesa,
sincheresa
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
intégrité,
santé
Ingresu
integrity,
health
Ispagnolu
integridad,
salud
Italianu
integrità,
salute
Tedescu
Integrität,
Makellosigkeit,
Unbescholtenheit.
salúdu , nm: saluru,
salutu Definitzione
su istare e su s'intèndhere bene, chentza males a sa carena, su èssere sanos; su saludare, fintzes foedhu chi si narat bufandho (e si arrespondhet Bonubroe! o, bufandho in duos o medas, Saludu! etotu)
Sinònimos e contràrios
salude
/
ttrs. sarudu
Maneras de nàrrere
csn:
salutu sordatinu = su saludu acomenti dhu faint is sordaus; negare, mòere su s. a ccn. = faltai apostadamenti de dhu saludai
Frases
m'imbenujo coment'e donzi die, Nostra Segnora bella de su saludu! ◊ ti dimandho saludu solamente: no cherzo tancas e ne zarras de oro ◊ fit orioladu pro su saludu de s'amigu ◊ tue prègadi su saludu e a issos làssalos istare!
2.
prite mi negas su saludu? ◊ timis chi s'àteru ti donit su saludu e tui si dhu depas torrai?!
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
salut,
santé
Ingresu
greet,
health
Ispagnolu
salud,
saludo
Italianu
salute,
saluto
Tedescu
Gruß,
Gesundheit.
sanidàde, sanidàdi , nf Definitzione
su èssere sanu, sa salude; s'organizatzione chi pertocat sa cura de is maladias / ógiu de s. = zenia de meighina fata cun erbas
Sinònimos e contràrios
salude
| ctr.
mabadia
Frases
tui donas sanidadi a is malàdius
3.
mi croco e mi batis una tassa de ógiu de sanidade po su dolore, ca mi torrat in trassa! (R.Sardella)
Tradutziones
Frantzesu
santé
Ingresu
soundness,
health board
Ispagnolu
sanidad,
salud
Italianu
sanità
Tedescu
Gesundheit.
tacài 1 , vrb: tacare Definitzione
pònnere taca, imbrutare faendho tacas; nòghere a sa salude
Sinònimos e contràrios
ammaciae,
macrare,
maculai 1,
punciai
| ctr.
smanciai
/
aciacai,
atzacorare,
inciacai,
nòcere,
tachignare,
tunconire
Frases
no bortes s'imbustu a s'infache, si no cheres a lu tacare ◊ su sutzu de sa melaeranu tacat e no ndhe andhat prus ◊ e za no tacat, mih, su mústiu!…◊ si no ti pones guantes a tirare erba ti tacat sas manos
2.
su bentu fritu no ti at mai tacadu e ne fatu male ◊ su bene sou za est seguru: no siat chi bi lu tachent sos fritos de bennarzu, puru!…
Ètimu
ctl.
tacar
Tradutziones
Frantzesu
tacher,
nuire
Ingresu
to stain,
to injure
Ispagnolu
manchar,
perjudicar la salud
Italianu
macchiare,
chiazzare,
nuòcere
Tedescu
beflecken,
schaden.