Legenda Incurtzaduras | Legenda Sìmbulos

àglia , nf: alza, àrgia, arza, arxa, àrxara Definitzione àrgia ispitzuladora o arza pinta, bobboi malu, arangiolu velenosu chi candho móssigat dolet meda e a tempus longu chi unu agiummai s’imbortighinat: cust'arangiolu faet su niu in terra, in mesu de s'erba, est iscuriosu de colore, portat tréighi marchighedhos orrúbios in sa parte de sa bentre (a parte de pitzu); in calecunu logu su matessi númene dhu narant a una genia de frommiga velenosa ma chi no faet deasi male; a logos narant àrgia a dónnia arangiolu e sa velenosa est ispitzuladora / s'àrgia est de tres arratzas: bagadia (froria, colore de orrosa), cojada (orrúbia), fiuda (niedha) Sinònimos e contràrios acuasantera 1, assàrgia, bàrgia* Maneras de nàrrere csn: fàghere su ballu de s'arza a unu = fai su ballu pro unu chi dh'at ispitzuau s'àrgia; èssere ferenau che un'àrgia = crependhe de su fele Frases arza niedha pinta fatesit fizos trinta ◊ mossu de arza, tocu de campana! ◊ s'est sadhiu pariat chi dh'iat puntu s'àrgia ◊ su spítzulu de s'àrgia fait bènni iscimíngius de conca ◊ sa puntura de s'àrgia mascu dolet de prus 2. su ballu de s'arza chi ti fetant! ◊ zai ses maseda… paret chi ti at mossigadu un'arza de ballos! Terminologia iscientìfica crp, latrodectus tredecim-guttatus, myrmilla erythrocephala Tradutziones Frantzesu veuve noire méditerranéenne Ingresu Mediterranean black widow Ispagnolu araña sangrienta, viuda negra europea Italianu malmignatta Tedescu Mediterrane Schwarze Witwe.

batía , nf, agt: vatia Definitzione fémina cojuada chi dhi est mortu su pobidhu / b. a duas bias = chi che li est mortu su de duos maridos puru, imbatiada torra Sinònimos e contràrios bida 1, biuda, gatia* Frases li est mortu su maridu e lassada l'at batia ◊ disdiciada, so torra batia, chen'afianzu! Tradutziones Frantzesu veuve Ingresu widow Ispagnolu viuda Italianu védova Tedescu Witwe, verwitwete.

biudèdha , nf: viudedhas Definitzione chintorza o erba de santu Giuanne, o erba de isproni, genia de erba bona fintzes po meighina po s'orrúngia Sinònimos e contràrios scabbiosa, viudas* Terminologia iscientìfica rba, Sixalix atropurpurea ssp. maritima Tradutziones Frantzesu veuve Ingresu sweet scabious Ispagnolu viuda Italianu vedovina Tedescu Samtskabiose.

fiúda , nf, agt Definitzione fémina cojuada chi che dhi est mortu su pobidhu / foghighedhu de f. = míseru, cun pagu linna Sinònimos e contràrios batia, bida 1, biuda, gatia Frases Irene fit sa fiuda de Càstulu màrtire e màrtire issa puru cun sas sorres ◊ est abarrada fiuda e no si est torrada a cojai Tradutziones Frantzesu veuve Ingresu widow Ispagnolu viuda Italianu védova Tedescu Witwe, verwitwet.

soloíga, solóiga , nf: solorga, solóriga Definitzione genia de arangiolu malu che a s'àrgia (dhi narant arranzolu de s'arza, arangiolu sulau): sa puntura est dolorosa meda; a logos est una genia de formiga manna Sinònimos e contràrios anzalora, anzalóriga, suiga / aragnolu Terminologia iscientìfica crp Tradutziones Frantzesu malmignatte Ingresu malmignatte Ispagnolu viuda negra Italianu malmignatta Tedescu Malmignatte.

«« Torra a chircare