Definitzione Definitzione
Sinònimos e contràrios Sinònimos e contràrios
Maneras de nàrrere Maneras de nàrrere
Frases Frases
Sambenados e Provèrbios Sambenados e Provèrbios
Terminologia iscientìfica Terminologia iscientìfica
Ètimu Ètimu
Tradutziones Tradutziones
étnicos:
cadhuresu | cdh. |
corsicanu | crsn. |
catalanu | ctl. |
catalanu aragonesu | ctl.a |
tedescu | deut. |
inglesu | engl. |
ispagnolu | esp. |
francesu | frn. |
grecu | grc. |
grecu bizantinu | grcb. |
germànicu | grm. |
italianu | itl. |
italianu lígure | itl.l |
italianu lombardu | itl.lm |
italianu napolitanu | itl.n |
italianu piemontesu | itl.p |
italianu sicilianu | itl.s |
latinu | ltn. |
latinu eclesiàsticu | ltne. |
latinu medievale | ltnm. |
malesu, de Malacca | mls. |
púnicu | pnc. |
àrabbu | rbb. |
àrabbu magrebbinu | rbb.m |
sardu | srd. |
sardu antigu | srdn. |
tabbarchinu | tbr. |
tataresu | ttrs. |
generales:
agetivu | agt. |
animales de allevam. | anall. |
animales arestes | anar. |
animales de abba | anb. |
animales raros | anra. |
ainas | ans. |
antigu, antigamente | ant. |
artículu | art. |
astronomia | astr. |
antunnas/codrolinu | atn. |
ausiliàri | aus. |
avérbiu | avb. |
baroniesu | bar. |
Bíbbia | Bb. |
bidha | bdh. |
bufóngiu | bfg. |
boghe de animale | bga. |
benidore | bnd. |
bíngia | bng. |
bestimenta | bst. |
boghe de verbu | bvrb. |
campidanesu | camp. |
calecunu/a | ccn. |
calecuna cosa | ccs. |
cunfronta | cfr. |
chímicu | chm. |
colores | clr. |
cumplementu | cmpl. |
erbas de cundhire | cndh. |
congiuntzione | cng. |
congiuntivu | cong. |
Cuncíliu Plenàriu Srd | CPS |
Canzoni pop. di Sard. | Cps |
cantones populares srd. | cps. |
partes de sa carena | crn. |
cerpiu/bobboi | crp. |
animale croxiu | crx. |
comente si narat | csn. |
calesisiat | css. |
costúmenes | cst. |
contràriu | ctr. |
cunditzionale | cund. |
domo | dmo. |
druches | drc. |
Èsodu | Es. |
Evangélios | Ev. |
fémina | f. |
fantasia (cosas de f.) | fnt. |
frores | frs. |
àrbures de frutuàriu | frt. |
físicu, pertocat sa física | fs. |
Génesi | Gén. |
gerúndiu | ger. |
giogos | ggs. |
imperfetu | imp. |
imperativu | impr. |
indicativu | ind. |
infiniu | inf. |
intransitivu | intrs. |
incurtzadura | intz. |
iscritu | iscr. |
it’est? | its. |
linnas de òpera | lno. |
logudoresu | log. |
laores | lrs. |
mascu | m. |
megabbàiti | Mb. |
móbbile, mobbília | mbl. |
medidas | mds. |
miriagramma | mgr. |
minore/diminutivu | min. |
maladias | mld. |
mànigos | mng. |
massaria | mssr. |
matas/tupas | mt. |
matemàtica | mtc. |
metallos | mtl. |
matas mannas | mtm. |
matas raras | mtr. |
númene fémina | nf. |
númene, nm. mascu | nm. |
númene iscientíficu | nms. |
nara!/pronúncia | nr. |
su naturale | ntl. |
interrogatigu | ntrr. |
Números (Bb.) | Núm. |
nuoresu | nuor. |
òperas antigas | opan. |
persona (grammàtica) | p. |
plurale | pl. |
pane | pne. |
poéticu | poét. |
prus che passau | ppas. |
particípiu passau | pps. |
provérbiu | prb. |
prendhas | prd. |
preide, crésia | prdc. |
prepositzione | prep. |
presente | pres. |
professiones | prf. |
pronúmene | prn. |
pronominale | prnl. |
propositzione | prop. |
pische, pisca | psc. |
piscadore | pscd. |
pastoria | pstr. |
parentella | ptl. |
pigiones | pzn. |
erbas arestes | rba. |
erbas de cura | rbc. |
erbas linnosas | rbl. |
parte de erba, de àrbure | rbr. |
erbrúgios | rbz. |
erbrúgios coltivaos | rbzc. |
riflessivu | rfl. |
armas | rms. |
minutu segundhu | s. |
sabores | sbr. |
is abes | sbs. |
sa die | sdi. |
singulare | sing. |
sonajolos | sjl. |
su logu | slg. |
sambenaos | smb. |
sonalla/sonàgia | snl. |
usàntzias | sntz. |
sessuale | ssl. |
istrégiu | stz. |
tempus cronológicu | tpc. |
tempus metereológicu | tpm. |
transitivu | trns. |
trasportos | trps. |
tessíngiu | ts. |
unu po medas | upm. |
variante/variantes | var. |
verbu | vrb. |
verbale | vrbl. |
genias fe carena | zcrn. |
| |
| |
A./c. S’istedhu * in d-una variante o sinónimu inditat in cale de custos est posta s’etimologia; in s’etimologia narat chi cussa est s’etm. suposta.
