còlta , nf: costa Definitzione
in sa carena, donniunu de is ossos longos chi de s'ischina fúrriant e si benint apare in petorras formandho sa càscia: pl., donniuna de is duas bandhas de sa carena in sensu manca/destra; foedhandho de erbas a fògia larga, sa fògia etotu mescamente su tretu de mesu, inue est prus grussa; de un'istrégiu, sa parte chi si pesat de su fundhu fintzas a is oros; logu largu meda e in calada, pala manna de unu monte / min. costizola
Sinònimos e contràrios
coltazu,
fiancu
/
costalla,
crosta
/
incosta
/
costale,
costera,
cugutada,
pala,
trempada
Maneras de nàrrere
csn:
costas curtzas = sas costas chi no torrant a su petorru, sas prus in bassu; costas tinniadas = cannidas; rúere a costa longa = rúere a longu, de pàrrere corcadu, istiradu; costas apari = a costazu, a fiancu de pare; a costas de… = a costazu, a fiancu de…; ghetaisí una cosa de pala in costas = dae pala in codhu, lassare chi la fetat s’àteru o fintzas betare sa curpa s'unu a s'àteru; fuedhai, ríere in costas = crebare; essire dae costas = (nadu cun fele) ispèndiri de buciaca; essíreche palabala costagosta, in costas de pinnetu, de mandra = arrispúndiri ma no a tonu, fuedhendi de àteru, nàrriri chentza de nàrriri, essiri in coranta mois; parare sa costa a unu = fai s'ala o amparai a unu; costa soliana, costa umbrosa = pala de monte a cara a mesudie, a cara a su nord; andai costa costa = in logu de costera, essire in paris, andhare in paris
Frases
est romasu cadidu chi si li contant fintzas sas costas ◊ comente est rutu si at cannidu duas costas ◊ est faladu a terra a costa longa che unu buatone!
2.
in costas si lu depiant tzacare su fogu! ◊ fipo isterjolau in terra a costa longa ◊ ca fipo istracu mi so corcatu costas a terra
3.
si su fogu est tropu artu brúsiat sas costas de s'isterzu ◊ sas costas de su sedatu si sunt segadas a fortza de lu manizare
4.
comente faghet a costa su logu, sa terra fuit a zosso ◊ in sas costas a cara a sole bi pigat pàsculu prus bonu ◊ cun sos benujos frazados giómpidos semus in chima de sa costa
5.
est andhadu a chircare costas de aldureu
6.
funt ghetendisí sa curpa de palas in costas ◊ gei as a fuedhai, mancai in costas! ◊ candho lu apo dimandhadu de sa chistione ch'est essidu pala pala, costa costa ◊ si mi fato àteros bestires, dae costas ti essit?! ◊ che ses essindhe in costas de pinnetu: torramus a su chi fipo nandhe!
Sambenados e Provèrbios
smb:
Costa
Terminologia iscientìfica
crn, slg
Ètimu
ltn.
costa
Tradutziones
Frantzesu
côte (anat.),
côte versant (géo.)
Ingresu
rib,
hillside
Ispagnolu
costilla,
cuesta,
vertiente
Italianu
còstola,
còsta,
pendìo alquanto estéso,
versante
Tedescu
Rippe,
Abhang.
costàlla, costàllu , nf, nm Definitzione
traessa longa, posta de fundhu a susu (e no in paris de unu cosciale a s'àteru) in is gecas, in is costanas de su carru; sa parte grussa de is fògias, is fògias etotu in su truncu de erbas mannas (gureu, càule, beda)/ trabballu fatu a costallas = cosa, mescamente linna, triballada a manera de pàrrere a costas
Sinònimos e contràrios
listroni
/
colta,
crosta
/
costana
Frases
ant obertu s'eca de costallas, po intrai a domu ◊ est una geca a costallus
2.
bella costalla chi portat custa beda! ◊ dh'est arréscia sa costalla e at bófiu piriciou a bufai ◊ sa costalla de su gureu, ispilloncada, est bella cota e crua
Terminologia iscientìfica
rbr
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
nervure de certains feuilles
Ingresu
rib
Ispagnolu
listón,
costilla
Italianu
listóne,
còstola di alcune fòglie (càvolo,
cardo)
Tedescu
mittlere Blattrippe.
tólu , nm, agt: tou 1 Definitzione
sa parte grussa de una ferramenta po segare, s'àtera bandha de s'atza / abbarrare tolu = abarrai istrantaxu
Sinònimos e contràrios
saldiscu
| ctr.
assa 1
Frases
in bidha no si nat "tolu" s'óciu de sa istrale ma namus "intolau" pro nàrrere "mortu"◊ su tolu de sa bistrale, de s'aschiolu, de su leputzedhu, de sa càvana ◊ dh'ant iscutu a tolu de segure
2.
cussa picioca mi parit ca portat atza… e tou!
Sambenados e Provèrbios
smb:
Tolu
Ètimu
ltn.
tolus
Tradutziones
Frantzesu
dos
Ingresu
spine
Ispagnolu
recazo
Italianu
còstola (parte oppósta al tàglio)
Tedescu
Rücken.