ammusadúra , nf Definitzione
su ammusare, pònnere is musas in is brúcios arrestandho a unu
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
arrestation par menottes
Ingresu
handcuffing
Ispagnolu
el sujetar a alguien con esposas
Italianu
ammanettaménto
Tedescu
Anlegen von Handschellen.
apoderàe, apoderài , vrb: apoderare,
apoderari,
poderae Definitzione
pigare cun is manos una cosa, prus che àteru po dha mantènnere firma, ma si narat fintzes in su sensu de tènnere sa fortza de aguantare unu pesu, de padire una dificurtade o àteru (es. de fàere a mancu de calecuna cosa)
Sinònimos e contràrios
abbabiai,
afoderare,
afuncenare,
agguantai,
ammantènnere,
apompiai,
leare,
rèzere
| ctr.
iscapae,
lassai
Maneras de nàrrere
csn:
apoderaisí de fai una cosa = tratènneresi, istaresindhe; apoderàresi de una cosa = resessire, fàghere una cosa, poder fàghere una cosa
Frases
fustei apoderididha bèni, a bortas no nci arruat! ◊ apoderit sa tassa e bufit! ◊ apoderamí: e innui est ca dh'arropu?! ◊ is umbras fiant coment'e cogus chi circànt de dh'apoderai ◊ a inube mi aferro mi apodero e candho mi apodero bene istringo (Màsala)
2.
no isciu cumenti mi seu apoderau de m'imbrutai is cratzonis! ◊ apoderadí s'onori! ◊ no mi ndhe poto apoderare ◊ no potzu apoderai su fàmini!◊ intendendu aici no s'est pótziu apoderai e nci dhus at bogaus!
Tradutziones
Frantzesu
maintenir
Ingresu
to maintain
Ispagnolu
sujetar,
aguantar
Italianu
mantenére
Tedescu
halten.
mantènnere, mantènniri , vrb: ammantènnere,
muntènnere Definitzione
pigare, aferrare cun is manos (rfl. betare sa manu a calecuna cosa a manera de no orrúere); tènnere, àere in podere, sighire a tènnere o a portare; tènnere o chistire chentza si guastare, chentza si pèrdere / pps. manténnidu, mantésiu, mantesu
Sinònimos e contràrios
afuntènnere,
agguantai,
apompiai,
apoderae,
rèzere
/
badrare,
ostènnere
/
coltoire
| ctr.
iscapare,
lassai
Maneras de nàrrere
csn:
Deus lu mantenzat! = Deus lu bardet, lu muntenzat sanu, chentza male (nadu in suspu: gi est pagu grassu!…); muntenneresindhe, muntènneresi de… = fàghere a mancu de carchi cosa chirchendhe de pònnere frenu a unu gustu, a sos físsios e gai; muntènnere a unu de carchi cosa = chircare de no li lassare fàghere carchi cosa; mantèniri su fuedhu = èssere de peràula, fàghere su chi si narat candho si daet sa peràula
Frases
muntene custa cosa! ◊ cust'animale no bi la fato a lu muntènnere: mi ch'est fuindhe! ◊ s'ambidha andhat male a la muntènnere ◊ in sa pigada de s'iscala muntènedi no ruas! ◊ si pigas a s'àrbure muntènedi bene a sas naes!
2.
si bi at erba, in montes, sa robba sighit a muntènnere su late ◊ candho presu ti ant pro ti bochire nemmancu sos cannaos ant muntesu (Sozu)◊ cussas sunt promissas fatas e mai mantésias
3.
no mi ndhe muntenzo de bi l'argumentare su chi mi at fatu! ◊ no ti ndhe podes muntènnere de fumare? ◊ a fizos mios no los poto muntènnere d'essire
4.
su sale muntenet bona sa cosa a tempus meda
Ètimu
ltn.
manutenere
Tradutziones
Frantzesu
maintenir
Ingresu
to maintain
Ispagnolu
mantener,
sujetar,
guardar
Italianu
mantenére,
conservare
Tedescu
halten,
sich halten (refl.),
erhalten,
bewahren.
poderàe, poderàere, poderài, poderàre , vrb: apoderai*,
poterare Definitzione
pigare, aferrare cun is manos una cosa, prus che àteru po dh'agguantare firma, ma si narat fintzes in su sensu de tènnere sa fortza o passiéntzia de portare unu pesu (nau fintzes de cosa, de unu materiale po sa fortilesa chi tenet) o un'istrobbu, de padire una dificurtade, in su sensu de badrare, amparare
Sinònimos e contràrios
abbabiai,
afoderare,
afuncenare,
agguantai,
ammantènnere,
apompiai,
leare,
rèzere
/
guardai
/
durai
Maneras de nàrrere
csn:
poderaisí, poderàresi de fàghere una cosa = muntenneresindhe, lassare istare de la fàghere, agguantare o istaresindhe chentza la fàghere; poderai una promissa = muntènnere sa promissa, fàghere su chi si est impromissu
Frases
podera frimma s'iscala! ◊ podera custus coranta sodhus e bai luegu a ci dhus portai! ◊ poderai is bratzus, agiudaimí a dhu bistí! ◊ cantu ca no mi donat fidàntzia, poderissí is sigarrus e adiosu! ◊ is féminas a gropas de cuadhu fiant poderadas a istrintu a su maridu
2.
su chi contat est su gradinu aba si tenit is peis: cussu est su chi depit poderai! ◊ poderat fatiga veti una pariga de oras ◊ chini at a poderai finas a s'úrtimu, Deus dh'at a salvai
3.
no mi l'apo pótidu poderare e bi l'apo nadu! ◊ si poderat, circat de no biri is cosas chi portat ananti de is ogus ◊ no fait a si poderai, su cristianu! ◊ dèu sa promissa dha poderu! ◊ po no fai bregúngia mi ndi seu poderau de nci dha fuliai cussa cosa, ma no est bona!
4.
Santu Basile bellu, poderamidhu sanu custu pipiu!
Tradutziones
Frantzesu
tenir
Ingresu
to hold
Ispagnolu
sujetar,
soportar
Italianu
tenére
Tedescu
halten.