atatàre , vrb: atzatzare,
sassai,
tatare* Definitzione
papare, bufare, fintzes a èssere prenos, fintzes a si ndhe bogare su fàmene, su sidi, su disígiu
Sinònimos e contràrios
abbentrare,
assevare,
atzibbare,
colloviare,
ingomare,
isciusciare 1,
mascare,
tèrghere,
tesciare
Frases
unu matzone in chirca de si atatare fit mirendhe unu bérgulu de ua ◊ isolve sos presorzos, no ti atates de promissas anzenas! ◊ "Deo su mere meu no l’ofenno", narat su cane, "ca si mi mancat issu no mi atato"
Tradutziones
Frantzesu
rassasier
Ingresu
to satiate
Ispagnolu
saciar,
hartar
Italianu
saziare
Tedescu
sich satt essen.
mascàre , vrb Definitzione
papare, bufare, o giare a papare, a bufare, fintzes a candho si ndhe tenet gana, fintzes a s'intèndhere prenos, fintzes a èssere a istògomo prenu: si podet nàrrere fintzes de àteru, in su sensu de orròschere, de no ndhe tènnere prus gana o bisóngiu, de no ndhe padire prus, de calecuna cosa; podet bòllere nàrrere fintzes a cricare o provare de fàere ccn. cosa, isceberare s'ora ibballiada, ch'istrobbat is àteros; a logos dhu narant po chistire, pònnere abbandha, pigare e bogare de mesu, apartare / mascare s'ogru a ccn. = pàrrere bellu, bonu
Sinònimos e contràrios
assevare,
atatare,
atzibbare,
inciuciare,
satzai
/
assansiare
/
istransire,
trancire,
tròtzere
| ctr.
irfamigare
Frases
su giú si est mascadu de pira ◊ candho sa robba si est mascada si est corcada ◊ apo drommidu própiu bene, mi so mascadu de sonnu!
2.
si ti ponzo manu a fuste ti ndhe masco! ◊ si est mascadu de sonnu ca at drommidu tota note ◊ sa terra, de cantu est mascada de abba, est boghendhe fintzas sos benos
3.
mih no ti masches de intrare a domo, no! ◊ già si l'at mascada s'ora de bènnere a domo, a mesanote!…◊ za bi l’at mascadu s’ogru cussa zòvana!…
4.
apu mascau su casu in sa búgia (R.Sardella)◊ Antonieta at mascau su pane de saba in su frigoríferu ◊ su chi abbarrat in custa pàgina atibbat ancora o est de mascare?
Tradutziones
Frantzesu
rassasier
Ingresu
to sate
Ispagnolu
saciar
Italianu
saziare,
satollare,
saturare
Tedescu
sättigen.
tatàre , vrb: atatare,
sassai,
tzatzare Definitzione
papare fintzes a èssere prenos, gosare o fintzes patire calecuna cosa fintzes a no ndhe pòdere o no ndhe àere prus gana
Sinònimos e contràrios
assevare,
atzibbare,
colloviare,
ingomare,
isciusciare 1,
mascare,
tèrghere,
tesciare
Frases
no si ant a tatare mancu de abba! ◊ su bene istare che at tatau a totus ◊ nois ndhe amus disaogu, nos tatamus a trimpone!
2.
bortàndhesi a mie si mi annotat che macu, che chi mai si tatet de mi bíere
Ètimu
ltn.
satiare
Tradutziones
Frantzesu
rassasier
Ingresu
to satiate
Ispagnolu
saciar
Italianu
saziare
Tedescu
sättigen.