acobiài, acobilàre , vrb: acoilae,
acoilare,
acoliai,
acoliare,
acubilare,
acugliai,
acuilai,
acuilare,
acuvilare,
aculiai,
aculiare,
cubilare Definitzione
fàere fúrriu, torrare a cuile, a su crocadórgiu, andhare a crocare, fintzes pònnere in su crocadórgiu; istare o pònnere in calecunu logu, aintru, asuta, po si aprigare o cuare; istare in asséliu, firmu, su si apaghiare
Sinònimos e contràrios
acoiletare,
acojai,
acuae,
apatai,
apogiai,
assebiai,
impudhilare
| ctr.
bocare,
essire,
pesare
Frases
iscurtabas sos puzones su sero acubilandhe (P.Mura)◊ furriadorzu de istrias, acoilas bobborrotis e tirpias (L.Loi)◊ sas rúndhines sunt aculiadas in su filu ◊ is pillonedhus fiant acobiaus ◊ su pilloni innòi si acúliat a pausai
2.
furiat pruendu e po no m'isciundi mi seu aculiau ◊ no ia postu menti a babbu a m'aculiai in domu sua is dis de cussa strasura
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
se coucher,
s'abriter
Ingresu
to return to the fold to go back to sleep to shelter
Ispagnolu
cubilar,
cobijar
Italianu
rientrare nell'ovile,
ritirarsi a dormire,
ripararsi
Tedescu
in den Stall zurückkehren,
schlafengehen,
sich unterstellen.
contoniàe, contoniài, contoniàre, contoniàri , vrb Definitzione
torrare (e fintzes batire) a contone, a domo, furriare o recuire a bidha
Sinònimos e contràrios
arrefurai,
furriai,
ghirare,
recoire,
recòrdere,
remunire,
soniae
/
pigai,
poltare
| ctr.
essire,
tocai 1
Frases
us ómmines, pacubbene de issus, candho contoniànt contoniànt! ◊ bai ca babbu tuu ti dhu donat in costas su súcuru, candu contóniat! ◊ si ndi pesàt a iscuriu e contoniàt a s'iscorigadroxu ◊ is bòis a merí contóniant a bidha ◊ mi nci contóniu a domu ◊ fui circandho is mannalitzas ca non funt contoniatas a domu
2.
de sa buca de is pipius e de is piciochedhus ti as contoniau su bantu (Ev)◊ s'arroda de su tempus ndi at contoniau artis noas e fuedhus nous ◊ cudhus funt andaus a ndi contoniai is bacas
Ètimu
srd.
Tradutziones
Frantzesu
rentrer
Ingresu
to come back
Ispagnolu
regresar
Italianu
rientrare
Tedescu
zurückkehren.
ghiràre , vrb Definitzione
coment’e acabbare su giru, torrare (o fintzes portare cosa) a su logu inue s’istat, inue si faet abbitu / ghirare sa zanna = tambare, acostai sa porta
Sinònimos e contràrios
arrefurai,
contoniai,
recoire,
recòrdere,
remuire
/
batire,
poltare
/
afacai,
tambai
| ctr.
essire,
tocai 1
Frases
pessaio chi Bore fit ghirendhe ◊ ghirandhe de un'imperju s'est firmau in s'iscopile ◊ chin isse nos semus imbénnitos ghirànnennos ◊ in domo de s'emigradu fit unu solu s'isetu: ghirare! ◊ ghiràtebbos e corcatebbonche! ◊ candho li ghiro a tardu, sa fémina s'inchietat!
2.
ghira sa zanna abbellu abbellu, ca pro s'allabentu tuo mi nche ischidas su pitzinnu
3.
amus ghiradu linna ◊ e tue nche cheres ghirare s'istégliu chin sa moto?
Ètimu
ltn.
gyrare
Tradutziones
Frantzesu
rentrer
Ingresu
to return
Ispagnolu
volver,
regresar
Italianu
rientrare,
far ritórno
Tedescu
zurückkehren.